4η Βιομηχανική Επανάσταση: Όψεις του τεχνολογικού μετασχηματισμού τον 21ο αιώνα
Η 4η βιομηχανική επανάσταση χαρακτηρίζεται από μια, ταχύτατα επιταχυνόμενη, αλληλοδιείσδυση μεταξύ φυσικού, ψηφιακού και βιολογικού κόσμου. Αποτελείται από ένα άθροισμα εξελίξεων: στην τεχνητή νοημοσύνη (AI), τη ρομποτική, το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT), την εκτύπωση 3D, τη γενετική μηχανική, τη νανοτεχνολογία, τους κβαντικούς υπολογιστές, και…
1821 – 2021 – Ελληνισμός και ελληνικό κράτος, συζήτηση με Δημήτρη Σταθακόπουλο και Γιώργο Φίλη
Από την ανατομία του παρελθόντος στην ενατένιση του μέλλοντος. Γιατί τόση σύγχυση γύρω από το ζήτημα της φύσης της επανάστασης του έθνους των Ελλήνων; Ποιο ήταν το ποιητικό και ποιο το τελικό αίτιο της επανάστασης του 1821, και πώς την ερμήνευσαν οι τότε δυνάστες…
Σκέψεις πάνω στον Ortega Y Gasset και στη μαζική κοινωνία
Συνδιαμόρφωση: Μύρων Ζαχαράκης και Μιχάλης Θεοδοσιάδης Ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά φαινόμενα της εποχή που ζούμε, είναι η συνωμοσιολογία. Σύμφωνα με τον σημαντικό μελετητή αυτού του κοινωνικού φαινομένου, Pierre-André Taguieff, μια θεωρία συνωμοσίας ενδέχεται να είναι: γεγονοτική (όταν επικεντρώνεται σε μεμονωμένο γεγονός), συστημική (για ευρείας…
Τα «Λιγναδικά»: Ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ και η ελευθεριακή αποσύνθεση της ιδεολογίας
Γιατί ορισμένες, όχι λίγες, καλλιτεχνικές και φιλοσοφικές πρωτοπορίες σαγηνεύτηκαν από τον μαρκήσιο ντε Σαντ και τον ανύψωσαν σε ήρωα και προφήτη του νεωτερικού ανθρώπου; Πώς ερμηνεύει ο Ρενέ Ζιράρ το σαδισμό; Πώς η σύγχρονη οικονομία της άλογης και άμετρης κατανάλωσης συνδέεται με φαινόμενα πολιτισμικής παρακμής; Ποια η θέση της ελληνικής κοινωνίας απέναντι σε αυτά τα φαινόμενα;
Dany-Robert Dufour – «Ο δομισμός κι ο μεταδομισμός ως αιχμές του δόρατος του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού» μέρος β’ Ζυλ Ντελέζ
μετάφραση: Αλέξανδρος Μπριασούλης Διαβάζοντας τα Χίλια Επίπεδα του Ντελέζ καταφέρνουμε τελικά να συγκροτήσουμε έναν ορισμό του σχιζοφρενή. Όχι όμως του ασθενή-τρόφιμου της κλινικής, του δεμένου στο κρεββάτι, του κατατονικού καταναλωτή ψυχοφάρμακων, αλλά του ενεργού σχιζοφρενή, του μοναδικού που του αξίζει ο τίτλος του επαναστάτη….
Πρόσωπο κι ελευθερία – από τη σκέψη στην Ιστορία (συζήτηση με Νίκο Ερηνάκη και Κατερίνα Χατζοπούλου)
Την Τετάρτη 3 Μαρτίου 2021 (18:00 ώρα Ελλάδας), μέλη του ResPublica (Θεοδοσιάδης Μιχάλης (Διδάκτωρ πολιτικών επιστημών) Παπαϊωάννου Θοδωρής (Διδάκτωρ Φιλοσοφίας) και Δρίτσας Γιώργος συζητούν με το Νίκο Ερηνάκη (Διδάκτωρ φιλοσοφίας) και την Κατερίνα Χατζοπούλου (Διδάκτωρ Γλωσσολογίας και πρόεδρος του Συλλόγου Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν…
Συνηγορία υπέρ της «ελληνικής γλωσσικής μοναδικότητας»
Τονίζουμε, για μια ακόμη φορά, ότι η κατανόηση της Ελληνικής «μοναδικότητας» συνδέεται με την κατανόηση της ανθρωποκεντρικής της «μοναδικότητας», η οποία, με τη σειρά της, δεν πρέπει να ταυτίζεται με το παρελθόν της εθνικιστικής μετεμφυλιακής Δεξιάς. Άλλωστε το ανθρωποκεντρικό ελληνικό πνεύμα, όντας οικουμενικό, δε δύναται να συνυπάρξει με τον κλειστοφοβικό κρατοκεντρισμό παλαιότερων εποχών. Συνεπώς, δεν κλείνει μάτια και αυτιά στο ενδεχόμενο να συγγενεύει γενεαλογικά με άλλους (ινδοευρωπαϊκούς) πολιτισμούς τη στιγμή που αναγνωρίζει την ιδιαιτερότητα των επιτευγμάτων της δικής του εξέλιξης και, πολύ περισσότερο, τις πρακτικές συνέπειες (όπως θα έλεγε ο William James) των επιτευγμάτων αυτών στο κοινωνικό, πολιτικό και πνευματικό επίπεδο. Επιπλέον, στόχος θα έπρεπε να είναι, εκτός από διάδοση αυτής της ανθρωποκεντρικότητας του ελληνισμού, η προστασία της από την οριενταλιστική και αποδομητκή επέλαση του μηδενιστικού μεταμοντερνισμού.
Βρικόλακες – Μια συνοπτική αναδρομή στην ιστορία και η επιστημονική εξήγηση
του Χαράλαμπου Οικονομίδη Ο συχνά χρησιμοποιούμενος όρος ‘πραγματικότητα’ είναι απρόσμενα απατηλός και δύσχρηστος, καθότι δεν αναφέρεται στις ιδιότητες και τη δομή ενός αχανούς περιβάλλοντος κόσμου αλλά συνοψίζει την προβολή αυτού στην ανθρώπινη αντίληψη, της οποίας τα όρια ταυτίζονται εν πολλοίς με εκείνα των διαθέσιμων μέσων…
Συζήτηση μελών του Res Publica με τον Γιώργο Φίλη
2021 – μια χρονιά ιλίγγου και μετάβασης – κυριευμένη από την πανδημία του COVID-19, με τον βαθύ αντίκτυπό της σε όλο το φάσμα της δημόσιας και της ιδιωτικής ζωής, σε παγκόσμια κλίμακα – από το γεωπολιτικό και το κοινωνικο-οικονομικό έως το καθαρά υπαρξιακό πεδίο….
Το 1821 και η Άνοιξη των Εθνών: από την ιστορία στην έμπνευση
Πράγματι, η Άνοιξη των Εθνών είχε στενή σχέση εξάρτησης με την προηγηθείσα Ελληνική Επανάσταση του 1821. Την Ελληνική Επανάσταση, η οποία αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για όλη την Ευρώπη, ακολούθησαν οι εξεγέρσεις του 1830-31, οι οποίες, όμως, δεν ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες των ευρωπαϊκών λαών για πιο δίκαιες και δημοκρατικές κυβερνήσεις. Σύντομα, οι όποιες κατακτήσεις εξανεμίστηκαν από τα συνήθη αυταρχικά/δεσποτικά συστήματα διακυβέρνησης. Αν και οι προσδοκίες περί δικαιοσύνης, ελευθερίας και ανεξαρτησίας δεν ικανοποιήθηκαν, οι άνθρωποι, σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, συνέχισαν να ελπίζουν και να οργανώνονται, βουλόμενοι την ανατροπή. Αυτή η τεράστια ζύμωση ιδεών, πρακτικών, στοχεύσεων και οραμάτων οδήγησε, το 1848, σε ορισμένα από τα πιο αιματηρά και μαζικά εξεγερσιακά γεγονότα της νεότερης ευρωπαϊκής πολιτικής ιστορίας. Οι νέες εξεγέρσεις του 1848, σε σύγκριση με τις προηγούμενες, είχαν μεγαλύτερη ισχύ, εκτός των άλλων γιατί αυξημένες ήταν και οι ανάγκες των πληθυσμών: δεν απαιτήθηκε μόνο περισσότερη πολιτική ελευθερία, αλλά και κοινωνική και οικονομική ισότητα, δεδομένου ότι η προηγούμενη οικονομική κρίση του 1846 είχε επηρεάσει σημαντικά τα φτωχότερα στρώματα των πολιτών-υπηκόων σε όλη την Ευρώπη.
Η υγειονομική κατάσταση έκτακτης ανάγκης που ταλαιπωρεί τον πλανήτη εδώ κι έναν περίπου χρόνο έφερε την Δύση αντιμέτωπη με μια πρωτόγνωρη κρίση: κρίση όχι μόνο ανθρωπιστική ή ηθική, αλλά και κρίση αυτογνωσίας […]
Το ανά χείρας τεύχος αποτελεί μια προσπάθεια χαρτογράφησης όχι μόνο του ομιχλώδους τοπίου στο οποίο δρουν, φανερά ή υπογείως, οι δυνάμεις εκείνες που κυοφορούν το μέλλον, αλλά και των τρόπων εκείνων με τους οποίους ο σύγχρονος άνθρωπος δύναται να στοχαστεί το μέλλον του, τις σχέσεις του με τον εαυτό του και το ίδιο του το σώμα… Flectar, non frangar!
Περιεχόμενα 3ου Τεύχους
1. Προοίμιο
2. Γιώργος Κουτσαντώνης, Το παγκόσμιο χωριό και η ειρωνεία της ιστορίας.
3. Θεόδωρος Ντρίνιας, Παγκοσμιοποιητική διαδικασία: τέλος, υποχώρηση η μεσοβασιλεία;
4. Μιχάλης Θεοδοσιάδης, Η βελτιόδοξη και ανθρωποκεντρική ευκοσμία, η κοινή ευπρέπεια και ο λαϊκός οικουμενισμός.
5. Νίκος Σγουρομάλλης, Το σώμα πριν και μετά το τέλος του κόσμου.
6. René Guénon (μετάφραση), Προς την αποσύνθεση.
7. Niklas Luhmann (μετάφραση)
Περιγράφοντας το μέλλον.
8. Αλέξανδρος Μπριασούλης, Το ατέρμονο τέλος της μετανεωτερικής κοινωνίας.
9. Θεόδωρος Παπαϊωάννου, Το 2020 ο Προμηθέας παραμένει δεσμώτης.
♣