Pierre DARDOT & Christian LAVAL: Ο νέος λογισμός του κόσμου Δοκίμιο για τη νεοφιλελεύθερη κοινωνία
Σε μετάφραση Γιάννη Δουλφή Δέκα χρόνια πριν, το 2009, ο Christian LAVAL[1] με το συνεργάτη του σε πολλά έργα, Pierre DARDOT δημοσίευσαν το μνημειώδες βιβλίο La nouvelle raison du monde. Essai sur la societe neoliberale (Ο νέος λογισμός του κόσμου. Δοκίμιο για τη νεοφιλελεύθερη κοινωνία),…
James C. Scott – Εγκώμιο στους μικροαστούς
Περιοδικό ResPublica, τχ 1, 2019 μτφρ.: Γκιμπιρίτης Νικόλας Γνωριμία με μια δυσφημισμένη τάξη Καμία αύξηση του υλικού πλούτου δεν μπορεί να ξεπληρώσει… συμφωνίες που προσβάλλουν την αυτοεκτίμηση και βλάπτουν την ελευθερία. R.H. Tawney[1] Είναι καιρός να πούμε μια καλή κουβέντα για τους μικροαστούς. Σε αντίθεση…
1968: Η γέννηση του νέου κομφορμισμού
Αναγνωρίζοντας την αξία των μεγάλων αγώνων για τα δικαιώματα οφείλουμε να πούμε ότi αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της δημοκρατικής ζωής. Καμία δημοκρατία δεν μπορεί να ζήσει χωρίς δικαιώματα, αλλά ταυτόχρονα, πρέπει να σημειώσουμε πως καμία δημοκρατία δεν μπορεί να ζήσει μόνο με δικαιώματα, τα οποία είναι υποδεέστερα της ευθύνης, της αρετής και της υποχρέωσης. … Άλλωστε, ακόμη και στο ηθικό επίπεδο, είναι μια ψευδαίσθηση ότι η υπεράσπιση του «εγώ» μπορεί να αντισταθμίσει την έλλειψη του «εμείς», μια μηδενιστική αντίληψη που στις μέρες μας σχηματίζει μια αντιδημοκρατική πλάνη.
Roger Scruton – Η Παναγία των Παρισίων
Όπως το υποσχέθηκε ο Άγγελος της σκεπής, η Παναγία των Παρισίων θα αναστηθεί. Και θα αναστηθεί γιατί η πόλη της, μοναδική ανάμεσα σε όλες τις πρωτεύουσες, διατήρησε τον εαυτό της, από την εποχή που ήταν η πνευματική καρδιά της Ευρώπης, μέσω της εποχής της μεγάλης ανατροπής και μέχρι σήμερα που επιμένει να θυμίζει στην βασανισμένη μας ήπειρο όλη εκείνη την πνευματική κληρονομιά που δεν πρέπει να απαρνηθούμε.
Το αίνιγμα του Μόμπι Ντικ
Ωστόσο το τραγικό τέλος του μυθιστορήματος καταδεικνύει το δυσάρεστο παράδοξο, ότι ενώ η ανθρωπότητα δεν μπορεί να επιβιώσει σε έναν κόσμο δίχως νόημα, η ατελείωτη αναζήτηση για τις απόλυτες αλήθειες αποδεικνύεται τελικά μάταιη, ακόμη και θανατηφόρα. Ή μάλλον, η ίδια η αναζήτηση, ως αυτοσκοπός, μπορεί να φτάσει να αποτυφλώσει έναν άνθρωπο. Ακριβώς όπως ο Στάρμπακ αναφωνεί στον καπετάν Αχαάβ: «Ορίστε! Δεν σας αναζητά ο Μόμπι Ντικ. Είστε Εσείς που τον αναζητάτε με τρέλα!» Η εκδικητική τρέλα του Αχαάβ κατατρώγει το μυαλό, το σώμα και τη ψυχή του. Ο αναγνώστης αναρωτιέται αν ο Μέλβιλ θέλει τον Αχαάβ να επιστρέφει στο σπίτι του ώστε να αφιερωθεί στην άρρωστη σύζυγο και να βρει τη γαλήνη, ή να κατακτά την «κητώδη» νέμεσή του για να συναντήσει τη δόξα; Και τα δυο μονοπάτια θα τον καταστρέψουν, αλλά μόνο με το δεύτερο θα εκπληρώσει το πεπρωμένο του.
Joachim de Brescia – Αριστοκρατικό πνεύμα και σύγχρονη εποχή
Αυτό που έχει σημασία για τον ευγενή, δεν είναι απλά να ζει, αλλά, σύμφωνα με τα λόγια του Ernst Jünger, «να διάγει ένα βίο υψηλού στυλ». Κι αυτό το επιτυγχάνει «ακονίζοντας τις εμπειρίες του». Ο ευγενής, συνεχίζει ο Jünger, γνωρίζει πολύ καλά το τίμημα των ανέσεων: «η ζωή του κατοικίδιου ζώου οδηγεί αναπόφευκτα στο σφαχτάρι του χασάπη». Στο ίδιο μήκος κύματος κι ο Julius Evola, οποίος διαπίστωνε ότι τα χαρακτηριστικά εκείνα που προσδίδουν στον άνθρωπο την καθαρά ανθρώπινη αξιοπρέπειά του παίρνουν συχνά μορφή μέσα σ’ένα κλίμα αδικίας και σκληρότητας, το οποίο προκαλεί το ανθρώπινο πνεύμα και το βάζει σε δοκιμασία. Αντιθέτως, «αυτά τα χαρακτηριστικά σβήνουν όταν εξασφαλίσουμε στο ανθρώπινο ζώο το μέγιστο της άνεσης και της ασφάλειας και μια ισόποση δόση καλοζωισμένης ευτυχίας». Ο Evola καταλήγει με τα λόγια του Χέγκελ: «οι ευτυχισμένες εποχές (δηλαδή αυτές της υλικής ευμάρειας και άνεσης) αντιστοιχούν στις λευκές σελίδες της ιστορίας».
Christopher Lasch – Γιατί η Αριστερά δεν έχει κανένα μέλλον
μετάφραση: Νικόλας Γκιμπιρίτης Σ.τ.μ.: Η ιστορία έχει ως εξής. Ο Κρίστοφερ Λας δημοσιεύει το άρθρο «Το σφάλμα της Δεξιάς;» στο περιοδικό Tikkun 1:1 (1986), σσ. 23-29 [το κείμενο μπορεί κανείς να το βρει σε ελληνική μετάφραση στο Respublica]. Ευθύς αμέσως του ασκείται δριμεία κριτική σχεδόν ταυτόχρονα…
Christopher Lasch – Το σφάλμα της Δεξιάς;
Η ελπίδα για μια νέα πολιτική δεν έγκειται στη διατύπωση μιας αριστερής απάντησης στη Δεξιά. Βρίσκεται στην απόρριψη των συμβατικών πολιτικών κατηγοριών και στον επαναπροσδιορισμό των όρων της πολιτικής συζήτησης. Η ιδέα μιας άλλης «Αριστεράς» έχει ξεπεράσει τον ιστορικό της χρόνο και πρέπει να ταφεί με αξιοπρέπεια, μαζί με τον ψευδή συντηρητισμό που απλώς ενδύεται μια παλαιότερη φιλελεύθερη παράδοση με συντηρητική ρητορική. Οι παλιές ετικέτες δεν έχουν πια νόημα. Αντί να διαυγάσουν προκαλούν περαιτέρω σύγχυση. Πρόκειται για προϊόντα μιας προγενέστερης εποχής, της εποχής του ατμού και του χάλυβα και είναι εντελώς ανεπαρκή στην εποχή της ηλεκτρονικής τεχνολογίας, του ολοκληρωτισμού και της μαζικής κουλτούρας. Ας πούμε λοιπόν αντίο σε αυτούς τους παλαιούς μας φίλους, στοργικά αλλά σταθερά, και ας κοιτάξουμε αλλού, τόσο για καθοδήγηση όσο και για ηθική υποστήριξη.
Πιερ Πάολο Παζολίνι – «Κινδυνεύουμε όλοι!»
Αυτός που μεταφέρεται ετοιμοθάνατος στο νοσοκομείο ενδιαφέρεται περισσότερο για το τι θα του πουν οι γιατροί για τις πιθανότητες να ζήσει, παρά για το τι θα του πουν οι αστυνομικοί για τους εγκληματικούς μηχανισμούς. Πρέπει να καταλάβεις ότι δεν κάνω ούτε δίκη προθέσεων, ούτε με νοιάζει πια η αλυσίδα αιτία-αποτέλεσμα, πρώτα αυτός, μετά ο άλλος, και το ποιος είναι ο αρχι-ένοχος. Νομίζω ότι ορίσαμε αυτό που αποκαλείς «η κατάσταση». Είναι όπως όταν βρέχει στην πόλη και τα λούκια είναι βουλωμένα. Το νερό ανεβαίνει, ένα νερό αθώο, νερό βρόχινο που δεν έχει ούτε την ορμή της θάλασσας ούτε την επικινδυνότητα των ποταμίσιων ρευμάτων. Για κάποιο λόγο όμως δεν κατεβαίνει, ανεβαίνει. Είναι αυτή η ίδια βροχή που συναντάμε σε τόσα και τόσα παιδικά ποιηματάκια και ρομαντικά τραγουδάκια. Αλλά ανεβαίνει και σε πνίγει. Αν τα πράγματα έχουν φτάσει σε αυτό το σημείο, εγώ λέω: ας μην χάνουμε τον χρόνο μας με τις ετικέτες, αλλά ας βρούμε που έχει βουλώσει αυτό το καταραμένο λούκι πριν πνιγούμε όλοι μας.
Ο Christophe Guilluy για τα «κίτρινα γιλέκα»
Βασικό αίτημα των «κίτρινων γιλέκων» είναι να εξασφαλίσουν την κοινωνική ορατότητά τους. Ως εκ τούτου, αποτελεί δευτερεύουσας σημασίας η όποια συζήτηση αναφορικά με την έκβαση αυτών των κινητοποιήσεων. O αγώνας για την πολιτισμική τους εκπροσώπηση έχει ήδη καταστεί αντικείμενο συζήτησης στο δημόσιο διάλογο. Οι εργαζόμενοι και οι κατώτεροι των μεσαίων τάξεων γίνονται και πάλι ορατοί, μαζί με τους τόπους όπου ζουν.