Δεκαήμερον (Decameron) του Βοκάκιου – το ιταλικό βιβλίο του 14ου αιώνα ως οδηγός επιβιώσης στον Κορωνοϊό
Μετάφραση/προλογισμός: Μιχάλης Θεοδοσιάδης και Γιώργος Κουτσαντώνης Το βασικότερο που πρέπει να ειπωθεί για τον Ιταλό Τζιοβάνι Βοκάκιο (Giovanni Boccaccio/εξελληνισμένο Ιωάννης Βοκάκιος), που έζησε από το 1313 ως το 1375 μ.Χ στην Φλωρεντία, είναι ότι ήταν ένας πραγματικά μεγάλος ουμανιστής της εποχής του. Και την εποχή…
Τζωρτζ Στάινερ – Υπέρ λογοτεχνίας
Αν ο κώδικας οφείλει την επιτυχία του ως επικοινωνιακό σύστημα στην απρόσωπη και μηχανική του δομή, το έργο τέχνης ζει και αναπνέει χάρη στην ανιδιοτελή προσφορά του δημιουργού, απ’ τη μια μεριά, και χάρη στη σύναψη μιας ελεύθερης σχέσης από την μεριά του κοινού, απ’ την άλλη. Ο Στάινερ τοποθετεί απέναντι στην ορθολογική επιχειρηματολογία του επιστημονικού θετικισμού την λογοτεχνική πράξη, όχι ως λογικό αντεπιχείρημα, αλλά ως ζωντανή απόδειξη περί του αντιθέτου. Το γεγονός και μόνο ότι είμαστε ικανοί να προσλαμβάνουμε και να κατανοούμε ένα έργο τέχνης, το οποίο βασίζεται σε ένα καθαρά αυτοαναφορικό σύστημα σημείων, είναι για τον Στάινερ η απτή απόδειξη ότι στη φόρμα του έργου ενυπάρχει το νόημα.
Κατάχρηση της λέξης «επαναστατικός» – Jean-Antoine-Nicolas Caritat, μαρκήσιος του Condorcet
Εννοούμε μήπως ένα βίαιο, έκτακτο μέτρο, που έρχεται σε αντίθεση με τους κανόνες της κοινής τάξης, με τις γενικές αρχές της δικαιοσύνης; Αυτό όμως δεν αποτελεί επαρκή λόγο για την υιοθέτησή του. Πρέπει να αποδεικνύεται επίσης ότι είναι χρήσιμο και ότι οι περιστάσεις το απαιτούν και το δικαιολογούν. Ίσως είναι καλό να εξετάσουμε την προέλευση αυτής της κατάχρησης της λέξης επαναστατικός. Όταν τέθηκε θέμα εγκαθίδρυσης της ελευθερίας πάνω στα ερείπια του δεσποτισμού, και της ισότητας πάνω σ’ εκείνα της αριστοκρατίας, πολύ ορθά δεν επιδιώξαμε να θεμελιώσουμε τα δικαιώματά μας στην καρολίγγεια νομοθεσία ή στη Lex Ripuaria, το σαξωνικό εθιμικό δίκαιο.
O Georg Friedrich Jünger και η κυριαρχία της τεχνικής – Αλέξανδρος Μπριασούλης
Ως ενδεικτική της οξύνοιας του γερμανού φιλοσόφου και την επικαιρότητας της σκέψης του, αξίζει να μεταφέρουμε την παρακάτω φράση από την Τελειότητα της Τεχνικής: «Η εποχή της τεχνικής διαπρέπει στην δημιουργία οργανώσεων και οργανισμών κάθε είδους, αλλά αποδεικνύεται ανίκανη να εγκαθιδρύσει θεσμούς. Αντίθετα, μετατρέπει τους ήδη υπάρχοντες θεσμούς σε οργανωτικές δομές, οδηγώντας τους να αφομοιωθούν τελικά από το τεχνικό σύστημα». Σε αυτό το σημείο ο Γιούνγκερ προβλέπει όλα αυτά τα συμπτώματα ηθικής διάβρωσης του κοινωνικού συνόλου που οφείλονται στην κυριαρχία της ιδεολογίας του μάνατζμεντ και της σταδιακής μετατροπής όλων των ανθρώπινων αναγκών, ακόμα και των καθαρά άϋλων, σε κερδοσκοπική επιχειρηματική δραστηριότητα και εμπόρευμα
Για τη σημασία της λέξης «επαναστατικός» – Jean-Antoine-Nicolas Caritat, μαρκήσιος του Condorcet
Όταν μια χώρα ανακτά την ελευθερία της, όταν η επανάσταση έχει αποφασιστεί, αλλά δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, είναι αναμενόμενο να υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων που επιδιώκουν να κάνουν μια επανάσταση αντίθετης κατεύθυνσης, μια αντεπανάσταση. Αυτοί οι άνθρωποι, ανακατεμένοι με την μεγάλη μάζα των πολιτών, θα γίνονταν επικίνδυνοι εάν τους επιτρεπόταν να δράσουν και να συνενώσουν όλους εκείνους που, αν και συμπαθούντες, συγκρατούνται από το φόβο ή την τεμπελιά. Ιδού ένας κίνδυνος, από τον οποίο είναι δίκαιο να υπερασπίσει κανείς τον εαυτό του.
Τεχνικός φονξιοναλισμός και εργασία – Georg Friedrich Jünger
Φονξιοναλισμός και αυτονόμηση της εργασίας οδηγεί στην πλήρη εξάρτηση του εργάτη από το οργανωτικό σύστημα, γιατί χάνει το δικαίωμα να ορίσει ο ίδιος τί είδους εργασία θα κάνει. Είναι περισσότερο ευέλικτος, αλλά ακριβώς για αυτό το λόγο και περισσότερο τιθασεύσιμος από το οργανωτικό σύστημα. Κι αφού η εργασία δεν είναι πλέον συνδεδεμένη με το πρόσωπό του, γίνεται περισσότερο αδύναμος σε σχέση με αυτό το σύστημα, ο καταναγκασμός του οποίου γίνεται αναπόδραστος. Κάθε προσπάθειά του να ξεφύγει από την μηχανική οργάνωση ή να απαλύνει την επίδρασή της είναι μάταιη.
Τρομοκρατία, ισλαμο-αριστερισμός και στρουθοκαμηλισμός α λα γαλλικά – Μισέλ Ονφρέ
Ένα από τα χαρακτηριστικά ενός απολυταρχικού καθεστώτος είναι ότι η ιδεολογία τείνει να καταργήσει την πραγματικότητα και να την αντικαταστήσει με ένα φανταστικό αφήγημα.
Οι γάμοι του Κάδμου και της Αρμονίας – Ρομπέρτο Καλάσσο
Όταν η ζωή άναβε από επιθυμία ή αγωνία ή απ’το συλλογισμό, οι ομηρικοί ήρωες ήξεραν ότι κάποιος θεός ήταν η αιτία. Τον υφίσταντο και τον παρατηρούσαν, αλλά αυτό που συνέβαινε ήταν πάντα μια έκπληξη, ειδικά γι’ αυτούς. Έτσι, εξαντλημένοι από τα πάθη, τις αισχύνες, αλλά και τις δόξες τους, στάθηκαν επιφυλακτικοί στον προσδιορισμό της προέλευσης των πράξεων. «Εσύ δε μου ‘φταιξες, οι αθάνατοι μου φταίξαν», λέει ο Πρίαμος κοιτάζοντας την Ελένη στις Σκαιές Πύλες. Δεν κατάφερνε να τη μισήσει, ούτε να δει σ’ αυτή την υπαίτιο εννιά αιματηρών χρόνων πολέμου, μολονότι το κορμί της ήταν το είδωλο του πολέμου που ετοιμαζόταν να τελειώσει με μια ολοκληρωτική σφαγή.
Συμπλήρωμα για τις φοιτητικές εξεγέρσεις – Alvin W. Gouldner
Πολλά έχουν ειπωθεί για την ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της φοιτητικής διαμαρτυρίας και του μεγέθους του πανεπιστημίου, με τη διαμαρτυρία προφανώς να αυξάνεται με το μέγεθος. Εν μέρει, το μεγάλο μέγεθος των πανεπιστημίων διευκόλυνε τη διαμαρτυρία ευνοώντας μια γραφειοκρατικοποιημένη, ρουτινιάρικη ακαδημαϊκή ατμόσφαιρα με λιγοστούς προσωπικούς δεσμούς που η ύπαρξή τους θα μπορούσε να περιορίσει τη σύγκρουση. Το μεγάλο μέγεθος των πανεπιστημίων επίσης θα γινόταν ιδιαίτερα ένα στοιχείο απέχθειας εκ μέρους των φοιτητών που προέρχονταν από τη νέα τάξη και ήταν προσανατολισμένοι στην κουλτούρα του κριτικού λόγου.
Ο Πυθαγόρας ήταν σαμάνος και η καταγωγή μας είναι ευρασιατική – Angelo Tonelli
Το να μιλάς για «ελληνικό σαμανισμό» είναι ήδη από μόνο του κάτι το επαναστατικό: πέρα από έργο του E. R. Dodds, Οι Έλληνες και το παράλογο, το οποίο ποτέ δεν εκτιμήθηκε επαρκώς- που ήδη είχε ανοίξει τον δρόμο προς αυτή την κατεύθυνση και τις μελέτες των Colli, Eliade, Couliano, Burckert και Kingsley, η κοινή γνώμη, ακαδημαϊκή και μη, αγνοεί αυτό το εντυπωσιακό φαινόμενο που προέρχεται από τον πνευματικό μας πολιτισμό. Οι Έλληνες Σοφοί δεν ήταν γραφιάδες, όπως ίσως θα ήθελε να τους απεικονίσει κατ’ εικόνα και ομοίωσή της η σύγχρονη νερόβραστη ερμηνευτική, αντιθέτως ήταν άτομα που ξεκινούσαν μια πορεία συνεχούς αναζήτησης του εαυτού τους και από αυτή την πνευματική αναζήτηση μεταμορφωνόντουσαν μέχρι το μεδούλι.