«Μωσαϊκός» Πόλεμος (Mosaic Warfare): Μια νέα Ιδέα για να «δαμάσουμε» τον Αντίπαλο
Η παρακάτω ανάλυση, δημοσιεύτηκε στο έντυπο περιοδικό «Ναυτική Επιθεώρηση» (Νο 617, Τόμος 181ος). — // — Γράφει ο Περικλής Σταμπουλής* Οι πολεμικές συγκρούσεις στην τρίτη, πλέον, δεκαετία του 21ου αιώνα χαρακτηρίζονται από την ανάδυση νέων όρων (concepts) που ενσωματώνουν τις τεχνολογικές εξελίξεις και εκφράζουν βασικές…
Βασίλειος Σύρος – Η ηγεσία είναι ένα σύνθετο φαινόμενο
Μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη παραχώρησε στη “Νέα Κρήτη” (στο δημοσιογράφο Νίκο Κοσμαδάκη) ο Βασίλειος Σύρος, ο οποίος είναι διευθυντής του Early Modern Greek Culture Program στο Medici Archive Project της Φλωρεντίας και ανώτερος ερευνητικός εταίρος στο Institute for European Global Studies στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας. Ο…
Η υπερβολή ως όχημα του ποιητικού θαυμάζειν
Το σχήμα υπερβολής, ως υφολογικό μέσο μεγαλοποίησης του περιεχομένου του προφορικού και του γραπτού λόγου, βρίσκει ευρεία χρήση όχι μόνο στην λογοτεχνία, αλλά σε περισσότερα είδη λόγου από όσα θα μπορούσαμε αρχικά να υποθέσουμε. Εντοπίζουμε τις ρίζες της υπερβολής στην κλασική ρητορική, με τον ρωμαίο ρήτορα του πρώτου αιώνα μ.Χ. Κοϊντιλιανό να αναλύει, στο όγδοο βιβλίο της Ρητορικής του Αγωγής (Institutio Oratoria) την χρήση της υπερβολής στα έργα του Βιργίλιου και του Κικέρωνα, και να συνοψίζει ευφυώς πως η “υπερβολή ψεύδεται, χωρίς όμως να έχει την πρόθεση να εξαπατήσει”.
Η πολιτική δεν είναι επιστήμη – Η δημοκρατική και η αριστοτελική αντίληψη περί πολιτικής*
Ορισμένοι υπερτονίζουν τον ρόλο της φρονήσεως στην αριστοτελική πρακτική φιλοσοφία κάνοντας λόγο γενικώς για την κατ’ εξοχήν πολιτική αρετή στην οποία βασίζεται η αριστοτελική σύλληψη της πολιτικής, και ως εκ τούτου παρουσιάζουν τη φρόνησιν ως προεξάρχουσα στο αριστοτελικό ηθικοπολιτικό οικοδόμημα. Όπως όμως το αναλύουμε αλλού δεν υπάρχει καμία προτεραιότητα του πολιτικού βίου στον Αριστοτέλη ούτε επίσης κάποιο ιδεώδες της φρονήσεως…
ΠΟΙΟΣ ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ; Αναζητώντας πυξίδα στον «Θαυμαστό καινούργιο κόσμο» της ψηφιακής τεχνολογίας
Ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα συνδέεται με το ανθρώπινο σώμα: πρόκειται για την επαπειλούμενη παράλυσή του, αλλά και τη διαφαινόμενη μετατροπή του σε cyborg. Ναι, το σώμα απειλείται! Ολοένα και περισσότερο μπαίνει στο περιθώριο· γεγονός που επιβεβαιώνει η δυνατότητα για ηλεκτρονικές αγορές, διαδικτυακές συναντήσεις, ακόμη και ερωτικές συνευρέσεις. Ολοένα και περισσότερο ο άνθρωπος αποξενώνεται από το ίδιο του το σώμα, καταδικάζοντάς το να μη γίνεται αυτό που είναι: μέσο κοινωνίας με τους άλλους. Παράλληλα με την αποϋλοποίησή του, συντελείται η αποϊεροποίησή του και μεταλλάσσεται από ναός της ανθρώπινης ύπαρξης σε πράγμα ή μικροκύκλωμα, έρμαιο στις ηλεκτρονικές ορέξεις αυτού του απρόσωπου Διαδικτύου των Πραγμάτων.
Προσφυγικό, ανθρωπισμός και πολιτική
Η πρόσφατη ανατίναξη της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής δημιούργησε ένα τεράστιο προσφυγικό ρεύμα, ικανό να συγκριθεί μόνο με την Παλαιστινιακή προσφυγιά από το 1948 και για τρεις δεκαετίες, στην ίδια πάνω-κάτω περιοχή. Αυτή τη φορά, το ρεύμα, ογκούμενο από τη διασταύρωσή του με τις μόνιμες μεταναστευτικές ροές των αρχών του 21ου αιώνα, άγγιξε καθοριστικά την ευρωπαϊκή ήπειρο και φυσιολογικά πρώτη και καλύτερη την ανατολική της πύλη στη Μεσόγειο, την Ελλάδα. Η ελληνική κυβέρνηση, σημαντικό μέρος της αντιπολίτευσης, αλλά και το μεγαλύτερο τμήμα των ελίτ της αναπαραγωγής (η συντριπτική πλειοψηφία των ΜΜΕ, διανοούμενοι, καλλιτέχνες, τηλεπερσόνες, κλπ.), περιγράφουν το προτεινόμενο και ακολουθούμενο σχέδιο διαχείρισης της κρίσης, ως εμπνεόμενο από τις αρχές του ανθρωπισμού…
Κρίστοφερ Λας – Η ευθραυστότητα του φιλελευθερισμού
Η κατάρρευση του κομμουνισμού, ως ενός σημαντικού ανταγωνιστή του φιλελεύθερου καπιταλισμού, έχει δημιουργήσει μια κατάσταση ευφορίας μεταξύ των φιλελεύθερων της δεξιάς και του κέντρου, η οποία προσδιορίζεται απλώς από τη σκέψη ότι το «τέλος της ιστορίας», κατά την περιβόητη φράση του Φράνσις Φουκουγιάμα, θα είναι μια «πολύ θλιβερή στιγμή» για όσους έχουν «την τόλμη, το θάρρος, τη φαντασία και τον πολιτικό ιδεαλισμό» σε εκτίμηση. Η «απροκάλυπτη νίκη του οικονομικού και πολιτικού φιλελευθερισμού», κατά τη θεώρηση του Φουκουγιάμα, συνεπάγεται το παγκόσμιο κράτος δικαίου, την παγκοσμιοποίηση της «αταξικής κοινωνίας» που έχει ήδη επιτευχθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, την «υποχώρηση του ταξικού ζητήματος», μια σταθερή διεύρυνση της παροχής καταναλωτικών αγαθών, ένα «ομοιογενές παγκόσμιο κράτος», και μια «μετα-ιστορική συνείδηση» κατά την οποία η «ιδεολογική πάλη… θα αντικατασταθεί από τον οικονομικό υπολογισμό, την αδιάκοπη επίλυση των τεχνικών προβλημάτων, των περιβαλλοντικών υποθέσεων και την ικανοποίηση των εξεζητημένων καταναλωτικών απαιτήσεων».
Science popularizers και τεχνοουτοπίες: Παρακολουθώντας επιστήμονες να εκλαϊκεύουν τον υποκειμενισμό τους
Έργο παράλληλο της επιστήμης –αλλά όχι υποδεέστερο– είναι ο τομέας της «επιστημονικής εκλαΐκευσης»: η ανάγκη δηλαδή για οικειοποίηση της επιστημονικής κουλτούρας από το κοινωνικό σύνολο σε γλώσσα προσιτή και συμπυκνωμένη. Η εν λόγω διαδικασία φαντάζει λογική, εξαιτίας της αδιανόητης για τα όρια του ανθρωπίνου νου να συλλάβει συνολική γνώση που συσσωρεύεται κάθε χρόνο από χιλιάδες ερευνητικές ομάδες ανά τον κόσμο και των οποίων τα αποτελέσματα δεν προλαβαίνουν ούτε οι ίδιοι οι επιστήμονες να παρακολουθήσουν, πόσο μάλλον να αφομοιώσουν εποικοδομητικά. Το γεγονός είναι πως ποτέ άλλοτε στην ιστορία τόσοι πολλοί επιστήμονες δεν απασχολούνταν στο έργο της, στοιχείο που υπερβαίνει την αναμενόμενη αύξηση του πληθυσμού της Γης και είναι ενδεικτικό της θεμελιώδους θέσης που έχει αποκτήσει η έρευνα και η γνώση στον σύγχρονο πολιτισμό.
Sherry Turkle – Η φυγή απ’ τη συζήτηση
Στο σπίτι, τα μέλη μιας οικογένειας κάθονται μαζί στέλνοντας μηνύματα ή διαβάζοντας e-mail. Στη δουλειά, τα στελέχη στέλνουν μηνύματα κατά τη διάρκεια των διοικητικών συμβουλίων. Στέλνουμε μηνύματα (και κάνουμε ψώνια και μπαίνουμε στο Facebook) κατά τη διάρκεια των μαθημάτων και όταν βγαίνουμε κάποιο ραντεβού. Οι φοιτητές μου μού αναφέρουν μια νέα σημαντική δεξιότητα: αφορά τη διατήρηση της οπτικής επαφής με κάποιον ενώ στέλνεις μήνυμα σε κάποιον άλλον· είναι δύσκολο, αλλά μπορεί να γίνει.
Η Αριστερά, το κίνημα και το ζήτημα της εξουσίας: για έναν απολογισμό της προεκλογικής περιόδου 2012 – 2015*
Ήταν Ιούνης του 2011 όταν στις εσωτερικές διεργασίες της λαϊκής συνέλευσης της Πλατείας Συντάγματος, που ήταν η οργανωτική δομή των «Αγανακτισμένων» στην Αθήνα, διαμορφώθηκαν δύο ανταγωνιστικές προτάσεις. Η μια εξ αυτών, με σαφή δημοκρατικό προσανατολισμό αν και μειοψηφική στις τάξεις του «κινήματος των πλατειών» αφορούσε τη δημιουργία Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης με πολιτειακό μετασχηματισμό προς την άμεση δημοκρατία, ενώ η άλλη, προερχόμενη από μια λαϊκίστικων καταβολών ανίερη συμμαχία Αριστεράς και λαϊκής Δεξιάς, επιζητούσε απλώς «να φύγουν αυτοί».