Λαϊκὸς οἰκουμενισμὸς καὶ κοσμο-πολιτεία
Βασισμένο σὲ ἄρθρο ποὺ ἀρχικὰ δημοσιεύτηκε στὴν ἐφημερίδα Ἀνατολή, Μάρτιος – Ἀπρίλιος 2022, σ.4. Ἡ ἔννοια λαϊκὸς οἰκουμενισμός, ὅπως τὴν ἔχουμε ἀναλύσει στὸ τρίτο καὶ τέταρτο τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ τῆς ἱστοσελίδας, παραπέμπει σὲ ἔναν ἱδιόμορφο κοσμοπολιτισμό, ὁ ὁποῖος δὲν ἀποτελεῖ παρὰ κεκτημένο τοῦ οἰκουμενικοῦ καὶ…
Τὸ Βυζάντιο καὶ ὁ διάλογος τοῦ Βυζαντινοῦ κόσμου μὲ τὴν Ἱταλία καὶ τὸν Ἀραβικὸ κόσμο
Μιὰ συγκρκτικὴ μελέτη γιὰ τὸ Βυζάντιο, τὴν Ἰταλία καὶ τὴν Ἀραβικὴ φιλοσοφία, ἡ ὁποῖα ἀναδυκνύει τὶς ὁμοιότητες καὶ διαφορὲς τῶν τριῶν αὐτῶν κόσμων, ἀλλὰ καὶ τὸν τρόπο ποὺ ἡ Βυζαντινὴ οἰκουμένη ἔδρασε καταλυτικὰ στὴ διαμόρφωση τῆς Ἰταλικῆς Ἀναγέννησης. Τὴ συζήτηση διοργανώνει τὁ Ἰνστιτοῦτο…
4o Τεύχος ResPublica – Σημειώσεις εκτός γραμμής για μια νέα πνευματική αναγέννηση
Καθώς η επέτειος της δεύτερης εκατονταετηρίδας από την Ελληνική Επανάσταση φτάνει πια στο τέλος της, το ανά χείρας τεύχος του περιοδικού ResPublica μπορεί να χρησιμεύσει και ως επίλογος των εορτασμών – ως μια μοναχική «φωνῇ βοῶντων ἐν τῇ ἐρήμῳ», καθώς η ανάμνηση του ’21 έχει…
Βυζαντινές εκρήξεις λαϊκού οικουμενισμού και ευκοσμίας: στοχασμοί πάνω στον homo hellenicus (προδημοσίευση 4ου τεύχους ResPublica)
Απόσπασμα από: «Βυζαντινές εκρήξεις λαϊκού οικουμενισμού και ευκοσμίας: στοχασμοί πάνω στον homo hellenicus» του Μιχάλη Θεοδοσιάδη Το παρών άρθρο προωθεί μια εικόνα αναφορικά με το Βυζαντινό κόσμο εντελώς διαφορετική από αυτή που οι νεοτερικές προσεγγίσεις έχουν παγιώσει στις αντιλήψεις μας. Οι Βυζαντινές πόλεις, «οι πολιτείες…
Η βαθιά πολιτισμική κρίση και η σημαντικότητα της ευκοσμίας στην ελληνική φιλοσοφική και πολιτική παράδοση
Σε συνέντευξη στην εφημερίδα Νέα Κρήτη με το δημοσιογράφο Νίκο Κοσμαδάκη (Αριθμός φύλλου 6279, Πέμπτη 8 Ιουλίου 2021, σ.16-7) συζητάμε για την πολιτική, τη φιλοσοφία, τη δημοκρατία, την ανθρωποκεντρικότητα, την ευκοσμία καθώς και την πολιτική πραγματικότητα της σύγχρονης Ελλάδας. Νίκος Κοσμαδάκης: κ. Θεοδοσιάδη καταρχήν να…
Η ευκοσμία που αναδύεται από το έργο «Τιμαρίων» ενάντια στο Μεφιστοφελικό πεσιμισμό
Μια οξυδερκής ανάλυση του Βυζαντινού έργου «Τιμαρίων»[1] προϋποθέτει σύντομη επεξήγηση όρων που έχουμε εισάγει σε παλαιότερα δοκίμια, δημοσιευμένα στο δεύτερο και τρίτο μέρος του περιοδικού ResPublica[2]. Στο επίκεντρο της συζήτησης που αναπτύσσει το άρθρο αυτό βρίσκεται ο «υπόγειος νους», έννοια που οφείλει την ύπαρξή της…
Πρόσωπο κι ελευθερία – από τη σκέψη στην Ιστορία (συζήτηση με Νίκο Ερηνάκη και Κατερίνα Χατζοπούλου)
Την Τετάρτη 3 Μαρτίου 2021 (18:00 ώρα Ελλάδας), μέλη του ResPublica (Θεοδοσιάδης Μιχάλης (Διδάκτωρ πολιτικών επιστημών) Παπαϊωάννου Θοδωρής (Διδάκτωρ Φιλοσοφίας) και Δρίτσας Γιώργος συζητούν με το Νίκο Ερηνάκη (Διδάκτωρ φιλοσοφίας) και την Κατερίνα Χατζοπούλου (Διδάκτωρ Γλωσσολογίας και πρόεδρος του Συλλόγου Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας «σὺν…
Γιώργος Κοντογιώργης – Τα ελληνιστικά χρόνια, η κοσμόπολη και το Βυζάντιο
H κοσμοσυστημική προσέγγιση του ελληνισμού και, στο πλαίσιο αυτό, της κοσμοϊστορίας μας επιτρέπει επίσης να επιχειρήσουμε την ολική ανασυγκρότηση του γνωσιολογικού υπόβαθρου των κοινωνικών επιστημών.
Βυζάντιο και Laïcité (μέρος β’): Περί των παρανόμως τοῖς ἄρχουσιν ἐπί τοῖς ἱεροῖς τολμωμένων
Η διαλεκτική σχέση μεταξύ βυζαντινού “Κράτους” και Εκκλησίας αναιρεί ριζικά την απλοϊκή άποψη του Hegel και κάνει τις επίκαιρες εξαγγελίες περί “συμφωνιών της Πολιτείας με την Εκκλησία” να φαντάζουν άτολμες και υπερφίαλες σε σχέση με τα ριζικά μέτρα και την ολομέτωπη επίθεση που εξαπέλυσαν στην Εκκλησία οι κοσμικοί του Βυζαντίου.
Βυζάντιο και Laïcité (μέρος α’)
“Η εκκοσμίκευση θεωρείται συνήθως η νίκη του αθεϊσμού επί του χριστιανισμού. Λίγοι όμως βλέπουν πως είναι δυο εντελώς διαφορετικά πράγματα ο αντικληρικαλισμός του κράτους από την αποχριστιανοποίηση ενός λάου. Το πρώτο πράγμα μπορεί να συμβεί κάλλιστα χωρίς να είναι απαραίτητο επακόλουθο το δεύτερο. Και όσο αφορά την αποχριστιανοποίηση της ελληνικής κοινωνίας αυτή συντελείται ήδη εδώ και αρκετές δεκαετίες χωρίς να έχουν θιχτεί στο ελάχιστο τα “δικαιώματα” της ιερατικής τάξης.”