Ο Robert D. Kaplan για την επιστροφή της «παγανιστικής» ηθικής υπό την αταξία του 21ου αιώνα
«Στο μέλλον ο πόλεμος δεν θα διεξάγεται από στρατούς, αλλά από ομάδες τις οποίες σήμερα αποκαλούμε τρομοκράτες, αντάρτες, κλέφτες και ληστές, αλλά που είναι βέβαιο ότι θα βρουν πιο νομότυπους τίτλους για να περιγράψουν τους εαυτούς τους. Οι οργανώσεις αυτές είναι πιθανόν να εμπνέονται περισσότερο…
Η στροφή προς την περιφερειοποίηση (προδημοσίευση 4ου τεύχους ResPublica)
Απόσπασμα από το άρθρο: «Η στροφή προς την περιφερειοποίηση». Γράφει ο Θεόδωρος Ντρίνιας. H σύγχρονή μας παγκοσμιοποίηση δέχτηκε τα τελευταία 12 χρόνια τρία αλλεπάλληλα «χτυπήματα» που διέκοψαν οριστικά την εκτατική της φάση – τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008, την έναρξη του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας, με…
Παγκοσμιοποιητική διαδικασία: τέλος, υποχώρηση ή μεσοβασιλεία; (προδημοσίευση 3ου τεύχους ResPublica)
Αν η «παγκοσμιοποίηση» είναι ένα πολύ ευρύτερο από την οικονομία φαινόμενο, εγγενές στη νεωτερική κοινωνία, τότε για να γίνει, έστω στανικά, αποδεκτή η περί «τέλους» διαπίστωση, πρέπει να προκύπτει ως συνισταμένη εξελίξεων σε ένα πλήθος τομέων της συλλογικής ζωής, στους οποίους παρατηρείται ριζική ασυνέχεια ή τομή σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο, τουλάχιστον σε πρώτη παρατήρηση. Κάτι τέτοιο δεν γίνεται εμπειρικά αντιληπτό σήμερα.
Η παραπάνω διαπίστωση δεν σημαίνει ότι η παγκοσμιοποιητική διαδικασία αφίσταται των αλλαγών. Αντίθετα, πλήθος πρόσφατων στοιχείων επιβεβαιώνουν ότι η παγκοσμιοποίηση, όπως τη γνωρίσαμε από το 1990 και μετά, έχει εξαντλήσει τη δυναμική της και βρίσκεται σε φάση ριζικών αλλαγών και αναπροσανατολισμού.
Εντός συνόρων, εκτός ορίων – Το πλάνο και η πλάνη της πλανητικής εποχής
Σε ένα περιβάλλον ειδήσεων bites, όπου όχι μόνο τα σύνορα μεταξύ του fake και του αληθούς είναι δυσδιάκριτα, αλλά και που ο ανθρώπινος εγκέφαλος γίνεται όλο και πιο ατροφικός και αδυνατεί ή/και δυσανασχετεί να παρακολουθεί τη ροή του λόγου, το επιχείρημα, τη συναγωγή συμπερασμάτων, η κριτική είναι η μεγάλη απούσα. Η ιδεολογία ταυτίζεται με τη γραφικότητα και ο διάλογος προσομοιάζει σε έργο του θεάτρου του παραλόγου μεταξύ ναρκίσσων που κοιτάζονται σε ψηφιακούς καθρέφτες και μονολογούν ενώ οι φωνές τους διαπλέκονται με το μόνιμο ήχο των ειδοποιήσεων και των likes.
Ο χούμος του ελληνικού πολιτικού συστήματος, ο αντιλαϊκιστικός ελιτισμός της Αριστεράς και η εκλογική αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ
Επανερχόμενοι και πάλι στα της χώρας μας, έχουμε επίγνωση ότι για να γίνει μια το δυνατό ολοκληρωμένη, λεπτομερής και ρητή αποτίμηση της σύγχρονης ελληνικής πολιτικής ιδιαιτερότητας, ειδικά κατά τα χρόνια της κρίσης, θα χρειαστεί να περάσει περισσότερος χρόνος, αναμφισβήτητα είναι ακόμη νωρίς. Αντιθέτως, δεν είναι νωρίς για να αρχίσει μια μεγάλη συζήτηση. Για να υπάρξουν προοπτικές πολιτικής βελτίωσης, κρίνουμε ότι θα χρειαστούν βαθιές πολιτειακές τομές, οι οποίες για να συμβούν θα πρέπει να βγει η χώρα από τη αδράνεια. Πρέπει όμως να είμαστε πραγματιστές: δυστυχώς σε τούτο τον χούμος έχει καταλήξει να συμμετέχει καθοριστικά μόνο η κοινωνική τάξη των επαγγελματιών πολιτικών και των δημόσιων υπαλλήλων[18], με εξοβελισμένη σχεδόν ολοκληρωτικά την υπόλοιπη κοινωνία. Το καίριο ζήτημα σήμερα είναι η πολιτική στειρότητα, καθώς δεν φαίνεται να υπάρχουν ακόμη εκείνα τα «ένζυμα» και τα ωφέλιμα σπερματικά αποθέματα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ουσιαστικές και δημιουργικές ανακατατάξεις. Σε κάθε περίπτωση, οι όποιες προοπτικές βελτίωσης συνδέονται άμεσα με την αναδιανομή της εξουσίας στους πολίτες, έτσι κρίνoνται απαραίτητα τα εξής:
Η δημοκρατική αναγέννηση ως ελπίδα σε έναν υπό κατάρρευση κόσμο
Κατά τον προηγούμενο αιώνα μια ορισμένη Δεξιά πίστευε ότι ο πλούτος πρέπει να μοιράζεται από το σύστημα της αγοράς. Από την άλλη, η Αριστερά θεωρούσε πως τη μοιρασιά πρέπει να αναλάβει ένα ισχυρό κράτος (και κόμμα), με δίκαιο και ισότιμο τρόπο. Ωστόσο με την βαθιά κρίση της βιομηχανικής παραγωγής, ειδικά σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, έννοιες όπως «Αριστερά» και «Δεξιά» κατέληξαν με τις ίδιες λανθασμένες συνταγές, στην πραγματικότητα θα λέγαμε ότι η Αριστερά (ακόμη και ως ιδέα) μετατράπηκε σε Δεξιά. Έτσι αυτό που απόμεινε στους αριστερά καθήμενους ήταν μια αόριστη ηθική ανωτερότητα που ενώ μπορεί να βασίζεται στην ίδια συνταγή, διατηρεί το αποκλειστικό προνόμιο να προωθεί έναν λόγο βασισμένο στον δικαιωματισμό και στην ισότιμη διανομή του πλούτου.
Angela Nagle – Αριστερά εναντίον ανοιχτών συνόρων
Πάντα με γοήτευε η αλαζονεία και η παράξενη αυτοκρατορική νοοτροπία των προοδευτικών Βρετανών και Αμερικανών υπέρ των ανοιχτών συνόρων που πιστεύουν ότι εκτελούν ένα έργο ανθρωπιστικού διαφωτισμού όταν «καλωσορίζουν» διδακτορικούς (PhDs) από την Ανατολική Ευρώπη ή την Κεντρική Αμερική, τους ταξιδεύουν και τους προσφέρουν φαγητό. Στις πλουσιότερες χώρες, η υπεράσπιση των ανοικτών συνόρων φαίνεται πως λειτουργεί σαν μια αίρεση μεταξύ φανατικών «πιστών». Είναι ένα προϊόν των μεγάλων επιχειρήσεων και των λόμπι που στηρίζουν την ελεύθερη αγορά. Αυτό το λόμπι αποτελείται από μεγάλες ομάδες δημιουργικών αστών, της τεχνολογίας, των μέσων μαζικής ενημέρωσης και της οικονομίας της γνώσης…
Frank Furedi – Περί κυρίαρχου λαού
Η σύγχρονη αντιλαϊκιστική ρητορική ελάχιστα διαφέρει από τις αντιδημοκρατικές επιθέσεις εναντίον του Αθηναϊκού δήμου κατά την εποχή της αρχαιότητας. Και οι δύο ρητορικές εμπνέονται από την περιφρόνηση προς τον ίδιο τον λαό, την οντότητα που οι κλασσικοί φιλόσοφοι αποκαλούσαν «οι πολλοί». Μια τέτοια διάθεση προς τους πολλούς συνοδεύτηκε από την πεποίθηση ότι θα ήταν καλύτερο η πολιτική να αποτελεί τέχνη των ολίγων. Ως εκ τούτου, αντιλαϊκιστές ιδεολόγοι -τότε και τώρα- τάσσονται σφόδρα ενάντια στην αρχή της πλειοψηφίας. Ισχυρίζονται ότι οι πολλοί (δηλαδή η πλειοψηφία) θα χρησιμοποιήσουν τη δυνητική τους δύναμη για να εκφοβίσουν και να εξαναγκάσουν όλους τους άλλους. Στις μέρες μας, τέτοια αντιλαϊκιστικά συναισθήματα αποτελούν κοινό τόπο στους κύκλους των πολιτικών και πολιτισμικών ελίτ…
Η νέα γενιά των περιπλανώμενων και τα αερόφυτα
Προκειμένου να δοξαστούν οι διαδικασίες του μαζικού ξεριζωμού και του παγκόσμιου ανακατέματος, το δημοσιογραφικό τσίρκο που πλαισιώνει τα κανάλια και τα μοντέρνα ΜΜΕ, εξυμνεί συνεχώς την λεγόμενη «ανοιχτή κοινωνία». Όμως ελάχιστοι επισημαίνουν ότι αυτή η πολυπόθητη «ανοιχτή κοινωνία» βασίζεται, κατά κύριο λόγο, στην τρομακτική ευελιξία του σύγχρονου τρόπου παραγωγής και ασφαλώς έχει πολιτικές και ανθρωπολογικές συνέπειες. Αυτές είναι ήδη ορατές στους νέους (ηλικιακά και μη) φανατικούς οπαδούς της παγκοσμιοποίησης. Βασικός ορίζοντας ζωής γίνεται αυτός των μόνιμων «διακοπών» στο εξωτερικό και της ασταμάτητης «ψυχαγωγίας» τύπου Netflix. Ένα μοντέλο όπου η ευζωία θεωρείται ταυτόσημη με την υιοθέτηση των φιλελεύθερων αμερικανικών συνηθειών όσον αφορά τον τρόπο (στυλ) ζωής και την κατανάλωση.
Επιστήμη, πρόοδος και μιλλεναρισμός
Κατά πάσα πιθανότητα το μεγαλύτερο από τα επιτεύγματα της επιστήμης είναι ότι κατάφερε να εισχωρήσει σε έναν τομέα που στο παρελθόν ήταν αποκλειστική αρμοδιότητα της φιλοσοφίας και των θρησκειών: στον τομέα των ανθρώπινων αξιών. Δυστυχώς η ελπίδα που γέννησε η επιστήμη, ότι δηλαδή θα παρέμβει καθοριστικά στην έννοια της μοίρας και σε συνομιλία με τις κοινωνίες θα εδραιώσει ένα πανανθρώπινο σύστημα αξιών, δείχνει πως απέτυχε. Οι υπαρξιακές επιλογές του σύγχρονου ανθρώπου είναι περιορισμένες.