Η τριαδικότητα της πολιτικής σκέψης και η «παραπληγική» ελληνική Αριστερά
Ο άριστος πολιτικός στοχασμός είναι μια αδύνατη προσπάθεια, γιατί ο άνθρωπος, ανεξάρτητα από το επίπεδο της μόρφωσής του, παραμένει πάντα ένα ον περιορισμένο και ατελές. Είναι όμως μια προσπάθεια απαραίτητη προκειμένου: α) να πλοηγηθεί κανείς στον κόσμο της πολιτικής σκέψης, β) να αξιολογήσει λογικά την…
Tα στομωμένα ξυράφια της Σώτης Τριανταφύλλου
Αφορμή για αυτό το κείμενο είναι το άρθρο της Σώτης Τριανταφύλλου «Φύγετε και αφήστε μας ήσυχους» για την Athens Voice, όπου επιχειρείται απολογισμός της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, και γίνεται αναφορά σε χαρακτηριστικά της αριστερής ιδεολογίας προκειμένου να αποδειχθεί η ανεπάρκεια και η επιβλαβής δράση της συγκεκριμένης κυβέρνησης. Θα γινει εδώ ανάλυση των προβληματικών σημείων του άρθρου, που είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνεται τον αριστερό αυταρχισμό, τις αξίες και την ιδεολογία της αριστεράς, την στάση του όσον αφορά το Ευρωπαϊκό ιδεώδες, και θα γίνει κριτική στην αποτελεσματικότητα ή μη του σκεπτικού του κειμένου. Χρησιμοποιείται το κείμενο της Τριανταφύλλου ως δείγμα προοδευτικής φιλελεύθερης αρθογραφίας, η οποία χαρακτηριστικά στον Ελληνικό χώρο εμφανίζει συγκεκριμένα προβλήματα όπως η ασαφής, ανεπαρκής ή λανθασμένη χρήση πολιτικών όρων, οι γενικεύσεις και τα συμπεράσματα χωρίς λογική συνέχεια, και ο ιδεολογικός παρωπιδισμός.
Ο χούμος του ελληνικού πολιτικού συστήματος, ο αντιλαϊκιστικός ελιτισμός της Αριστεράς και η εκλογική αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ
Επανερχόμενοι και πάλι στα της χώρας μας, έχουμε επίγνωση ότι για να γίνει μια το δυνατό ολοκληρωμένη, λεπτομερής και ρητή αποτίμηση της σύγχρονης ελληνικής πολιτικής ιδιαιτερότητας, ειδικά κατά τα χρόνια της κρίσης, θα χρειαστεί να περάσει περισσότερος χρόνος, αναμφισβήτητα είναι ακόμη νωρίς. Αντιθέτως, δεν είναι νωρίς για να αρχίσει μια μεγάλη συζήτηση. Για να υπάρξουν προοπτικές πολιτικής βελτίωσης, κρίνουμε ότι θα χρειαστούν βαθιές πολιτειακές τομές, οι οποίες για να συμβούν θα πρέπει να βγει η χώρα από τη αδράνεια. Πρέπει όμως να είμαστε πραγματιστές: δυστυχώς σε τούτο τον χούμος έχει καταλήξει να συμμετέχει καθοριστικά μόνο η κοινωνική τάξη των επαγγελματιών πολιτικών και των δημόσιων υπαλλήλων[18], με εξοβελισμένη σχεδόν ολοκληρωτικά την υπόλοιπη κοινωνία. Το καίριο ζήτημα σήμερα είναι η πολιτική στειρότητα, καθώς δεν φαίνεται να υπάρχουν ακόμη εκείνα τα «ένζυμα» και τα ωφέλιμα σπερματικά αποθέματα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ουσιαστικές και δημιουργικές ανακατατάξεις. Σε κάθε περίπτωση, οι όποιες προοπτικές βελτίωσης συνδέονται άμεσα με την αναδιανομή της εξουσίας στους πολίτες, έτσι κρίνoνται απαραίτητα τα εξής:
Επιστήμη, πρόοδος και μιλλεναρισμός
Κατά πάσα πιθανότητα το μεγαλύτερο από τα επιτεύγματα της επιστήμης είναι ότι κατάφερε να εισχωρήσει σε έναν τομέα που στο παρελθόν ήταν αποκλειστική αρμοδιότητα της φιλοσοφίας και των θρησκειών: στον τομέα των ανθρώπινων αξιών. Δυστυχώς η ελπίδα που γέννησε η επιστήμη, ότι δηλαδή θα παρέμβει καθοριστικά στην έννοια της μοίρας και σε συνομιλία με τις κοινωνίες θα εδραιώσει ένα πανανθρώπινο σύστημα αξιών, δείχνει πως απέτυχε. Οι υπαρξιακές επιλογές του σύγχρονου ανθρώπου είναι περιορισμένες.
Για τις Αμερικανικές εκλογές, το #Brexit, την αριστερά και τα πραγματικά διλήμματα
Η απουσία πολιτικών προταγμάτων, ικανών να δώσουν βιώσιμες απαντήσεις στα τρέχοντα προβλήματα σε μια τόσο κρίσιμη ιστορική συγκυρία, κάθε μέρα γίνεται όλο και πιο αισθητή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι μοναδικές φωνές που κυριαρχούν στο πολιτικό σκηνικό να περιορίζονται μέσα στα δύο κυρίαρχα αφηγήματα, τον νεοφιλελευθερισμό (στον οποίο έχει συγχωνευτεί πλήρως και η δήθεν ριζοσπαστική αριστερά) και τον εθνορομαντισμό ή εθνοπροστατευτισμό που προτάσσει η ακροδεξιά […] Μια δυναμική προσωπικότητα στο τιμόνι κάποιας χώρας, όσο χαρισματική και αν είναι, από τη στιγμή που εφαρμόζει τις ίδιες πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού δεν αποτελεί απάντηση στο πρόβλημα. Διότι οι ακροδεξιές φωνές δεν αποτελούν τίποτα περισσότερο από ένα σύμπτωμα των προβλημάτων που η ίδια η νεοφιλελεύθερη κοινωνικο-οικονομική πραγματικότητα γέννησε. Μονάχα η δημοκρατική κινητοποίηση των πολιτών θα μπορούσε να προσφέρει βιώσιμες λύσεις, σαν τις περιβόητες συγκεντρώσεις των Townships (για τις οποίες μιλά ο Tocqueville στο Democracy in America και η Hannah Arendt στο On Revolution), μαζί και η αναβίωση του λαϊκού πολιτισμού!
Μικρό δοκίμιο περί ανεντιμότητας
Ελάχιστα πράγματα είναι πιο ανέντιμα από την απόκρυψη ή και την ωραιοποίηση της ραγδαία επεκτεινόμενης διάλυσης ενός σημαντικού τμήματος της κοινωνίας. Διάλυση που αφορά τόσο στις ατομικές όσο και στις συλλογικές εκφράσεις και όλα τα επίπεδα των κοινωνικών λειτουργιών. Διότι όταν τόσοι άνθρωποι αποχωρούν, παραιτούνται…
Cul de sac
Όπως όλα δείχνουν, η κατάσταση στην οποία βαδίζει η Ευρώπη κάθε μέρα βαλτώνει όλο και πιο πολύ. Οι πολιτικές ηγεσίες πλέον έχουν αποδειχθεί ανίκανες να χειριστούν τα ανοιχτά μέτωπα, από το Ελληνικό ζήτημα μέχρι και την προσφυγική κρίση και την τρομοκρατία. Μπροστά στην επέλαση της ακροδεξιάς, τα αδιέξοδα του κοινού νομίσματος, τον ερχομό εκατομμυρίων ανθρώπων, τη φοροαποφυγή, οι κυβερνήσεις όλες πλέον βρίσκονται σε μόνιμο αδιέξοδο, ψελλίζοντας βερμπαλισμούς περί «Ευρώπης των κοινών αξιών», της «αλληλεγγύης», έννοιες που δεν φαίνεται ότι ελκύουν πια κανέναν. Από την άλλη, όλες οι αφηγήσεις περί αριστερού εναλλακτικού δρόμου, που «θα άλλαζε την Ευρώπη αλλάζοντας την Ελλάδα» έχουν καταρρεύσει, καθώς έπειτα από έναν χρόνο αριστερής διακυβέρνησης η χώρα εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με ανυπέρβλητες δυσκολίες, έχοντας ταυτόχρονα καταστεί ο εύκολος στόχος μιας Ευρώπης που αναζητά αποδιοπομπαίους τράγους για όλα της τα δεινά…
Μόρσιμον ἦμαρ
Παραφράζοντας τα λόγια του Κονδύλη, ο φόβος και η ελπίδα παρεμποδίζουν συστηματικά την κατανόηση των ανθρώπινων ζητημάτων. Αλλά η ελπίδα ξεπερνιέται πολύ πιο δύσκολα από ότι ο φόβος. Κατά τα φαινόμενα, η ιστορία προχωρά με γοργούς ρυθμούς, σε αντίθεση με τις τεχνικές της νεοαριστερής ιδεολογικοποίησης και της ποπ ακαδημαϊκής ξύλινης διανόησης, που ούτε ανανεώνονται, ούτε εμπλουτίζονται. Μονάχα ανακυκλώνονται, καταναλώνονται και αναπαράγονται για να καταστούν και πάλι βορρά των ανθρώπινων επιθυμιών, έως ότου επέλθει ο τελικός κορεσμός. Σε τούτη την εξέλιξη, η πορεία των αριστερών διακρίνεται ολοφάνερα. Οπωσδήποτε αυτή η απουσία στοχασμού και δράσης, καθώς και η μανιώδης επίκληση στον κόσμο των ανεκπλήρωτων προσδοκιών, συνδέεται με τις ιδεοληπτικές παραισθήσεις των διανοούμενων του «ευρωκομμουνισμού» (με την ευρύτερη έννοια του όρου) που χαρακτηρίζει τους ακόλουθους της νεοαριστερής βιομηχανίας παραγωγής εφήμερων και εύπεπτων σχημάτων.
Μια ρεαλιστική αποτίμηση της κρίσης στους κόλπους της ευρωπαϊκής «οικογένειας»
Η ανθρωπότητα έχει τρελαθεί. Η ανασφάλειά της έχει χτυπήσει κόκκινο. Η ανθρωπότητα δεν τρέμει τίποτε περισσότερο απ’ τον ίδιο τον εαυτό της. (Ο Ιμμάνουελ Καντ του Τόμας Μπέρνχαρντ) Είναι πρόδηλο ότι τα τελευταία έτη υπάρχει ένας σχετικός πληθωρισμός απόψεων γύρω απ’ την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το…
Flet victus, victor interiit.
Ο Μακιαβέλι στον Ηγεμόνα επισημαίνει μία ιδιαίτερα λεπτή προϋπόθεση, απαραίτητη για κάθε νέα κυριαρχία ή νέα ιδεολογία. Καμία ηγεμονία δεν μπορεί να επιβάλει τον εαυτό της ως αδιαμφισβήτητη αρχή εάν τα υποκείμενα που την υφίστανται δεν την ενσωματώσουν εσωτερικά ως «δίκαιη» ή «αναπόφευκτη». Οι Λατίνοι…