Κορνήλιος Kαστοριάδης: «οι λαοί θα βρουν τη λύση»
H συνέντευξη που ακολουθεί δόθηκε από τον Kορνήλιο Kαστοριάδη στο δημοσιογράφο κ. Γιώργο Xατζηβασίλη της ελληνόφωνης εφημερίδας του Σίδνεϋ, O Kόσμος, κατά την επίσκεψη του φιλοσόφου στην Aυστραλία, και δημοσιεύτηκε στο φύλλο της 23ης Aυγούστου 1991. Aρχικό θέμα συζητήσεως υπήρξε το πραξικόπημα εναντίον του Mιχαήλ Γκορμπατσόφ, το οποίο οδήγησε στην πτώση του, γεγονός το οποίο ο Kαστοριάδης θεωρεί ως επαλήθευση των παλαιότερων αναλύσεών του για τη στρατοκρατική γραφειοκρατία της τότε Σοβιετικής Ένωσης.
Κορνήλιος Καστοριάδης: αρχαία ελληνική δημοκρατία και δουλεία
Ας περάσουμε σε πιο σημαντικά ζητήματα που σχετίζονται με το ιδεολογικό πλαίσιο μέσα στο οποίο τοποθετείται στη νεότερη εποχή και ιδιαίτερα σήμερα το πρόβλημα της ελληνικής δημοκρατίας. Εδώ είμαστε υποχρεωμένοι να διαπιστώσουμε την τεράστια δυσκολία της πλειονότητας των συγγραφέων να αποφύγουν την άνευ όρων παράδοση η οποία τους καταδικάζει να επιλέξουν ανάμεσα στην Ελλάδα πρότυπο ή αντιπρότυπο […] Επομένως δεν είναι ικανή συνθήκη. Θα δούμε μάλιστα ότι δεν είναι καν αναγκαία συνθήκη, διότι, για να το πω περιληπτικά και εκ προοιμίου, όταν τα πρώτα δημοκρατικά κινήματα συγκροτούνται και αρχίζουν να επικρατούν, το φαινόμενο απαντάται σε πόλεις όπου η καθαυτό δουλεία είναι από οικονομική και κοινωνική άποψη περιθωριακή.
Κορνήλιος Καστοριάδης – Η δυνατότητα μιας αυτόνομης κοινωνίας
Ο Κορνήλιος Καστοριάδης ταξίδεψε στην Λατινική Αμερική και συγκεκριμένα στο Μεξικό και στην Αργεντινή για να παρουσιάσει το έργο του που είναι ιδιαίτερα γνωστό τόσο στα οριζόντια κινήματα όσο και στους ψυχαναλυτικούς κύκλους, δίνοντας διαλέξεις και συνεντεύξεις. Η διάλεξη και οι δύο συνεντεύξεις που περιέχονται στο βιβλίο…
Η δημοκρατία ως διαδικασία και ως καθεστώς 2, Του Κορνήλιου Καστοριάδη
Μέρος πρώτο εδώ Διατυπώθηκε η αντίρρηση ότι η άποψη αυτή συνεπάγεται μια ουσιακή[substantive] αντίληψη της ευτυχίας των πολιτών -και κατά συνέπεια καταλήγει μοιραία στον ολοκληρωτισμό (θέση που διατυπώνεται ρητά από τον Αιζάια Μπέρλιν και υπόρρητα στις επιχειρηματολογίες του Rawls και του Χαμπερμάς).[3] Στα όσα είπα…
Κορνήλιος Καστοριάδης – Για μια ζωή χωρίς τοτέμ
Ο τίτλος δεν θα μπορούσε να είναι πιο λιτός: “διάλογοι”. Όμως, στην πραγματικότητα πρόκειται για τέσσερις ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες συζητήσεις του Κορνήλιου Καστοριάδη με ισάριθμους ξεχωριστούς διανοητές: τον νομπελίστα ποιητή Οκτάβιο Παζ, το βιολόγο Φρανσίσκο Βαρέλα, το μαθηματικό Αλέν Κον και τον ψυχαναλυτή Ζαν-Λικ Ντονέ…
Η δημοκρατία ως διαδικασία και ως καθεστώς 1, του Κορνήλιου Καστοριάδη
Το ίδιο θέμα της συζήτησής μας αντανακλά και εκφράζει την κρίση που διέρχεται στις μέρες μας το δημοκρατικό κίνημα. Πράγματι, η επιλογή του θέματος καθορίζεται από την εμφάνιση μιας αντίληψης για τη «δημοκρατία» που την καθιστά απλό σύνολο «διαδικαστικών κανόνων». Έρχεται έτσι σε ρήξη με όλη την προγενέστερη πολιτική σκέψη, η οποία έβλεπε τη δημοκρατία ως ένα καθεστώς, άρρηκτα συνδεδεμένο αφενός με μια ουσιαστική [substantive] αντίληψη των σκοπών της πολιτικής θέσμισης και αφετέρου με μιαν οπτική, αλλά και προοπτική, του ανθρώπινου τύπου που αντιστοιχεί στο καθεστώς αυτό.
Κορνήλιος Καστοριάδης, Κρίστοφερ Λας – Αντιπαλεύοντας την ιδιώτευση
Για μένα, το πρόβλημα εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του ’50, με την κατάρρευση του εργατικού κινήματος και του επαναστατικού προτάγματος που είχε συνδεθεί με αυτό το κίνημα. Αναγκάστηκα να παρατηρήσω τότε μια αλλαγή στην καπιταλιστική κοινωνία, η οποία ήταν, την ίδια στιγμή, μια αλλαγή του τύπου ατόμων που παρήγαγε όλο και περισσότερο αυτή η κοινωνία. Αυτή η αλλαγή των ατόμων προήλθε από τη χρεοκοπία των παραδοσιακών οργανώσεων της εργατικής τάξης –συνδικάτα, κόμματα κ.λπ…
Κορνήλιος Καστοριάδης – Η κατάρρευση της Δύσης
Νομίζω ότι υπάρχει μια σύγχυση που επιβαρύνει ιδιαίτερα τις σύγχρονες συζητήσεις. Στον Tocqueville το νόημα του όρου «δημοκρατία» δεν είναι πολιτικό, είναι κοινωνιολογικό. Ισοδυναμεί, σε τελευταία ανάλυση, με την κατάργηση των κληρονομικών καθεστώτων, η οποία εγκαθιδρύει «ισότητα συνθηκών», ισότητα τουλάχιστον δικαστική. Αυτή η εξίσωση καταλήγει, ή μπορεί να καταλήξει, στη δημιουργία μιας μάζας αδιαφοροποίητων ατόμων, που παραμένουν προσκολλημένα σ’ αυτή τη μη διαφοροποίηση και αρνούνται την υπεροχή…
Κορνήλιος Καστοριάδης: Οι διανοούμενοι και η ιστορία
Ή ιστορία είναι ό χώρος όπου το ανθρώπινο όν δημιουργεί οντολογικές μορφές — οι δε ιστορία και κοινωνία είναι οι πρώτες από αυτές τις μορφές. Δημιουργία δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην (και ούτε συνήθως) «καλή» δημιουργία ή δημιουργία «θετικών αξιών». Το Άουσβιτς και το Γκουλάγκ είναι δημιουργίες, το ίδιο όπως και ο Παρθενώνας ή τα Principia Mathematica. ‘Ωστόσο, μεταξύ των δημιουργιών της ιστορίας μας, της ελληνοδυτικής ιστορίας, υπάρχει μία πού εμείς την αποτιμούμε θετικά και την υιοθετούμε. Είναι η θέση σε αμφισβήτηση, η κριτική, ή απαίτηση τού λόγον διδόναι, προϋπόθεση συγχρόνως και της φιλοσοφίας και της πολιτικής…
Δημοκρατία και κοινοβουλευτισμός (Κορνήλιος Καστοριάδης)
Θα ήθελα να σας μιλήσω για τα σημερινά προβλήματα της δημοκρατίας, λέω σημερινά προβλήματα της δημοκρατίας και όχι προβλήματα της σημερινής δημοκρατίας γιατί δημοκρατία σήμερα πραγματικά δεν υπάρχει πουθενά -υπάρχουν το πολύ φιλελεύθερες ολιγαρχίες σε ορισμένες χώρες, σχετικά προνομιούχες, προνομιούχες από πολλές απόψεις…