
Κωνσταντίνος Γρηγοριάδης
Ο ουκρανικός λιμός και οι προεκτάσεις για την κατανόηση της ρωσικής εισβολής
Γράφει ο Γρηγοριάδης Κωνσταντίνος Μία από τις τραγικότερες σελίδες της ευρωπαϊκής ιστορίας του εικοστού αιώνα, η οποία ωστόσο παραμένει αρκετά αγνοημένη στη Δύση, είναι ο λιμός που προκάλεσε η σοβιετική εξουσία τη διετία 1932 – 1933 στην Ουκρανία και οδήγησε, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις,…
Τελικά ποια είναι η πραγματική Αριστερά;
‘The primary lesson here is not about….“socialism” or even “communism” since Castro, Mao, Stalin, and Lenin did not actually attempt to implement any of those ideas.’ (Nathan Robinson, Current Affairs, October 2017) Γράφει ο Γρηγοριάδης Κωνσταντίνος Στις αρχές του προηγούμενου έτους κυκλοφόρησε από το Ινστιτούτο…
Ο Benjamin Constant για τον οστρακισμό: Κριτικό σχόλιο
Εξετάζοντας τη σχέση του ατόμου με την κοινότητα στις αρχαίες πόλεις – κράτη, ο Benjamin Constant ισχυρίζεται στη γνωστή του διάλεξη «Η ελευθερία των αρχαίων εν συγκρίσει με την ελευθερία των νέων», ότι η ατομική ελευθερία απουσιάζει στον αρχαίο κόσμο, ενώ η αξία της είναι πρωταρχική και κυρίαρχη στη νεώτερη Ευρώπη. Καθώς ο ίδιος στη διάλεξη εκθέτει τα επιχειρήματά του, αναφέρεται στην Αθηναϊκή δημοκρατία, καθώς και στον θεσμό του οστρακισμού υποστηρίζοντας ότι η λειτουργία του ήταν αρνητική απέναντι στην ατομική ανεξαρτησία. Στο ακόλουθο κείμενο θα προσεγγιστεί κριτικά η αναφορά του Constant στον οστρακισμό και θα επαναξιολογηθεί η ελευθερία του πολίτη σε σχέση με τη λειτουργία αυτού του θεσμού.
Ρεπουμπλικανικές αντιλήψεις της ελευθερίας: Hannah Arendt και Philip Pettit
Η ρεπουμπλικανική σκέψη και τα βασικά της γνωρίσματα έχουν αναγεννηθεί στο περιβάλλον της σύγχρονης πολιτικής φιλοσοφίας. Ανάμεσα στους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της είναι η Hannah Arendt και ο Philip Pettit, οι οποίοι έχουν φέρει στο προσκήνιο με διαφορετικό τρόπο κύρια χαρακτηριστικά αυτής της παράδοσης στο έργο τους. Στο ακόλουθο κείμενο θα επικεντρωθούμε στην προσέγγισή τους στην έννοια της ελευθερίας και επίσης στο ρόλο τον οποίο διαδραματίζει η έννοια αυτή στην πολιτική τους θεωρία.
Ο νέος πολιτικός διπολισμός
Γράφει ο Γρηγοριάδης Κωνσταντίνος Η ανάδυση στο πολιτικό προσκήνιο των τελευταίων ετών αντισυμβατικών πολιτικών προσωπικοτήτων και κομμάτων, τα οποία ως προς τη ρητορική τους εκφράζουν την επιστροφή τους στο παλαιό καθεστώς του κλειστού εθνικού κράτους, συνιστά ένα φαινόμενο, το οποίο σηματοδοτεί στο επίπεδο της πολιτικής…
Η προσέγγιση της δημόσιας σφαίρας στην πολιτική θεωρία της Hannah Arendt: Κριτικές Παρατηρήσεις (Μέρος Β’)
Γράφει ο Γρηγοριάδης Κωνσταντίνος Στο α’ μέρος που αφορά το περιεχόμενο της δημόσιας σφαίρας στην πολιτική θεωρία της Arendt παρουσίασα και ανέδειξα όσο συνεπέστερα γινόταν, το κεντρικό επιχείρημα της φιλοσόφου, που αφορά την ταύτιση της δημόσιας σφαίρας και των επιμέρους πτυχών της με το περιεχόμενο…
Η προσέγγιση της δημόσιας σφαίρας στην πολιτική θεωρία της Hannah Arendt
Γράφει ο Γρηγοριάδης Κωνσταντίνος Σημαντική πτυχή του έργου της Hannah Arendt, που έχει συζητηθεί αρκετά και για την οποία η ίδια έχει υποστεί κριτική, είναι η προσέγγισή της στη θεώρηση του πολιτικού και στη σύνδεσή του με ό,τι αποκαλεί η ίδια «δημόσια σφαίρα» ή «πολιτική…
Η ελευθερία ως το ισοδύναμο της αυτονομίας
Στο προηγούμενο άρθρο που δημοσιεύτηκε σε αυτόν τον ιστότοπο, διατύπωσα την ανάγκη αλλαγής του πολιτικού συστήματος προς την κατεύθυνσης μιας αντιπροσωπευτικής προσομοίωσης. Εκτέθηκαν τα γνωρίσματα της νεώτερης πολιτείας, καθώς και αυτά της αντιπροσωπευτικής πολιτείας, η οποία (όπως την όρισα), μεταβάλλει την κοινωνία από ιδιώτη σε θεσμό (εντολέα) του πολιτικού προσωπικού (εντολοδόχου). Ωστόσο, η συζήτηση για ένα θεωρητικό εγχείρημα που θα προκρίνει τον συνυπολογισμό της κοινωνικής βούλησης στη λήψη των αποφάσεων, θέτει ως ιδρυτική προϋπόθεση την πραγμάτευση εκ νέου ορισμένων κεντρικών εννοιών της πολιτικής θεωρίας. Στο κείμενο που ακολουθεί, το επίκεντρο της προσοχής εστιάζεται στην κομβική έννοια της ελευθερίας, η οποία, όπως θα καταδειχθεί, σε ό,τι αφορά τη σχέση κοινωνίας και πολιτικής, λειτουργεί ως εξακρίβωση του πολιτικού συστήματος.
Το νεώτερο πολιτικό σύστημα σε σχέση με την πρόοδο
Όπως είναι γνωστό, οι πολιτικές αρχές της νεωτερικότητας εμφανίζονται με πλήρες και ολοκληρωμένο πρόταγμα στις δύο μεγάλες επαναστάσεις του 18ου αιώνα, τη Γαλλική και την Αμερικανική. Στόχος και των δύο ήταν η εναντίωση στο φεουδαρχικό σύστημα και το πολιτειακό του υποστατικό, το οποίο είναι η απολυταρχία, και η είσοδος σε μια νέα εποχή, όπου το άτομο θα συγκροτείται με στοιχειώδεις όρους ελευθερίας. Βέβαια, η πορεία προς την κορύφωση αυτής της εναντίωσης, είχε ήδη ξεκινήσει από την Αναγέννηση, την οποία διαδέχθηκαν η Μεταρρύθμιση, οι πολιτικές αλλαγές και αναταράξεις στην Αγγλία με κατάληξη το γαλλικό και δυτικοευρωπαϊκό Διαφωτισμό. Η νέα εποχή που αναδύθηκε, είχε σαφέστατα προοδευτικό πρόσημο, καθώς οδήγησε σε απελευθέρωση των δυτικοευρωπαϊκών κοινωνιών και στη διασφάλιση κεκτημένων τα οποία λειτούργησαν ως τα θεμελιώδη γνωρίσματα του νεώτερου πολιτικού πολιτισμού(εργασιακά δικαιώματα, καθολικό δικαίωμα ψήφου κ.λ.π).