Ιερείς, προφήτες, μάγοι: ο Max Weber περί θρησκείας και θρησκευτικών ηγετών
«Δεν υπάρχει απολύτως καμία αδιάρρηκτη θρησκεία, επιδρώσα ως βιοτική δύναμη, που να μην απαιτεί σε μια κάποια θέση το “credo non quod, sed quia absurdum”- τη “θυσία της διάνοιας”». Max Weber «Η απαιτούμενη στάση για την προσέγγιση της πλήρους βεβαιότητας πρέπει να είναι: Θα πιστέψω…
Οι πολιτισμικοί πόλεμοι και η ασυνείδητη δημοσιογραφία
Ο λόγος περί του άρθρου της Ελεάννας Βλαστού για την Καθημερινή “Γιατί η Σκωτία αλλάζει φύλο;” αναφορικά με την πρόσφατη πολιτική διαμάχη μεταξύ της κυβέρνησης του Ρίσι Σούνακ και της ημιαυτόνομης κυβέρνησης της Σκωτίας, υπό την προσφάτως παραιτηθείσα [1] πρώτη Υπουργό Νίκολα Στέρτζον, σχετικά με…
Evandro Agazzi – Το πρόβλημα της ζωής
Η γνώση και η κατανόηση «από πού προέρχονται» και «πώς» δημιουργήθηκαν όλα τούτα είναι πολύ σημαντική ώστε να μπορούμε να τα προσεγγίσουμε κριτικά και να δικαιολογήσουμε την εγκυρότητά τους ακόμη και στην παρούσα κατάσταση. Ωστόσο, προειδοποιούμε ότι όλες αυτές οι συνεισφορές δεν είναι αρκετές να ικανοποιήσουν αυτή την κλήση στην οποία από την αρχαιότητα είχε εντοπιστεί η ουσία της σοφίας: «γνῶθι σαὐτόν». Πράγματι, μόνο αφού καταλάβουμε επαρκώς «τι είμαστε», αποκτά νόημα το ερώτημα «τι πρέπει να κάνουμε» για να φροντίσουμε τον εαυτό μας, να μην σπαταλήσουμε τη ζωή μας, να καταλάβουμε τις σχέσεις που πρέπει να δημιουργήσουμε μεταξύ μας, στον κόσμο και την κοινωνία.
Ρεπουμπλικανικές αντιλήψεις της ελευθερίας: Hannah Arendt και Philip Pettit
Η ρεπουμπλικανική σκέψη και τα βασικά της γνωρίσματα έχουν αναγεννηθεί στο περιβάλλον της σύγχρονης πολιτικής φιλοσοφίας. Ανάμεσα στους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της είναι η Hannah Arendt και ο Philip Pettit, οι οποίοι έχουν φέρει στο προσκήνιο με διαφορετικό τρόπο κύρια χαρακτηριστικά αυτής της παράδοσης στο έργο τους. Στο ακόλουθο κείμενο θα επικεντρωθούμε στην προσέγγισή τους στην έννοια της ελευθερίας και επίσης στο ρόλο τον οποίο διαδραματίζει η έννοια αυτή στην πολιτική τους θεωρία.
Ο νέος πολιτικός διπολισμός
Γράφει ο Γρηγοριάδης Κωνσταντίνος Η ανάδυση στο πολιτικό προσκήνιο των τελευταίων ετών αντισυμβατικών πολιτικών προσωπικοτήτων και κομμάτων, τα οποία ως προς τη ρητορική τους εκφράζουν την επιστροφή τους στο παλαιό καθεστώς του κλειστού εθνικού κράτους, συνιστά ένα φαινόμενο, το οποίο σηματοδοτεί στο επίπεδο της πολιτικής…
Η προσέγγιση της δημόσιας σφαίρας στην πολιτική θεωρία της Hannah Arendt: Κριτικές Παρατηρήσεις (Μέρος Β’)
Γράφει ο Γρηγοριάδης Κωνσταντίνος Στο α’ μέρος που αφορά το περιεχόμενο της δημόσιας σφαίρας στην πολιτική θεωρία της Arendt παρουσίασα και ανέδειξα όσο συνεπέστερα γινόταν, το κεντρικό επιχείρημα της φιλοσόφου, που αφορά την ταύτιση της δημόσιας σφαίρας και των επιμέρους πτυχών της με το περιεχόμενο…
Η ελευθερία ως το ισοδύναμο της αυτονομίας
Στο προηγούμενο άρθρο που δημοσιεύτηκε σε αυτόν τον ιστότοπο, διατύπωσα την ανάγκη αλλαγής του πολιτικού συστήματος προς την κατεύθυνσης μιας αντιπροσωπευτικής προσομοίωσης. Εκτέθηκαν τα γνωρίσματα της νεώτερης πολιτείας, καθώς και αυτά της αντιπροσωπευτικής πολιτείας, η οποία (όπως την όρισα), μεταβάλλει την κοινωνία από ιδιώτη σε θεσμό (εντολέα) του πολιτικού προσωπικού (εντολοδόχου). Ωστόσο, η συζήτηση για ένα θεωρητικό εγχείρημα που θα προκρίνει τον συνυπολογισμό της κοινωνικής βούλησης στη λήψη των αποφάσεων, θέτει ως ιδρυτική προϋπόθεση την πραγμάτευση εκ νέου ορισμένων κεντρικών εννοιών της πολιτικής θεωρίας. Στο κείμενο που ακολουθεί, το επίκεντρο της προσοχής εστιάζεται στην κομβική έννοια της ελευθερίας, η οποία, όπως θα καταδειχθεί, σε ό,τι αφορά τη σχέση κοινωνίας και πολιτικής, λειτουργεί ως εξακρίβωση του πολιτικού συστήματος.
Το νεώτερο πολιτικό σύστημα σε σχέση με την πρόοδο
Όπως είναι γνωστό, οι πολιτικές αρχές της νεωτερικότητας εμφανίζονται με πλήρες και ολοκληρωμένο πρόταγμα στις δύο μεγάλες επαναστάσεις του 18ου αιώνα, τη Γαλλική και την Αμερικανική. Στόχος και των δύο ήταν η εναντίωση στο φεουδαρχικό σύστημα και το πολιτειακό του υποστατικό, το οποίο είναι η απολυταρχία, και η είσοδος σε μια νέα εποχή, όπου το άτομο θα συγκροτείται με στοιχειώδεις όρους ελευθερίας. Βέβαια, η πορεία προς την κορύφωση αυτής της εναντίωσης, είχε ήδη ξεκινήσει από την Αναγέννηση, την οποία διαδέχθηκαν η Μεταρρύθμιση, οι πολιτικές αλλαγές και αναταράξεις στην Αγγλία με κατάληξη το γαλλικό και δυτικοευρωπαϊκό Διαφωτισμό. Η νέα εποχή που αναδύθηκε, είχε σαφέστατα προοδευτικό πρόσημο, καθώς οδήγησε σε απελευθέρωση των δυτικοευρωπαϊκών κοινωνιών και στη διασφάλιση κεκτημένων τα οποία λειτούργησαν ως τα θεμελιώδη γνωρίσματα του νεώτερου πολιτικού πολιτισμού(εργασιακά δικαιώματα, καθολικό δικαίωμα ψήφου κ.λ.π).