Όταν ο Καζαντζάκης συνάντησε τον Ντοστογιέφσκι
Σε όλo το εύρος της καλλιτεχνικής τους δημιουργίας, Καζαντζάκης και Ντοστογιέφσκι εμφορούνται από υπαρξιακές ανησυχίες, από το βαθύ και πολύπλοκο ερώτημα του πώς μπορεί και πρέπει το άτομο να ζήσει τη ζωή του, να την οργανώσει σύμφωνα με κάποιες αρχές, βασικότερες των οποίων ο ιδεαλισμός και η μεταφυσική. Σύμφωνα και με τους δύο, η πίστη και η προσήλωση σε ιδέες διαμορφώνουν το άτομο και οιστρηλατούν την πορεία του στη ζωή. Οι αγωνίες, τα αδιέξοδα και οι δυσκολίες στην πορεία αυτή μπορούν να αρθούν μέσω της καταφυγής στη μεταφυσική. Μια μυσταγωγική-μυστικιστική ατμόσφαιρα, η οποία κυριαρχεί στο έργο του Ντοστογιέφσκι και είναι αδιαμφισβήτητα παρούσα στο έργο του Καζαντζάκη, υποβάλλει στον μελετητή- αναγνώστη του έργου τους, τη λύση στην ανηφορική και επώδυνη πορεία του ανθρώπου στη ζωή, μια πορεία βασισμένη στη στέρηση και στον πόνο (αλγομανία), ως προϋπόθεση για τη λύτρωση, για τη συγχώρεση και τη μετάνοια, που το άτομο στην περίπτωση του ρώσου διανοητή βρίσκει στο πρόσωπο του ορθόδοξου χριστιανικού θεού, ενώ στην περίπτωση του Καζαντζάκη η λύτρωση προκύπτει διαμέσου των ικανοτήτων και της εκλεπτυσμένης φύσης του ίδιου του ατόμου. Το ίδιο το άτομο οφείλει μέσα στον εξαντλητικά απαιτητικό ανήφορο της ζωής να καλλιεργήσει και να αναπτύξει τις ιδιαίτερες εκείνες πνευματικές δυνάμεις, οι οποίες θα του επιτρέψουν να αφήσει το στίγμα του στη ζωή. Μια πνευματική πορεία, μέσα από την οποία με τη συμβολή μιας μορφής ασκητισμού, βασισμένου σε βουδιστικά και χριστιανικά πρότυπα, τη στέρηση και τον πόνο, το άτομο θα οδηγηθεί στην πνευματική του πλήρωση, στην εκπλήρωση του βιολογικού σκοπού του, τη διαμόρφωση μιας πνευματικής παρακαταθήκης και ενός τρόπου ζωής συνακόλουθου με αυτή.
Τεύχος 1 – Σημειώσεις εκτός γραμμής για τη δημόσια υποκρισία
ετά από τέσσερα χρόνια διαδικτυακής αρθρογραφίας νιώσαμε ότι ήρθε η ώρα να περάσουμε στον έντυπο λόγο ευελπιστώντας να ενισχύσουμε τον ζωντανό διάλογο και την επαφή με τους αναγνώστες που επιμένουν στην παραδοσιακή μορφή του. Το περιοδικό θα μας δώσει τη δυνατότητα να επεξεργαζόμαστε και να…
Ο Μέγας Ιεροεξεταστής
Μετάφραση από τα ρώσικα Ελένη Μπακοπούλου, Αδελφοί Καραμαζὠφ του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, εκδόσεις ΙΝΔΙΚΤΟΣ – Μιὰ εἰσαγωγὴ εἶναι ἀπαραίτητη. Ἡ δράση ἐξελίσσεται στὸν 16ο αἰῶνα στὴν Ἱσπανία, στὴ Σεβίλλη, τὴν πιὸ φρικτή περίοδο τῆς Ἱερᾶς Ἐξέτασης, τότε που στό όνομα της δόξας του Θεοῦ ἄναβαν καθημερινά…
Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι – Το «Όνειρο ενός γελοίου»
Ο συντηρητισμός του Ντοστογιέφσκι απέναντι στον μηδενισμό που προάγανε οι νέες ιδέες των επιστημών και των ιδεολογισμών του 19ου αιώνα ( ιδέες που στην σκιά των αποτελεσμάτων τους ζούμε σήμερα ) έκανε πολλούς να τον κατηγορήσουν πως ήταν ενάντια στην ιδέα της ανθρώπινης χειραφέτησης και πως προτιμούσε αντί αυτής την ανάδυση σε μια εποχή πανσλαβικού Τσαρισμού και Θρησκευτικής ταπείνωσης. Ποιος όμως μπορεί να κρίνει τον άνθρωπο Ντοστογιέφσκι που στην πορεία της ζωής του γνώρισε διαρκείς εξορίες, φυλακίσεις, ανέχεια και εξευτελισμό και όμως κατεχόταν από ένα τεράστιο πάθος για την ζωή, αλλά το κυριότερο ήταν ένα ελεύθερο πνεύμα που μπορούσε να διακρίνει με ξάστερη διαύγεια την υποκρισία και την αντίφαση των νέων ιδεών που σκλάβωναν τον κόσμο με νέα δεσμά; Δεν υπάρχει άλλωστε πιο οξυδερκής και με πιο μεστό τρόπο ειπωμένη κριτική για τον σοσιαλισμό όπως αυτή στο «Όνειρο ενός γελοίου» , γράφει: «Βγήκαν οι άνθρωποι και άρχισαν να ερευνούν για να αναδιοργανώσουν την κοινωνία κατά τέτοιο τρόπο, ώστε χωρίς να πάψει ο καθένας να αγαπάει τον εαυτό του περισσότερο από τους άλλους να μην είναι πρόσκομμα στους άλλους» .