Η «Ελληνική Δημοκρατία» του Ρήγα Βελεστινλή και ο Διαφωτισμός.
Του Πολυχρόνη Καρσαμπά «Νέα Πολιτική Διοίκησις», το χειρόγραφο των Κυθήρων. Το εργαστήρι χάλκευσης της ιστορίας, που έστησε το Νεοελληνικό Κοραϊκὀ κράτος, για να παραχαράξει το Επαναστατικό πρόταγμα του κινήματος του Ρήγα και της εταιρείας που ηγείτο, και να εδραιώσει το επιβληθέν στο Ελλαδικό κράτος καθεστώς…
Niklas Luhmann (μτφρ) Περιγράφοντας το Μέλλον (προδημοσίευση 3ου τεύχους ResPublica)
Έπειτα από διακόσια χρόνια και πλέον ενασχόλησης με τον εαυτό της, η σύγχρονη κοινωνία έχει στη διάθεσή της πολύ καλύτερα, πιο ρεαλιστικά μέσα αυτο-περιγραφής της. Σε κάθε περίπτωση, μπορεί να αντιληφθεί όλο και περισσότερα δομικά αποτελέσματα, τα οποία μπορεί να αποδώσει στον εαυτό της, καθώς είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τους θεσμούς, από τους οποίους εξαρτάται η συνέχιση της κοινωνικής αναπαραγωγής στο επίπεδο που έχει ήδη επιτευχθεί.
Ρομαντισμός, φιλελευθερισμός και Ελληνική Επανάσταση
Η εκτίμηση αυτή του Κ. Θ. Δημαρά για το φαινόμενο στροφή προς την αρχαιότητα που χαρακτηρίζει τον ελληνικό Διαφωτισμό βοηθάει πολύ στην κατανόηση του πνεύματος αυτής της εποχής και μας επισημαίνει μίαν ακόμη σημαντική διαφορά ανάμεσα στο γερμανικό υπόδειγμα και το ελληνικό του αντίστοιχο: για τους Γερμανούς, η ρομαντική στροφή προς το παρελθόν σημαίνει συντήρηση, σημαίνει επιστροφή σε μια ιεραρχημένη κοινωνία, βάση της οποίας είναι η θρησκεία και πολίτευμα της η μοναρχία (για να αντισταθμιστεί έτσι η αναρχία που δημιούργησε, κατά τους ρομαντικής, η Γαλλική Επανάσταση)· για τους Έλληνες, αντίθετα, η στροφή προς τους Έλληνες, αντίθετα, η στροφή προς τους προγόνους σημαίνει φιλελευθερισμό, σημαίνει ανεξαρτησία από το θρησκευτικό πνεύμα, σημαίνει ισότητα μεταξύ των πολιτών και δημοκρατικό πολίτευμα.
Κατοικίδιοι άνθρωποι, έξυπνες μηχανές και η μεγάλη απογοήτευση
Τα πρόσφατα επιτεύγματα της επιστημονικής έρευνας, όσον αφορά την εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ), προκαλούν πλέον εκρήξεις θαυμασμού στο πλατύ κοινό αλλά και μεταξύ των ειδικευμένων επιστημόνων. Μαζί με τον περίφημο αλγόριθμο που πριν λίγο καιρό έφτιαξε το πρώτο έργο ζωγραφικής, το μεγαλύτερο θαυμασμό συγκεντρώνουν τα προγράμματα εκείνα που έχουν την δυνατότητα να συνδιαλέγονται με τον άνθρωπο και να απαντούν στις ερωτήσεις του. Δεδομένης της στενής σχέσης μεταξύ γλωσσικής έκφρασης και νοητικών διεργασιών, είναι φανερό ότι αυτή η ικανότητα μοιάζει να χαρίζει, για πρώτη φορά στην ιστορία, κάτι που μέχρι τώρα αποτελούσε προνόμιο του ανθρώπου: σκέψη. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Χωρίς βέβαια να είναι δυνατόν να αναφερθούμε σε όλες τις τεχνολογικές και φιλοσοφικές παραμέτρους του προβλήματος, οφείλουμε να σταθούμε, έστω και επιγραμματικά, σε μία βασική πτυχή του ζητήματος: τη διαφορά μεταξύ ανταλλαγής πληροφοριών (κάτι που πχ μπορεί να επιτευχθεί μέσω ενός απλού ηχητικού κώδικα) και πλήρους γλωσσικής έκφρασης, θεμελιώδους πράξης του ανθρώπινου πολιτισμού.
Συντηρητισμός, δημοκρατία και ρευστότητα
Θεωρούμε ότι σήμερα είναι σκόπιμο να ανοίξουμε τη συζήτηση πάνω στην έννοια του συντηρητισμού και να προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε χωρίς προκαταλήψεις, εμμονές και δογματισμούς την πραγματική του ιστορική διάσταση. Όχι μόνον προς ικανοποίηση μιας ορθής, εννοιολογικά και ορολογικά, απόδοσης, ή ως απάντηση σε ένθεν κακείθεν αβάσιμες κριτικές και καταγγελίες, αλλά κυρίως για να αναζητηθεί, με γνώμονα τη δημοκρατία και τη δόμηση μιας κοινωνίας πάνω σε αξίες κοινής ευπρέπειας, η χρησιμότητα που μπορεί να έχει μια άλλη, ευρύτερη κατά τη γνώμη μας, οπτική των προβλημάτων του σήμερα.