Από τη Συντήρηση της Κανονικότητας στην Εκτροπή
Όλη η ιστορία της λογοτεχνίας στην ουσία είναι η περιγραφή δυο αλληλένδετων πραγμάτων. Από τη μια του μύθου, ως αντικείμενο αναζήτησης και εξερεύνησης την ανθρώπινης κατάστασης (δευτερευόντως της φαντασίας) και από την άλλη του αέναου αγώνα ανάμεσα στην Κανονικότητα και στην Εκτροπή: ανάμεσα στους υψηλούς…
Gilles Kepel: η επιστροφή των θρησκειών στον εικοστό αιώνα
«Έτσι, η δημοκρατία, όπως την κατανοούσε ο Χασάν αλ-Μπάνα της Αιγύπτου, οι γυναίκες που οδηγούσαν αυτοκίνητο στη Σαουδική Αραβία ή τα κορίτσια που πήγαιναν σχολείο στο βορειοδυτικό Πακιστάν αντιμετωπίζονταν ως κακά που έπρεπε να παταχθούν, αφού απειλούσαν μια ατομικιστική ανδρική ελίτ, η οποία ωστόσο εξαρχάιζε…
«Πέτρες και ξύλα»: Η πυρκαγιά της Παναγίας των Παρισίων και τα αποκαΐδια του δυτικού πολιτισμού
Η μεγάλη πυρκαγιά που κατέστρεψε ολοσχερώς στις 15 Απριλίου 2019 την σχεδόν χιλιετή ξύλινη σκεπή της Παναγίας των Παρισίων αποτέλεσε, όπως πλέον συνηθίζεται με όλα τα γεγονότα ειδικού βάρους, μια ακόμα αφορμή για κάθε είδους ιδεολογικές αντιπαραθέσεις και αντεγκλίσεις στην παγκόσμια δημόσια σφαίρα. Η καταστροφή ενός από τα σημαντικότερα πολιτισμικά και θρησκευτικά μνημεία, που υπό κανονικές συνθήκες θα προκαλούσε μόνο θλίψη και περισυλλογή, κατάφερε και δίχασε την κοινή γνώμη, όχι μόνο ως προς τη σημασία του γεγονότος καθεαυτού, αλλά και δημιουργώντας αντίπαλα στρατόπεδα, στρέφοντάς τα το ένα ενάντια στο άλλο. Έτσι, απέναντι στο κύμα μαζικής συγκίνησης που προκάλεσε η καταστροφή, δημιουργήθηκε σχεδόν αυτόματα και η αντίπερα «όχθη» όλων εκείνων που είτε εκφράζουν μια περισσότερο ή λιγότερο κεκαλυμμένη μνησικακία απέναντι στην κυριαρχία του δυτικού πολιτισμού είτε ασκούν μια πιο αφ’ υψηλού και «αποστασιοποιημένη» κριτική που εστιάζεται στην υποκρισία των θρηνούντων, αυτών δηλαδή που χύνουν εύκολα δάκρυα για ένα κτίσμα που σε τελική ανάλυση δεν είναι παρά «πέτρες και ξύλα», αλλά προσπερνούν ασυγκίνητοι τον αναξιοπαθούντα συνάνθρωπό τους. Για την σημερινή ηθική τάξη πραγμάτων, καμία από τις συμβολικές αξίες του δυτικού πολιτισμού, οι οποίες επιπλέον έχουν καταντήσει – όπως μας βεβαιώνουν – κενές περιεχομένου, δεν θα μπορούσε να σταθεί δίπλα σε αυτήν του ενεργού και στρατευμένου ανθρωπισμού.
Η μετεξέλιξη της ειρωνείας, μια σύγχρονη κοινωνικοπολιτική μάστιγα
Όταν όμως η γλώσσα φτάνει να μιλά με «αποστάγματα» και παρασκήνια τελικά οδηγεί στην αποδοχή ακόμη και ύπουλων μορφών καταπίεσης, όπως και στον φασισμό. Αυτή η δυναμική οδηγεί στην ανάδυση ενός νέου κυνισμού που δεν έχει καμία σχέση με τον αρχαίο ο οποίος πράγματι αμφισβήτησε την εξουσία μέσω της εξύμνησης της αυτάρκειας του ανθρώπου, της γαλήνης και της ηρεμίας του, εφαρμόζοντας μια φιλοσοφία της πρόκλησης, πλην όμως μιας καλής και αγαθής ζωής. Αντίθετα ο σύγχρονος κυνισμός εμφανίζεται ως ένας μηδενισμός που εκφράζεται συχνά από μοδάτα και νευρωτικά άτομα. Είναι μια «ψευδώς φωτισμένη συνείδηση» που χρησιμοποιείται αντιδραστικά και εργαλειακά μόνο και μόνο για να αντιμετωπίσει, με τρόπο αναισθητοποιημένο, το καθημερινό στρες που έχει επιφέρει ο μαζικός (υπερ)ανταγωνιστικός κόσμος.
Evandro Agazzi – Για την κρίση ταυτότητας του σύγχρονου ανθρώπου
Μπροστά στις δυσκολίες αντιμετώπισης του προβλήματος προσανατολισμού και περιορισμού της πορείας της τεχνοεπιστήμης, σήμερα υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη πλην όμως παραπλανητική απάντηση στο ερώτημα αυτό: είναι απαραίτητο να «επιστρέψουμε στη φύση», να σταματήσουμε την ανάπτυξη του τεχνητού και να επιστρέψουμε στο φυσικό ή τουλάχιστον να υποτάξουμε το τεχνητό στο φυσικό. Αυτή η απάντηση είναι ανεπαρκής για διάφορους λόγους. Πρώτον…
Ζαν Μπωντριγιάρ – To be or not to be myself
«Δεν υπάρχει γυναίκα, όσο απαιτητική κι αν είναι, που να μη μπορεί να ικανοποιήσει τις προτιμήσεις και τους πόθους της προσωπικότητάς της με μια Mercedes-Benz! Από το χρώμα του δέρματος, την επένδυση και το χρώμα του αμαξώματος μέχρι τα καπάκια στις ρόδες και τις χίλιες…
Το απέραντο γαλάζιο της κοινωνικής υποκρισίας
Amphitheatrum Caesareum και το δικαίωμα στην πολυτέλεια Αν θα μπορούσαμε να καταδείξουμε το Κολοσσαίο της Ευρωπαϊκής Αυτοκρατορίας, τότε δίχως αμφιβολία πρόκειται για τη Μεσόγειο. Είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός πως ο τρόπος με τον οποίο θα πατήσει κάποιος στη στεριά της, αποδεικνύει με μεγάλη ακρίβεια τη…