Ο χορός των ωρών, Gaetano Previati (1891)
Ο χορός των ωρών, Gaetano Previati (1891)

Βρέθηκαν και θα βρεθούν πολλοί να χαιρετήσουν την απόρριψη των Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων (ή/και των βραβείων εν γένει) ως αξιέπαινη ηθική στάση. Η ηθικολογία αυτή ωστόσο δεν είναι/ήταν ποτέ μια στάση εντιμότητας, αλλά μια ευκαιρία προβολής προσωπικής ιδεολογικής/αξιακής τοποθέτησης. H απαξίωση του ίδιου του θεσμού του βραβείου, απαξιώνει συλλήβδην την ιδέα της αριστείας, του γεγονότος δηλαδή πως μπορεί ένα έργο σε δεδομένη στιγμή να είναι ή να θεωρηθεί άξιο προς ανάδειξη. Με την αυτή λογική δεν έχει/είχε νόημα κανένα βραβείο, και κανενός είδους (αντ)αγωνιστική δράση: οι μαθητικοί αγώνες, οι λογοτεχνικοί διαγωνισμοί, οι αγώνες ομορφιάς, οι Ολυμπιακοί (και άλλοι αθλητικοί) αγώνες, τα βραβεία Νόμπελ και Όσκαρ, οι δραματικοί αγώνες της αρχαιότητας, η ίδια η (αντ)αγωνιστική διάθεση που δείχνουμε στο σύνολο της καθημερινής μας κοινωνικής δράσης.

Από την άλλη, η σύνδεση του Κρατικού βραβείου με οτιδήποτε κρατικό, και άρα απεχθές λόγω της κυβερνητικής μεταναστευτικής πολιτικής, αποτελεί, εκτός από λογικό άλμα, και έλλειψη ουσιαστικών και σε βάθος ιστορικών/γεωπολιτικών γνώσεων και πολιτικού κριτηρίου. Δεν λαμβάνει υπόψη την εξέλιξη και τον (εργαλειακό) ρόλο των μεταναστευτικών ροών στην ευρύτερη περιοχή, και σιγοντάρει την καθόλου αθώα, και επικίνδυνη δράση ΜΚΟ, διακινητών, και λοιπών υποστηρικτών τους, που απαιτούν το δίχως διάκριση άνοιγμα των συνόρων. Αν το διεθνές δίκαιο εξασφαλίζει στους πρόσφυγες το δικαίωμα στο άσυλο, εξίσου εξασφαλίζει και σε κάθε κρατική οντότητα το δικαίωμα στην διαφύλαξη της κρατικής της κυριαρχίας. Οποιαδήποτε μονομερής απαίτηση για παροχή ασύλου, εντάσσεται στην (ανταγωνιστική) δράση των προσώπων/ομάδων πίεσης που υποστηρίζουν την κατάλυση του δικαιώματος της εδαφικής κυριαρχίας στο όνομα του ανθρωπισμού, πράγμα που δεν συνιστά επιλογή σε κανένα πολιτικό καθεστώς.

Μακράν από το να καταστεί ουσιαστική πράξη εντιμότητας, η προσφατη άρνηση προτεινόμενου για το βραβείο ποίησης να συμπεριληφθεί στις βραχείες λίστες, απεμπολεί τους πραγματικούς λόγους για τους οποίους αξίζει κανείς να κάνει κριτική στον θεσμο του βραβείου. Οι αδιαφανείς διαδρομές που φέρνουν έναν υποψήφιο στις λίστες των Κρατικών βραβείων είναι ένας από αυτούς. Δεν κερδίζει ο καλύτερος. Κερδίζει αυτός που μπορεί.