Αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά στην αρχαία Ελλάδα
του Χαράλαμπου Οικονομίδη Πεδιάδες και αγροί που η άνοιξη χρωματίζει με την παλέτα της ανθοφορίας, βαθιά πελάγη με απεραντοσύνη παραινετική τολμηρών ταξιδιών, λίμνες και ξέφωτα δασών όπου κάποτε έσμιγαν παιχνιδιάρικες Νύμφες και εύθυμοι Φαύνοι, απόκρημνες κορυφές πέτρινων βασιλείων μοναξιάς που μοιράζονται τα μυστικά τους μονάχα…
Το πρόσωπο μεταξύ χάους και Ιστορίας – Μέρος 1ο
Ο (δυτικός) άνθρωπος, θέλοντας να απαγκιστρωθεί από τις ιεραρχίες, τους θεσμούς και τις γραφειοκρατίες του φεουδαλισμού και της μεσαιωνικής θεολογίας-μεταφυσικής, συλλαμβάνει την ύπαρξή του και τον Κόσμο πέραν της ιδέας ενός ποιητικού και τελικού αιτίου των όντων, των πραγμάτων, των φαινομένων και της κίνησής τους – αναφερόμενου σε μία ιδιαίτερη μορφή, που θέλει να είναι ολική, και που καλείται Θεός**.[10]
Αυτή η αποδέσμευση ταυτίζεται με την αυτενέργεια του ανθρώπινου όντος, τονίζοντας την προσωπική ευθύνη του ατόμου και του πολίτη μέσα στο πλαίσιο της ιστορικότητας και της εκκοσμίκευσης.
Ο εμφορούμενος από τον ορθό λόγο υπαρξιακός ορίζοντας, που αποκαλύπτεται από τον Διαφωτισμό, αποτελεί ταυτόχρονα όαση κι αιχμαλωσία. Ως εκ τούτου, το υποκείμενο καταφεύγει στη ρομαντική φαντασία.
«Τέλος της Ιστορίας» και «σύγκρουση των πολιτισμών»: δύο συκοφαντημένες ιδέες (α’ μέρος)
Πλέον όλο και περισσότερα κράτη αποκτούν φιλελεύθερη δημοκρατία και οικονομία της αγοράς. Η παγκόσμια αλληλεπίδραση της ανθρωπότητας σε οικονομικό, πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο, ωθεί αναπόδραστα τα διάφορα κράτη στον εκσυγχρονισμό αλλά και στην ομογενοποίηση. Τα όποια κενά ή παλινδρομήσεις είναι εντελώς προσωρινά και σε καμία περίπτωση δεν έχουν τη δύναμη να ανακόψουν τη σταθερή εξελικτική πορεία της ανθρωπότητας προς τα εμπρός. Ακόμη και οι λιγοστές εναπομείνασες δικτατορίες τείνουν να αποζητούν τη νομιμοποίησή τους προσποιούμενες ότι διαθέτουν δημοκρατικά χαρακτηριστικά, ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα της αδυναμίας τους να δώσουν νομιμοποίηση στον εαυτό τους ως εναλλακτικές λύσεις. Ένα σημείο τομής υπήρξε η πτώση του τείχους του Βερολίνου. Ο κύκλος μοιάζει να έκλεισε. Η φιλελεύθερη δημοκρατία εξέρχεται νικήτρια από τον εικοστό αιώνα. Ο φιλελευθερισμός μοιάζει πλέον μονόδρομος. Γιατί λοιπόν να μην αρχίσουμε πάλι τις αισιόδοξες προβλέψεις μας;
Θεωρία ευγένειας και δημόσιος βίος
Για την παγκόσμια μέρα ελληνικής γλώσσας, που καθιερώθηκε από το 2017 ως η 9η Φεβρουαρίου, χρήσιμο είναι φέτος να δώσουμε λίγη προσοχή και στο περιεχόμενο και την προαίρεση του λόγου, πέρα από τον απλό γλωσσικό κώδικα. Το γλωσσικό νόημα είναι ο λόγος για τον οποίο…
Γιάννης Τσαρούχης – Περί έρωτος
Αυτός ο ιδανικός και τέλειος κόσμος, στον οποίο ανήκει ο τέλειος ή η τέλεια ερωμένη, είναι πρώτος στην πρώτη κατηγορία, την πιο υψηλή. Έτσι, η πτωχή κόρη ερεθίζεται ερωτικά με τον πάμπλουτο εραστή της, όχι για λεπτά, όπως νομίζει ο κόσμος, αλλά για καθαρώς σεξουαλική γοητεία, η οποία σαν ένα σπάνιο άρωμα τυλίγει την ερωτευμένη. Άλλοτε, ορισμένα αγόρια των δεκαοχτώ ετών έπεφταν ερωτευμένα με την υπηρέτρια του σπιτιού τους, ανακαλύπτοντας ιδανική πρωτογένεια και συμπυκνωμένο ερωτισμό, που είχε φυγαδεύσει η αστική ηθική από τις παστεριωμένες ξαδέλφες και ανηψιές, ο έρως με τις οποίες καταντούσε ένα είδος αιμομιξίας, εφόσον δεν επρόκειτο να ανέλθουν κοινωνικά, αν έρχονταν σε επαφή με τις ως άνω ευνουχισμένες ανηψιές.
Τεχνολογία, δυστοπία, κυριαρχία: ο ορίζοντας της μελαγχολίας – Μέρος 1ο
Είναι στα παραπάνω πλαίσια όπου ανακαλύπτει κανείς ότι το ερώτημα για την ανάγκη ελαστικοποίησης των ορίων του ανθρώπινου κόσμου δεν είναι καθόλου αθώο, ειδικά σε μια εποχή κατά την οποία η δύναμη της τεχνικής βαίνει πλέον εκθετικά αυξανόμενη, τόσο ως προς τα αποτελέσματα, όσο και ως προς την περιπλοκότητα. Επιπλέον, δεν μπορεί να μη ληφθεί υπόψιν ότι αυτό δε συμβαίνει σε μια οποιαδήποτε ιστορική και γεωπολιτική συγκυρία, αλλά σχεδόν αμέσως μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, με την είσοδο σε έναν πολυπολικό κόσμο γεμάτο αστάθειες και αβεβαιότητα. Για να κατανοήσουμε το μέγεθος του προβλήματος ακόμη και για τις κυβερνώσες ελίτ, θα πρέπει να αντιπαραθέσουμε στα συνέδρια των τεχνικών, ένα άλλο που έλαβε χώρα το 1995 υπό την αιγίδα του ίδιου του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ και πεντακόσιους συμμετέχοντες από τις πολιτικές ηγεσίες, ακαδημίες και εταιρίες όλων των ηπείρων, αφιερωμένο στο πρόβλημα της διακυβερνησιμότητας[7]. Η προβληματική αυτή προέρχεται από μια ορισμένη ανάγνωση ενός οικονομικού μοντέλου του Παρέτο, το οποίο προβλέπει, ούτε λίγο, ούτε πολύ, ένα μοντέλο ανάπτυξης 20:80, δηλαδή, με απλά λόγια, ένα κολοσσιαίο περίσσευμα – περί τα 80% του παγκόσμιου πληθυσμού σε παραγωγική ηλικία, του οποίου η εργασία δεν θα απαιτείται για την ανάπτυξη της οικονομίας.
Ο πραγματισμός του William James
Η θεμελιώδης ιδέα του πραγματισμού, είναι η εξής: το νόημα και η αξία κάθε άποψης καθορίζεται αποκλειστικά με βάση τα αποτελέσματα που επιφέρει στην πράξη. Αν η αποδοχή ή απόρριψη μιας εκάστοτε ιδέας δε συνεπάγεται καθόλου πρακτικές διαφορές, τότε η διαμάχη καθαυτή στερείται κάθε αξίας και νοήματος. Ο James υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει αλήθεια που να είναι απόλυτη και ανεξάρτητη από τον άνθρωπο. Εφόσον μια ιδέα λειτουργεί αποτελεσματικά στην πράξη, είναι ανώφελο να αμφισβητούμε την αξία της. Αντιστρόφως, αν μια ιδέα είναι μη λειτουργική τότε δεν έχει αξία, εφόσον δε μπορεί να προωθήσει τη ζωή μας προς το καλύτερο.
Τα όστρακα, τα εμβόλια και το δικαίωμα στην υγεία
Δημοσιεύουμε το παρακάτω άρθρο που καταπιάνεται με το πολύ επίκαιρο ζήτημα της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού και την υπόθεση αποκλεισμού, από την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, όσων αρνούνται να συμμετέχουν στο εμβολιαστικό πρόγραμμα. Αν και έχουμε κάποιες ενστάσεις, πάνω σε ορισμένα σημεία του κειμένου, οι οποίες σχετίζονται με…
Ο αισιόδοξος βιταλισμός του Henri Bergson
Σύμφωνα με τον Bergson, ολόκληρη η αρχαιοελληνική σκέψη αναζητούσε τα «είδη», δηλαδή τα σταθερά και αμετάβλητα στοιχεία από τα οποία συντίθεται η πραγματικότητα. Με βάση αυτόν τον τρόπο σκέψης, εξιστορεί ο Bergson, προέκυψε η αριστοτελική επιστήμη που θεωρούσε την κίνηση ως εκτροπή από την πρώτη αρχή του κόσμου, το «Κινούν ακίνητον». Αντίστοιχα, η νεότερη επιστήμη που έχει την αφετηρία της στον Γαλιλαίο, αναζητάει τη σταθερότητα μέσα στην πολυπλοκότητα του κόσμου, όπως ακριβώς η αριστοτελική, με τη διαφορά ότι δεν προσπαθεί να βρει τους σκοπούς στους οποίους κατατείνουν τα πράγματα, αλλά τους σταθερούς νόμους που τα διέπουν. Κατά συνέπεια, αν και η νεότερη επιστήμη είναι πιο ακριβής από την αρχαία, επειδή μελετά περισσότερα επί μέρους σημεία μέσα στο χρόνο, ο κόσμος της ζωής παραμένει και σε αυτή απρόσιτος.
3o Τεύχος ResPublica – Σημειώσεις εκτός γραμμής για το τέλος ενός κόσμου
(Άμεσα διαθέσιμο) Η υγειονομική κατάσταση έκτακτης ανάγκης που ταλαιπωρεί τον πλανήτη εδώ κι έναν περίπου χρόνο έφερε την Δύση αντιμέτωπη με μια πρωτόγνωρη κρίση: κρίση όχι μόνο ανθρωπιστική ή ηθική, αλλά και κρίση αυτογνωσίας. Είναι το άγνωστο που, σε αυτή την υψηλής πυκνότητας ιστορική περίοδο,…