Περί πολιτικού συστήματος και διπολισμού στις εκλογικές αναμετρήσεις: Το διακύβευμα των εκλογών της 20ης Σεπτεμβρίου 2015.
Αν ευσταθεί η «θεωρία» ότι κάθε σύστημα, μονοπολικό (ζεύγος-γάμος/ενιαίο-εθνικό κόμμα/έθνος-κράτος) ή πολυπολικό (οικογένεια/πολυκομματισμός/διεθνής ετερότητα), εν τέλει ή έστω για κάποια χρονική περίοδο καταλήγει στο διπολισμό (χωρισμός/δικομματισμός/ψυχρός πόλεμος), τότε η επίκληση του τρίτου πόλου, μόνο κατά τις προεκλογικές περιόδους και όχι ως συνεχές πρόταγμα-επιδίωξη, καταδεικνύεται ως απλά ένα πολιτικό αφήγημα παραμυθένιας φύσης, το οποίο αποσκοπεί στην πολιτικό-οικονομικό-επαγγελματική επιβίωση συγκεκριμένων ομάδων συμφερόντων και πολιτικών ελίτ που εξοβελίστηκαν από την εξουσία και που διακαώς καταφεύγουν στο τέχνασμα αυτό για τη διασφάλιση της συνέχειάς τους.
Μια ρεαλιστική αποτίμηση της κρίσης στους κόλπους της ευρωπαϊκής «οικογένειας»
Η ανθρωπότητα έχει τρελαθεί. Η ανασφάλειά της έχει χτυπήσει κόκκινο. Η ανθρωπότητα δεν τρέμει τίποτε περισσότερο απ’ τον ίδιο τον εαυτό της. (Ο Ιμμάνουελ Καντ του Τόμας Μπέρνχαρντ) Είναι πρόδηλο ότι τα τελευταία έτη υπάρχει ένας σχετικός πληθωρισμός απόψεων γύρω απ’ την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το…
Πολιτική και δημοκρατία στον αντεστραμμένο κόσμο
Μέσα στον πραγματικά αντεστραμμένο κόσμο, η αλήθεια είναι μια στιγμή του ψεύδους Γκυ Ντεμπόρ (1967) Μιλώντας για πολιτική, με τη γνήσια και σχετικά πεπαλαιωμένη σημασία της λέξης, αυτό που συνήθως εννοούμε είναι εκείνη τη συλλογική δραστηριότητα που έχει ως κατ’ εξοχήν αντικείμενο τη συνολική θέσμιση…
Εργαλεία άμεσης συμμετοχής και κοινοβουλευτισμός (μέρος β)
H δημοκρατία (άμεση) είναι κάθε άλλο παρά μια απαρχαιωμένη ιδέα, που καλλιεργείται μόνο από νοσταλγικούς στοχαστές ή περιθωριακές ομάδες. Αντιθέτως πρόκειται για μια «αρχαία» επινόηση που υπόσχεται ένα καλύτερο αύριο (όπως οι παραδοσιακές ιδεολογίες) και ένα μέλλον το οποίο – για πολλούς και διάφορους λόγους και σκοπούς – κρατήθηκε κρυμμένο με εμμονικό τρόπο στο συρτάρι της ιστορίας. Σήμερα, σε έναν ελπιδοφόρα αυξανόμενο αριθμό κρατών, όχι μόνο στην Ευρώπη, ένα κομμάτι πολιτών απαιτεί να έχει στη διάθεσή του εργαλεία άμεσης συμμετοχής στις πολιτικές αποφάσεις, ασχέτως αν πολλές φορές δεν συνειδητοποιούν ότι, κατά βάση, αυτή η διαδικασία θα έπρεπε να αποτελεί αυτοσκοπό της κινητοποίησής τους και όχι απλά ένα μέσο που θα φέρει εις πέρας απλά και μόνο την εκπλήρωση συγκεκριμένων αιτημάτων.
Αμεσοδημοκρατικά εργαλεία και κοινοβουλευτισμός
Συχνά κατά την αναζήτηση των πολιτικών λύσεων στα προβλήματα μας κάνουμε ένα πολύ σοβαρό σφάλμα: θεωρούμε δηλαδή ότι υπάρχουν έτοιμες, απόλυτες και ασφαλείς λύσεις. Όμως η άμεση Δημοκρατία δεν είναι ούτε έτοιμη, ούτε απόλυτη, ούτε ασφαλής λύση, είναι ωστόσο συγκριτικά η καλύτερη δυνατή που μέχρι σήμερα έχει εφευρεθεί και εξαρτάται από εμάς (τη συλλογική μας προσπάθεια και φαντασία) η συνεχής εξέλιξη και δυναμική προσαρμογή της στις ανάγκες των πολιτών (όπως αυτοί τις ορίζουν), αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε και πράττουμε… αλλάζοντας δηλαδή την ίδια την κοινωνία μας.
Ο Lewis Mumford για τον μύθο του homo faber
Με την αναδημοσίευση αυτή θέλουμε να υπογραμμίσουμε τη θέση του Μάμφορντ πως «ο νεοτερικός άνθρωπος σχημάτισε μια παράξενη διαστρεβλωμένη εικόνα του εαυτού του, ερμηνεύοντας την πρώιμη ιστορία του με όρους των σημερινών ενδιαφερόντων του να κατασκευάζει μηχανές και να κατακτά την φύση». Αυτό που διακρίνει την ανθρωπινότητα στον άνθρωπο, η νοητική ικανότητα του «να κάνει προτάσεις και σχέδια άλλα από εκείνα που ήταν προγραμματισμένα στα γονίδια του είδους του», να παράγει λόγο, νου και πολιτισμό, εν κατακλείδι αυτό που τον ανεβάζει από το ζωικό στο ανθρώπινο επίπεδο, διαμορφώθηκε επάνω σε πιο δαιδαλώδεις και ενδότερες διεργασίες που είχαν να κάνουν περισσότερο με την ανακάλυψη/κατασκευή της συνείδησης παρά με την γενικότερη θεώρηση των κυρίαρχων υλιστικών αφηγήσεων εξαιτίας της «εγγενούς φύσης» του να κατασκευάζει εργαλεία και να παράγει τεχνολογία και στις οποίες «έχει βασιστεί η προσκόλληση μας στις παρούσες μορφές τεχνικής και επιστημονικής προόδου, η οποία θεωρείται αυτοσκοπός».
Κορνήλιος Καστοριάδης – Η δυνατότητα μιας αυτόνομης κοινωνίας
Ο Κορνήλιος Καστοριάδης ταξίδεψε στην Λατινική Αμερική και συγκεκριμένα στο Μεξικό και στην Αργεντινή για να παρουσιάσει το έργο του που είναι ιδιαίτερα γνωστό τόσο στα οριζόντια κινήματα όσο και στους ψυχαναλυτικούς κύκλους, δίνοντας διαλέξεις και συνεντεύξεις. Η διάλεξη και οι δύο συνεντεύξεις που περιέχονται στο βιβλίο…
Η δημοκρατία ως διαδικασία και ως καθεστώς 2, Του Κορνήλιου Καστοριάδη
Μέρος πρώτο εδώ Διατυπώθηκε η αντίρρηση ότι η άποψη αυτή συνεπάγεται μια ουσιακή[substantive] αντίληψη της ευτυχίας των πολιτών -και κατά συνέπεια καταλήγει μοιραία στον ολοκληρωτισμό (θέση που διατυπώνεται ρητά από τον Αιζάια Μπέρλιν και υπόρρητα στις επιχειρηματολογίες του Rawls και του Χαμπερμάς).[3] Στα όσα είπα…
Η δημοκρατία ως διαδικασία και ως καθεστώς 1, του Κορνήλιου Καστοριάδη
Το ίδιο θέμα της συζήτησής μας αντανακλά και εκφράζει την κρίση που διέρχεται στις μέρες μας το δημοκρατικό κίνημα. Πράγματι, η επιλογή του θέματος καθορίζεται από την εμφάνιση μιας αντίληψης για τη «δημοκρατία» που την καθιστά απλό σύνολο «διαδικαστικών κανόνων». Έρχεται έτσι σε ρήξη με όλη την προγενέστερη πολιτική σκέψη, η οποία έβλεπε τη δημοκρατία ως ένα καθεστώς, άρρηκτα συνδεδεμένο αφενός με μια ουσιαστική [substantive] αντίληψη των σκοπών της πολιτικής θέσμισης και αφετέρου με μιαν οπτική, αλλά και προοπτική, του ανθρώπινου τύπου που αντιστοιχεί στο καθεστώς αυτό.
Κορνήλιος Καστοριάδης – Η κατάρρευση της Δύσης
Νομίζω ότι υπάρχει μια σύγχυση που επιβαρύνει ιδιαίτερα τις σύγχρονες συζητήσεις. Στον Tocqueville το νόημα του όρου «δημοκρατία» δεν είναι πολιτικό, είναι κοινωνιολογικό. Ισοδυναμεί, σε τελευταία ανάλυση, με την κατάργηση των κληρονομικών καθεστώτων, η οποία εγκαθιδρύει «ισότητα συνθηκών», ισότητα τουλάχιστον δικαστική. Αυτή η εξίσωση καταλήγει, ή μπορεί να καταλήξει, στη δημιουργία μιας μάζας αδιαφοροποίητων ατόμων, που παραμένουν προσκολλημένα σ’ αυτή τη μη διαφοροποίηση και αρνούνται την υπεροχή…