Εγγραφή

* Εισάγετε στην παρακάτω φόρμα τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σας για να λαμβάνετε ενημερώσεις για όλες τις τελευταίες καταχωρήσεις της σελίδας. Με τη παροχή του email σας παρέχετε ταυτόχρονα τη συγκατάθεσή σας στο να λαμβάνετε το newsletter. Έχετε δικαίωμα να ανακαλέσετε οποτεδήποτε τη συγκατάθεσή σας. Το email σας θα αποθηκευτεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων που τηρεί η ομάδα του ResPublica.Gr και δεν θα αποσταλεί σε οποιονδήποτε τρίτο, δεν θα κοινολογηθεί σε άλλους αποδέκτες. Το email σας διατηρείται για όσο χρόνο δεν έχει ανακληθεί η συγκατάθεσή σας.

Επικοινωνία

Περιοδικό (τελευταία έκδοση)

Το σπόρο της πρώτης Αναγέννησης προσέφερε η Ελληνική γραμματεία στην Εσπερία αιώνες πριν. Η Αναγέννηση εκείνη ήταν μια πραγματική επανάσταση του πνεύματος, ακριβώς όπως αυτή που επιθυμούμε στο σήμερα, επομένως: Σκέψεις εκτός γραμμής για μια νέα Πνευματική Αναγέννηση.

Περιεχόμενα 4ου Τεύχους

1. Προοίμιο
2. Elémire Zolla – Τί είναι η παράδοση (μετάφραση Αλέξανδρος Μπριασούλης).
3. Μύρων Ζαχαράκης – Η αντιπαράθεση Ελλάδας και Δύσης στη σκέψη του Χρήστου Γιανναρά.
4. Γιώργος Κουτσαντώνης – Η ελληνική κλασσική σκέψη στον σημερινό κόσμο: η περίπτωση της Ιταλίας.
5. Θεόδωρος Ντρίνιας – Η στροφή προς την περιφερειοποίηση.
6. Μιχάλης Θεοδοσιάδης – Βυζαντινές εκρήξεις λαϊκού οικουμενισμού και ευκοσμίας: στοχασμοί πάνω στον homo hellenicus.
7. Μαρία Κορνάρου – Κάλβος ο εθνικός ποιητής.
8. Γεώργιος Δρίτσας – Το Βυζάντιο μεταξύ «Μαγικής» ανατολής και «Φαουστικής» Δύσης.

Πρόσφατες δημοσιεύσεις

respublica.gr, Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία

Δημοκρατία και συντήρηση ενός κοινού κόσμου

Είναι δύσκολο να δεχτούμε ότι στην πραγματικότητα εξαντλούνται οι βασικές έννοιες που συνόδευαν τον μοντερνισμό: η κοινωνικοποίηση, η ισότητα και η ελευθερία. Καθεμιά από αυτές, για διαφορετικούς λόγους, μοιάζει να χάνει το νόημά της. Και είναι δύσκολο κυρίως γιατί η κοινή γνώμη -την οποία σήμερα οι πολιτικές προσπαθούν με κάθε μέσο να παραβλέψουν- θεωρεί ότι η απάντηση στην κρίση των αξιών και στη γενική δυσφορία, βρίσκεται στην προσπάθεια να ανακατασκευαστούν οι  προηγούμενες συνθήκες, επιτρέποντας έτσι μια γενική αποκατάσταση αυτών των αξιών. Μια κατανοητή και λογική αντίδραση, που όμως αποδεικνύεται ανώφελη, καθώς δεν λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι η κρίση εξαρτάται και οφείλεται στην εγγενή εξάντληση εκείνων των αξιών και αρχών (πολιτικών και ηθικών) που υποτίθεται ότι πρέπει να αντιπροτείνουμε. Η απίθανη απόδειξη (probatio diabolica) ότι μπορεί να υπάρξει ένας άλλος, καλύτερος και δικαιότερος, κόσμος μπορεί περίφημα να υφάνει την πλοκή ενός παράδοξου και αλλόκοτου θεατρικού. Έργο στο οποίο καθένας ηθοποιός αγωνίζεται να αποδείξει ότι μόνο εκείνος έχει διαφορετική όψη, ενώ στην πραγματικότητα όλοι οι συντελεστές του δράματος έχουν την ίδια φάτσα.

respublica.gr, Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία

Προτεραιότητα της πολιτικής έναντι της ηθικής – Γιώργος Ν. Οικονόμου

Αυτό δεν σημαίνει ότι ο φιλόσοφος παραβλέπει γενικώς τις ανθρώπινες αδυναμίες, αλλά ότι στην πολιτική τελικώς γι’ αυτόν οι άποροι είναι οι κακοί, ενώ οι εύποροι είναι οἱ καλοὶ κἀγαθοί, οἱ ἐπιεικεῖς, οἱ βελτίονες, οι μοναδικοί κάτοχοι της αρετής που θα φροντίσουν εξ ορι­σμού (φύσει) για το κοινό συμφέρον. Η εικόνα των ανωτέρων στρωμάτων είναι εξιδανικευμένη, ιδεώδης και ωραιοποιημένη, όπως και η εικόνα της πολιτικής τους ικανότητας. Ο φιλόσοφος φαίνεται ότι αναζητεί και πιστεύει ότι υπάρχει στις ανώτερες τάξεις ένα πολιτικό υποκείμενο απαλλαγμένο από πάθη και αδυναμίες, παρεκκλίσεις και αδικίες, αποκαθαρμένο από ατομικές ανάγκες και ίδιο συμφέρον, δηλαδή από τα εξωτερικά αγαθά, κάτοχο ικανοτήτων και αρετών, εν τέλει ένα εξωπραγματικό και ιδεατό πολιτικό υποκείμενο.

Βιβλιοθήκη

Christopher Lasch – ο συντηρητισμός ενάντια στον εαυτό του

Το ερώτημα που τίθεται είναι το εάν ο πολιτιστικός συντηρητισμός είναι συμβατός με τον οικονομικό φιλελευθερισμό, την πολιτική φιλοσοφία του καπιταλισμού. Επειδή, κατ’ αρχάς, η απάντηση θα εξαρτηθεί από το τι απλώς σημαίνει πολιτιστικός συντηρητισμός, θα πρότεινα να ξεκινήσει κανείς όχι με έναν αφηρημένο ορισμό του όρου, αλλά με μία ανάλυση του τρόπου με τον οποίο οι συντηρητικές αξίες εισχωρούν στην σημερινή διαμάχη σχετικά με την έκτρωση – το καλύτερο παράδειγμα της πολιτιστικής σύγκρουσης το οποίο διχάζει την αμερικανική κοινωνία.

Πολιτική & Φιλοσοφία

Τι είναι δημοκρατία; Διευκρινίσεις για μια δημιουργική συζήτηση (του Γιώργου Οικονόμου)

Η απάντηση του Αθανασίου Γεωργιλά (Α.Γ.) στο κείμενό μου «Το συμβάν της δημοκρατίας, η αξία του Περικλή και το ατόπημα του Umberto Eco», που αναφερόταν στο προβληματικό κείμενο του Eco, παρακάμπτει τα επιχειρήματά μου που υπάρχουν σε αυτό και τα οποία ανασκευάζουν τις κακόπιστες και επιπόλαιες απόψεις του Eco και δεν λέει τίποτε απολύτως γι’ αυτά. Από την άλλη, ο Α.Γ. χρησιμοποιώντας ένα απαράδεκτο ύφος, μου αποδίδει πράγματα που δεν έγραψα και που δεν πιστεύω, κακοποιεί μέρος του κειμένου μου και μετατοπίζει αυθαιρέτως τη συζήτηση σε ζητήματα που δεν υπήρχαν στο κείμενό μου ούτε είχα την πρόθεση και τον χώρο να ανακινήσω σε αυτό…

Ελληνικά (Αναλύσεις), Τhe fairy cave under Penistone crags

Δημοκρατία δεν είναι μόνο η Αθήνα (του Περικλή)

Στο κείμενο του Το συμβάν της δημοκρατίας, η αξία του Περικλή και το ατόπημα του Umberto Eco ο καθηγητής Γιώργος Οικονόμου διατύπωσε μια σειρά αντιρρήσεων επάνω στο σκανδαλιάρικο (ομολογουμένως) κείμενο του Umberto Eco «Περικλής ο λαϊκιστής». Ο  χαρακτηρισμός που έδωσε ο κ. Οικονόμου στην κριτική του Eco, «ατελής και επιπόλαια», είναι κατανοήσιμος.  Η συμφωνία μας στο σημείο αυτό δεν αναιρεί όμως το γεγονός πως η κριτική που ασκεί ο Eco στην πολιτική προσωπικότητα του Περικλή (ακόμα και επιπόλαια), περιέχει παρατηρήσεις που είμαστε υποχρεωμένοι να λάβουμε υπόψη μας. Στο παρόν κείμενο δεν θα σταθούμε στα αμφιλεγόμενα σημεία του Θουκυδίδη και του Περικλή αλλά θα μετατοπίσουμε το κέντρο της συζήτησης γύρω από τον τρόπο που αποτιμούμε σήμερα την αθηναϊκή δημοκρατία και τις προοπτικές μιας μελλοντικής.

Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία

Το συμβάν της δημοκρατίας, η αξία του Περικλή και το ατόπημα του Umberto Eco

Η τραγωδία και η κωμωδία ήταν αδιανόητες στις ολιγαρχίες, στις αριστοκρατίες, στις μοναρχίες, στην ρωμαϊκή ολιγαρχία και στη βυζαντινή χριστιανική μοναρχία. Το δημοκρατικό θέατρο δεν είχε καμία σχέση με τα φθηνά και βάρβαρα θεάματα που προσφέρονταν στον ρωμαϊκό και στον βυζαντινό όχλο. Την εκπληκτική ποιότητα διαπιστώνουμε και σήμερα στις λίγες τραγωδίες και κωμωδίες που σώθηκαν και παίζονται διαρκώς σε όλον τον κόσμο, μελετώνται, γράφονται βιβλία και γίνονται συνέδρια γι αυτές, επηρεάζουν και εμπνέουν ακόμα. Ο Eco συγχέει εποχές και αξίες, συγχέει το ρωμαϊκό και βυζαντινό  «άρτον και θεάματα» με την αθηναϊκή τραγωδία και το δημοκρατικό θέατρο.

Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία

Φιλοσοφία και επιστήμη: μια ιστορία της αλήθειας

Έτσι η επιστήμη, με το αγαθό θράσος της μεθόδου, έρχεται να δώσει λύση στο άλυτο πρόβλημα της αλήθειας που διαφορετικά θα οδηγούσε ή σε μια δογματική και αδιάλλακτη σχηματική τοποθέτηση, ή στην απόφανση πως η εύρεση της αλήθειας είναι αδύνατη. Χωρίς τη θεμελίωση της επιστήμης η ιστορία της φιλοσοφίας θα ήταν μια σειρά από μυθολογήματα και πλάνες της συνείδησης που μας βαυκαλίζουνε αιώνες τώρα ή θα οδηγούσε στο μηδέν της απόλυτης σχετικότητας.  Η υπόθεση είναι ότι η εύρεση της αλήθειας ταυτίζεται με την ιστορική διαδικασία απελευθέρωσης του νου.

Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία

Συντηρητισμός, δημοκρατία και ρευστότητα

Θεωρούμε ότι σήμερα είναι σκόπιμο να ανοίξουμε τη συζήτηση πάνω στην έννοια του συντηρητισμού και να προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε χωρίς προκαταλήψεις, εμμονές και δογματισμούς την πραγματική του ιστορική διάσταση. Όχι μόνον προς ικανοποίηση μιας ορθής, εννοιολογικά και ορολογικά, απόδοσης, ή ως απάντηση σε ένθεν κακείθεν αβάσιμες κριτικές και καταγγελίες, αλλά κυρίως για να αναζητηθεί, με γνώμονα τη δημοκρατία και τη δόμηση μιας κοινωνίας πάνω σε αξίες κοινής ευπρέπειας, η χρησιμότητα που μπορεί να έχει μια άλλη, ευρύτερη κατά τη γνώμη μας, οπτική των προβλημάτων του σήμερα.

Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία

Επιστήμη, πρόοδος και μιλλεναρισμός

Κατά πάσα πιθανότητα το μεγαλύτερο από τα επιτεύγματα της επιστήμης είναι ότι κατάφερε να εισχωρήσει σε έναν τομέα που στο παρελθόν ήταν αποκλειστική αρμοδιότητα της φιλοσοφίας και των θρησκειών: στον τομέα των ανθρώπινων αξιών. Δυστυχώς η ελπίδα που γέννησε η επιστήμη, ότι δηλαδή θα παρέμβει καθοριστικά στην έννοια της μοίρας και σε συνομιλία με τις κοινωνίες θα εδραιώσει ένα πανανθρώπινο σύστημα αξιών, δείχνει πως απέτυχε. Οι υπαρξιακές επιλογές του σύγχρονου ανθρώπου είναι περιορισμένες.

Βιβλία, Βιβλιοθήκη, Σιμόν Βέιλ

Simone Weil – Σκέψεις για τη γενική κατάργηση των πολιτικών κομμάτων

Η Σιμόν Βέιλ όμως δίχως αναστολές και αντιφάσεις δηλώνει ανοιχτά: «Το κακό των πολιτικών κομμάτων βγάζει μάτι […] δεν υπάρχει μέσα τους κάτι αγαθό, που να καταβάλλει το κακό και να καθιστά έτσι την ύπαρξή τους επιθυμητή». Έτσι προσεγγίζει την κατάργηση (αποκήρυξη) των κομμάτων ως πράξη του «καλού», ως μια αφύπνιση κατά της πνευματικής παραίτησης των ανθρώπων. Στην ταραχώδη σύγκρουση ανάμεσα στην ιδεολογία και την ουτοπία, η Βέιλ αντιπροτείνει μια υπεύθυνη και κοπιώδη στάση. Μια στάση όπου στο κέντρο της βρίσκεται το αγαθό.