Ο Horkheimer, ο Adorno και η διαλεκτική της προόδου στην αστική κοινωνία
Ο φασισμός, ως μαζική παραφροσύνη για επιστροφή στη βαρβαρότητα, δεν είναι παρά η ακραία κατάληξη της «προόδου» της αστικής κοινωνίας. Λίγο-πολύ όλοι οι θεσμοί της τείνουν να ευνοούν την κυριαρχία του. Σε μια εποχή όπου η βιομηχανία της κουλτούρας καθορίζει το λεξιλόγιο των ανθρώπων περιορίζοντάς το σε τριακόσιες βασικές λέξεις, ο έρωτας έχει σχεδόν καταργηθεί, η γιορτή έχει αντικατασταθεί από τις «διακοπές» και ο ελεύθερος χρόνος από την προγραμματισμένη ψυχαγωγία, όπου η απόλυτη μοναξιά και ο εγκλεισμός στο εγώ κυριαρχούν, ενώ η λατρεία της ατομικότητας, που στην πραγματικότητα σηματοδοτεί τη μεγαλύτερη εξομοίωση των «διαφορετικών», αναπαράγεται μαζικά και προβάλλεται ως εμπόρευμα. Τέλος, η μιντιακή προπαγάνδα δεν κάνει τίποτε άλλο προετοιμάζει διανοητικά τις μάζες για την τυφλή αποδοχή ενός νέου Führer.
Η έννοια της Iδεολογίας: o Pareto, τα παράγωγα και η κυκλοφορία των ελίτ στην εξουσία (β’ μέρος)
«Η ιδεολογική ενότητα του όχλου, λοιπόν, δεν είναι παρά ένας μύθος. Η ενότητα εκδηλώνεται μόνο σε κάθε ομάδα που έχει ίδια συμφέροντα». Gustave Le Bon «Ο βλάκας αναρχικός που ρίχνει βόμβες και πυροβολισμούς ξέρει πολύ καλά ότι σκοτώνει, και το ίδιο καλά ξέρει πως η…
Η έννοια της Iδεολογίας: η συνεισφορά του μαρξισμού (α’ μέρος)
«[…] αυτό που βγαίνει από μια επαναστατική δικτατορία είναι μια πολεμική κοινωνία δικτατορικού τύπου (η οποία γίνεται όλο και πιο πολεμική όσο κρατάει αυτή η δικτατορία), δηλαδή ένας στρατιωτικός δεσποτισμός […] Τι βγήκε από τις πολιτικές αναταραχές στη Ρώμη; Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και ο στρατιωτικός…
Πολιτισμική ηγεμονία και πολιτική ορθότητα
Ο όρος είναι ιδιοφυής γιατί όταν κάποιος ρωτά ποια είναι η θεωρία, παίρνει την απάντηση ότι η ίδια η κριτική είναι η θεωρία. Με άλλα λόγια, σύμφωνα με την Κριτική Θεωρία, ο καλύτερος τρόπος για να καταρρεύσει η δυτική κουλτούρα και η καπιταλιστική τάξη, δεν είναι να οικοδομήσουμε μια εναλλακτική λύση και στη συνέχεια να περιμένουμε υπομονετικά τους ανθρώπους να ενταχθούν αυθόρμητα. Σύμφωνα με τη θεωρία, οι άνθρωποι θα αρνούνται πάντα να ενταχθούν, διότι έχουν καταστεί αδύναμοι να φανταστούν μια εναλλακτική λύση πέρα από το status quo. Όσο οι άνθρωποι θα ζουν υπό την καταπίεση της υπεύθυνης οικονομικής τάξης (στη θεωρία τους) από την φροϋδική κατάσταση καταπίεσης- οι μάζες δεν θα είναι σε θέση να φανταστούν μια εναλλακτική λύση και να την αγκαλιάσουν. Μοιάζει με την πλοκή μιας γνωστής ταινίας, σωστά; Ο κινηματογράφος εξάλλου είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά μέσα εκπροσώπησης της Κριτικής Θεωρίας, όπως ακριβώς και η μεταμοντέρνα τέχνη και η ποπ μουσική.
Πώς ξεχάσαμε τη Δημοκρατία
Τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον από σκηνοθέτες και ηθοποιούς στην Ελλάδα να καταπιαστούν με προσωπικότητες και γεγονότα της Αθηναϊκής δημοκρατικής εποχής. Με αφορμή τρεις από τις πιο χαρακτηριστικές παραστάσεις θα παρουσιάσουμε την προβληματική σχέση των αποδόσεων αυτών με τα θέματα που πραγματεύονται. Αυτό θα γίνει για να τονίσουμε την κατά τη γνώμη μας διαστρεβλωμένη εικόνα που επικρατεί στους θεατρικους χώρους σε σχέση με την ερμηνεία γεγονότων της αρχαιότητας που σχετίζονται με την Δημοκρατία. Παρόμοιες απόψεις κυριαρχούν και στην κοινή γνώμη και διαδίδονται ευρύτερα μέσω της τέχνης, της αρθρογραφίας και ενίοτε και του ακαδημαϊκού χώρου.
Κορνήλιος Kαστοριάδης: «οι λαοί θα βρουν τη λύση»
H συνέντευξη που ακολουθεί δόθηκε από τον Kορνήλιο Kαστοριάδη στο δημοσιογράφο κ. Γιώργο Xατζηβασίλη της ελληνόφωνης εφημερίδας του Σίδνεϋ, O Kόσμος, κατά την επίσκεψη του φιλοσόφου στην Aυστραλία, και δημοσιεύτηκε στο φύλλο της 23ης Aυγούστου 1991. Aρχικό θέμα συζητήσεως υπήρξε το πραξικόπημα εναντίον του Mιχαήλ Γκορμπατσόφ, το οποίο οδήγησε στην πτώση του, γεγονός το οποίο ο Kαστοριάδης θεωρεί ως επαλήθευση των παλαιότερων αναλύσεών του για τη στρατοκρατική γραφειοκρατία της τότε Σοβιετικής Ένωσης.
Κορνήλιος Καστοριάδης – Η δυνατότητα μιας αυτόνομης κοινωνίας
Ο Κορνήλιος Καστοριάδης ταξίδεψε στην Λατινική Αμερική και συγκεκριμένα στο Μεξικό και στην Αργεντινή για να παρουσιάσει το έργο του που είναι ιδιαίτερα γνωστό τόσο στα οριζόντια κινήματα όσο και στους ψυχαναλυτικούς κύκλους, δίνοντας διαλέξεις και συνεντεύξεις. Η διάλεξη και οι δύο συνεντεύξεις που περιέχονται στο βιβλίο…