Εγγραφή

* Εισάγετε στην παρακάτω φόρμα τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σας για να λαμβάνετε ενημερώσεις για όλες τις τελευταίες καταχωρήσεις της σελίδας. Με τη παροχή του email σας παρέχετε ταυτόχρονα τη συγκατάθεσή σας στο να λαμβάνετε το newsletter. Έχετε δικαίωμα να ανακαλέσετε οποτεδήποτε τη συγκατάθεσή σας. Το email σας θα αποθηκευτεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων που τηρεί η ομάδα του ResPublica.Gr και δεν θα αποσταλεί σε οποιονδήποτε τρίτο, δεν θα κοινολογηθεί σε άλλους αποδέκτες. Το email σας διατηρείται για όσο χρόνο δεν έχει ανακληθεί η συγκατάθεσή σας.

Επικοινωνία

Περιοδικό (τελευταία έκδοση)

Το σπόρο της πρώτης Αναγέννησης προσέφερε η Ελληνική γραμματεία στην Εσπερία αιώνες πριν. Η Αναγέννηση εκείνη ήταν μια πραγματική επανάσταση του πνεύματος, ακριβώς όπως αυτή που επιθυμούμε στο σήμερα, επομένως: Σκέψεις εκτός γραμμής για μια νέα Πνευματική Αναγέννηση.

Περιεχόμενα 4ου Τεύχους

1. Προοίμιο
2. Elémire Zolla – Τί είναι η παράδοση (μετάφραση Αλέξανδρος Μπριασούλης).
3. Μύρων Ζαχαράκης – Η αντιπαράθεση Ελλάδας και Δύσης στη σκέψη του Χρήστου Γιανναρά.
4. Γιώργος Κουτσαντώνης – Η ελληνική κλασσική σκέψη στον σημερινό κόσμο: η περίπτωση της Ιταλίας.
5. Θεόδωρος Ντρίνιας – Η στροφή προς την περιφερειοποίηση.
6. Μιχάλης Θεοδοσιάδης – Βυζαντινές εκρήξεις λαϊκού οικουμενισμού και ευκοσμίας: στοχασμοί πάνω στον homo hellenicus.
7. Μαρία Κορνάρου – Κάλβος ο εθνικός ποιητής.
8. Γεώργιος Δρίτσας – Το Βυζάντιο μεταξύ «Μαγικής» ανατολής και «Φαουστικής» Δύσης.

Πρόσφατες δημοσιεύσεις

respublica.gr, Uncategorized, Ελληνικά (Αναλύσεις), Κορωνοϊός, Πολιτική & Φιλοσοφία

Κορωνοϊός: το ιταλικό παράδειγμα και το ενδεχόμενο ενός άλλου κόσμου

Για εμάς όμως ορισμένα διδάγματα έχουν ήδη ανακύψει και είναι κατά τη γνώμη μας σημαντικά. Από μια φιλοσοφική σκοπιά αυτός ο ιός είναι ένα είδος φυσικής αφύπνισης – τέτοιες «υπενθυμίσεις» συνηθίζει να τις επαναλαμβάνει η φύση κατά την πορεία του είδους μας. Αυτή τη φορά, το «καμπανάκι» είναι πλανητικής διάστασης και το πρώτο που θα έπρεπε να μας διδάξει είναι πως η διάχυτη αλαζονεία, ο ναρκισσισμός και η αίσθηση παντοδυναμίας του σύγχρονου ανθρώπου, έρμαιου της αέναης και τυφλής προόδου, δεν είναι καθόλου καλοί σύμβουλοι για το μέλλον της ανθρωπότητας. Ειδικότερα σε σχέση με την πρόοδο οφείλουμε επιτέλους να αποβάλουμε την ανόητη ιδέα ότι βρισκόμαστε, όπου να ‘ναι, στο τέλος της ιστορίας παρά τα δήθεν προσωρινά πισωγυρίσματα.

respublica.gr, Βιβλία, Βιβλιοκριτικές, Ελληνικά (Αναλύσεις), μεταφράσεις, Πολιτική & Φιλοσοφία

Τζωρτζ Στάινερ – Υπέρ λογοτεχνίας

Αν ο κώδικας οφείλει την επιτυχία του ως επικοινωνιακό σύστημα στην απρόσωπη και μηχανική του δομή, το έργο τέχνης ζει και αναπνέει χάρη στην ανιδιοτελή προσφορά του δημιουργού, απ’ τη μια μεριά, και χάρη στη σύναψη μιας ελεύθερης σχέσης από την μεριά του κοινού, απ’ την άλλη. Ο Στάινερ τοποθετεί απέναντι στην ορθολογική επιχειρηματολογία του επιστημονικού θετικισμού την λογοτεχνική πράξη, όχι ως λογικό αντεπιχείρημα, αλλά ως ζωντανή απόδειξη περί του αντιθέτου. Το γεγονός και μόνο ότι είμαστε ικανοί να προσλαμβάνουμε και να κατανοούμε ένα έργο τέχνης, το οποίο βασίζεται σε ένα καθαρά αυτοαναφορικό σύστημα σημείων, είναι για τον Στάινερ η απτή απόδειξη ότι στη φόρμα του έργου ενυπάρχει το νόημα.

respublica.gr, Uncategorized, Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία

Η Πολιτική Ορθότητα στην υπηρεσία του «πολιτισμικού πολέμου» 

Συνδιαμόρφωση κειμένου: Γιώργος Κουτσαντώνης και Μιχάλης Θεοδοσιάδης Από το βήμα αυτό έχουμε καταπιαστεί και στο παρελθόν με το πρόβλημα της Πολιτικής Ορθότητας (ΠΟ)[1]. Καθώς διαπιστώνουμε ότι το φαινόμενο βαίνει αυξητικά κρίνουμε απαραίτητο να εκφράσουμε περισσότερες σκέψεις και προβληματισμούς. Όπως βλέπουμε όλο και πιο συχνά, πρακτικές οι οποίες θυμίζουν…

books, respublica.gr, Βιβλία, Βιβλιοθήκη, Βιβλιοκριτικές, Ελληνικά (Αναλύσεις)

Η τέχνη ως κοινωνικό σύστημα. Η συμβολή του Niklas Luhmann

Από τη στιγμή που η τέχνη καθίσταται ένα αυτόνομο σύστημα, τότε η εξέλιξή της είναι αποκλειστικά δικό της επίτευγμα, ακόμα και αν η διέγερση προέρχεται από τις σχέσεις που αναπτύσσει με άλλα κοινωνικά (υπο)συστήματα (π.χ. την οικονομία) και το ευρύτερο κοινωνικό της περιβάλλον. Ως εκ τούτου, η τέχνη δοκιμάζει ταχέως επιταχυνόμενες και αυτο-παραγόμενες διαδικασίες δομικών αλλαγών. Μέσα από αυτές, αυξάνεται η πολυπλοκότητά της, ως σύστημα, καθώς προσπαθεί να αποφύγει μια παγίδα υψηλής εντροπίας (και άρα θανάσιμης παρακμής της) που υπάρχει πάντα ως πιθανότητα στην εξέλιξη των οργανισμών. Συνεπώς, όλα όσα παρατηρούμε σήμερα στη σύγχρονη τέχνη…

respublica.gr, Βιβλιοκριτικές, Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία

Ο Δάντης Αλιγκέρι και η πενία πνευματικότητας και έρωτα στο σύγχρονο κόσμο

Στον πρώτο τόμο του Ιστορία του Ευρωπαϊκού πνεύματος ο Π. Κανελλόπουλος, σκιαγραφώντας την προσωπικότητα του Δάντη (Dante Alighieri), κάνει την εξής διαπίστωση: «[ο] Δάντης συνδυάζει, μέσ’ στη συνείδησή του και μέσ’ στην πνοή του, την ποιητική με την πολιτική αποστολή, ζει ποιητικά μέσα στην πολιτεία και ζει πολιτικά μέσα στην ποίηση. Κάθε μεγάλος ποιητής νιώθει σα μίαν υπέρτατη αποστολή του τέτοιο συνδυασμό· και κάθε αληθινή και μεγάλη εποχή του επιτρέπει αυτό το συνδυασμό και μάλιστα τον προκαλεί».

respublica.gr, Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία

Αναζητώντας τις ρίζες της παθογένειας της σύγχρονης κοινωνίας. H φιλοσοφία της προόδου. Η συμβολή του Reinhart Koselleck – Θεόδωρος Ντρίνιας

Η πολιτική «αθωότητα» της ιστορικο-φιλοσοφικής σκέψης τον αντιμετωπίζει ως Κρίση του Ηθικού Δικαστηρίου των εξεγερμένων πολιτών. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Paine, λίγα χρόνια αργότερα, βλέπει στον Αμερικάνικο Πόλεμο της Ανεξαρτησίας την επιτέλεση μιας ηθικής επιταγής, η οποία θα οδηγήσει στη νίκη της αθωότητας και της ελευθερίας. Η νίκη των εποίκων και ο χωρισμός του Νέου από τον Παλαιό Κόσμο καθιστά βέβαιο το γεγονός ότι το τέλος της κρίσης που βασανίζει τις Ευρωπαϊκές κοινωνίες θα έρθει μέσα από το βίαιο διαχωρισμό της ηθικής από την ανηθικότητα. Το «Αμερικάνικο παράδειγμα»[1], στα πλαίσια της ιστορικο-φιλοσοφικής σκέψης, επιβεβαιώνει το αίσιο τέλος που θα έχει η μελλοντική βίαιη σύγκρουση παλαιού καθεστώτος και νέας κοινωνίας.

respublica.gr, Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία, Ρενέ Ζιράρ

Ούτε ειρήνη, ούτε πόλεμος: η ευρωπαϊκή κοινωνία στο καθαρτήριο της βίας. Ο Ρενέ Ζιράρ ερμηνεύει τον Κλάουζεβιτς – Αλέξανδρος Μπριασούλης

Η κατάσταση της Ευρώπης είναι τόσο περισσότερο δυσοίωνη, όσο η αποδυνάμωση του πνεύματος προέρχεται από αυτήν την ίδια, από την ίδια της την πνευματική κατάσταση που κυριάρχησε κατά το πρώτο ήμισυ του 19ου αιώνα. Και εκείνη την εποχή συνέβη σε εμάς αυτό που ασμένως και συντόμως χαρακτηρίζουν ως “κατάρρευση του γερμανικού ιδεαλισμού”. Το σκοτείνιασμα του κόσμου, η φυγή των θεών, η καταστροφή της γης, η μαζοποίηση του ανθρώπου, το μίσος κι η καχυποψία για οτιδήποτε δημιουργικό ή ελεύθερο, προσέλαβε στο σύνολο της οικουμένης μια τέτοια έκταση, ώστε οι παιδαριώδεις κατηγορίες της αισιοδοξίας και της απαισιοδοξίας να έχουν από καιρό γίνει καταγέλαστες.

Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία

Δάφνες και Πικροδάφνες: ο ανεκπλήρωτος έρωτας με το τοτέμ της πολιτικής εξουσίας

Στο θεατρικό έργο Δάφνες και Πικροδάφνες (1979) των Δημήτρη Κεχαΐδη και Ελένης Χαβιαρά, την κατεξοχήν πολιτική κωμωδία του νεοελληνικού ρεπερτορίου, γνωρίζουμε τον τύπο του ανθρώπου που τρέφεται από την σχέση του με την εξουσία, που προσπαθεί να βρεθεί όσο πιο κοντά γίνεται σε αυτή προκειμένου να ωφεληθεί, και ταυτόχρονα παραδέχεται πως δεν έχει τα μέσα για να την κατακτήσει επί της ουσίας. Η πλοκή περιστρέφεται γύρω από τις συγκρούσεις των τεσσάρων προσώπων, κομματικών παραγόντων της Τρίπολης που ετοιμάζονται για τις επικείμενες εκλογές. Στο εργένικο δωμάτιο του Κώστα, ο Κώστας και ο Αλέκος συντάσσουν τις λίστες των υποψηφίων, ενώ ο Βασίλης και ο Τάσος κατακρίνουν τους δύο πρώτους για τον ζήλο τους, αφού δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμα επίσημα τα ονόματα των υποψηφίων. Οι χαρακτήρες ονειρεύονται να δρέψουν τις «δάφνες» που τους αναλογούν στο πολιτικό παιχνίδι, να «μεσουρανήσουν» στο πολιτικό στερέωμα όχι σαν αστέρες πρώτου μεγέθους αλλά σαν «αστεράκια» στο πλάι πολιτικών πρωταγωνιστών της περιφέρειάς τους, οι οποίοι γίνεται σαφές ότι προέρχονται από κοινωνικά στρώματα με σημαντική πολιτική και οικονομική ισχύ. 

respublica.gr, Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία

Οικο-χιλιασμός και αντιναταλισμός – Το πνεύμα του ορθολογισμού

Η φιλοσοφία – που διατηρεί πάντα στενούς δεσμούς με την ποίηση και τη λογοτεχνία – όπως και η τέχνη, δεν χρησιμεύει σε κάτι, αλλά επιτελεί μια λειτουργία, δίχως την οποία δεν μπορούν να σταθούν ούτε οι πρακτικές πλευρές μιας κοινωνίας. Η φιλοσοφική σκέψη κινείται στη τραγική διάμεσο των αιώνιων μεγάλων μαχών: ανάμεσα στη λαχτάρα για ζωή και στην απογοήτευση, ανάμεσα στην αναζήτηση νοήματος και στη ματαιότητα, ανάμεσα στο συναίσθημα και τη λογική. Η ζωή δεν περιορίζεται στις μητρικές κραυγές πόνου κατά τον τοκετό ή στην ακόρεστη δίψα του νεογνού για τροφή και προστασία. Η διαιώνιση της ζωής είναι πολλά περισσότερα από μια φυσική ανάγκη ή ένα απλό βιολογικό ένστικτο, είναι κάτι πολύ υψηλότερο από μια απλή σχέση εξάρτησης γονέα-παιδιού που προσφέρει συναισθηματικά οφέλη σε γονείς και συγγενείς.

respublica.gr, Ελληνικά (Αναλύσεις), Πολιτική & Φιλοσοφία

Αναζητώντας τις ρίζες της παθογένειας της σύγχρονης κοινωνίας. Η συμβολή του Reinhart Koselleck – Θεόδωρος Ντρίνιας

Το βασικό θέμα του είναι η γένεση του Ουτοπισμού μέσα σε ένα ιστορικά καθορισμένο λειτουργικό πλαίσιο, εκείνο του 18ου αιώνα. Για να το επιτύχει αυτό αποφεύγει να συγκρίνει περασμένες και σύγχρονες εκφράσεις της φιλοσοφίας της ιστορίας, να αξιολογήσει το περιεχόμενο των ουτοπικών στόχων τους ή να αναδείξει την ιδεολογική τους δομή. Αντίθετα, επικεντρώνεται με ζήλο στη μελέτη της πολιτικής κατάστασης της αστικής τάξης εντός του πλαισίου του Απολυταρχικού/Μοναρχικού Κράτους, μέσα από το οποίο ξεπήδησε και την κατανόηση της πολιτικής λειτουργίας που η αστική σκέψη και κύρια ο Διαφωτισμός, επιτέλεσε εντός και ενάντια αυτής της Απολυταρχίας.