Flet victus, victor interiit.
Ο Μακιαβέλι στον Ηγεμόνα επισημαίνει μία ιδιαίτερα λεπτή προϋπόθεση, απαραίτητη για κάθε νέα κυριαρχία ή νέα ιδεολογία. Καμία ηγεμονία δεν μπορεί να επιβάλει τον εαυτό της ως αδιαμφισβήτητη αρχή εάν τα υποκείμενα που την υφίστανται δεν την ενσωματώσουν εσωτερικά ως «δίκαιη» ή «αναπόφευκτη». Οι Λατίνοι…
Eros computans
Love seeketh not itself to please, Nor for itself hath any care; But for another gives its ease, And builds a Heaven in Hell’s despair. William Blake «Φερμίνα, περίμενα αυτή την ευκαιρία περισσότερο από μισόν αιώνα, για να σας επαναλάβω άλλη μια φορά τον όρκο…
Για το δημοψήφισμα, τον τηλεοπτικό λαό και το κίνημα των ΑΤΜ
Γράφουν οι Αθανάσιος Γεωργιλάς και Νικόλας Γκίμπης Το ρολόι της πολιτικής δεν κυλά ποτέ με τον ίδιο χρόνο. Άλλοτε οι δείκτες του γυρνάνε τόσο αργά ώστε δίνουν την αίσθηση μιας ανυπόφορης στασιμότητας. Άλλοτε γυρνάνε πίσω και τότε είναι που η ιστορία γράφει τις πιο βάρβαρες…
Εργαλεία άμεσης συμμετοχής και κοινοβουλευτισμός (μέρος β)
H δημοκρατία (άμεση) είναι κάθε άλλο παρά μια απαρχαιωμένη ιδέα, που καλλιεργείται μόνο από νοσταλγικούς στοχαστές ή περιθωριακές ομάδες. Αντιθέτως πρόκειται για μια «αρχαία» επινόηση που υπόσχεται ένα καλύτερο αύριο (όπως οι παραδοσιακές ιδεολογίες) και ένα μέλλον το οποίο – για πολλούς και διάφορους λόγους και σκοπούς – κρατήθηκε κρυμμένο με εμμονικό τρόπο στο συρτάρι της ιστορίας. Σήμερα, σε έναν ελπιδοφόρα αυξανόμενο αριθμό κρατών, όχι μόνο στην Ευρώπη, ένα κομμάτι πολιτών απαιτεί να έχει στη διάθεσή του εργαλεία άμεσης συμμετοχής στις πολιτικές αποφάσεις, ασχέτως αν πολλές φορές δεν συνειδητοποιούν ότι, κατά βάση, αυτή η διαδικασία θα έπρεπε να αποτελεί αυτοσκοπό της κινητοποίησής τους και όχι απλά ένα μέσο που θα φέρει εις πέρας απλά και μόνο την εκπλήρωση συγκεκριμένων αιτημάτων.
Κοινωνική επιτάχυνση και πολική αδράνεια
Fast food, fast drink, καφές take away, καταστήματα δίχως ωράρια· τογιοτισμός και παραγωγή just-in-time, αντικείμενα μιας χρήσης, αγορές προϊόντων από το διαδίκτυο, οικονομικές συνδιαλλαγές σε «πραγματικό» χρόνο· ηλεκτρονική διακυβέρνηση, προληπτικές πολιτικές, μοντέλα προσομοίωσης, τηλεδιασκέψεις· επικοινωνία ανθρώπων σε απ’ ευθείας σύνδεση, cyber-sex, σχέσεις εξ αποστάσεως, «ζωντανή» ενημέρωση όλο το εικοσιτετράωρο. Αυτές οι φαινομενικά άνευ σημασίας όψεις της καθημερινής ζωής αποτυπώνουν με τον πλέον εκκωφαντικό τρόπο μια νέου τύπου αντίληψη για τον χρόνο την οποία αρχίζουμε να αποκτούμε. Χρονική λογική του βραχυπρόθεσμου, του κατ’ επείγοντος, του άμεσου, του βιαστικού, του «όλο και πιο γρήγορα»: η διαδικασία της κοινωνικής επιτάχυνσης είναι γεγονός, μια υπερδιογκωμένη εξοικονόμηση χρόνου που δεν αφορά πλέον μονάχα τις σχέσεις παραγωγής αλλά το σύνολο των κοινωνικών σχέσεων.
Λίγες σκέψεις για τις Βρετανικές εκλογές *
Στόχος του συγκεκριμένου άρθρου δεν είναι να υποστηρίξει κάποια συγκεκριμένη παράταξη ή κόμμα, αλλά να θέσει προς συζήτηση κάποια βασικά πολιτικά συμπεράσματα σχετικά με το μήνυμα των Βρετανικών εκλογών. Αυτό θα συζητηθεί σε τούτο το άρθρο, μαζί με το βαθύτερο μήνυμα των ημερών, που δεν είναι άλλο παρά η αποτυχία της αριστεράς να έρθει σ’ επαφή με την εν γένει πραγματικότητα μετασχηματίζοντάς την, όντας εγκλωβισμένη σε ένα ιδεολογικοποιημένο φανταστικό μικρόκοσμο. Το βασικό διακύβευμα των Βρετανικών εκλογών μας επιβάλει να αναθεωρήσουμε αρκετά από αυτά που μέχρι χθες θεωρούσαμε δεδομένα…
Αμεσοδημοκρατικά εργαλεία και κοινοβουλευτισμός
Συχνά κατά την αναζήτηση των πολιτικών λύσεων στα προβλήματα μας κάνουμε ένα πολύ σοβαρό σφάλμα: θεωρούμε δηλαδή ότι υπάρχουν έτοιμες, απόλυτες και ασφαλείς λύσεις. Όμως η άμεση Δημοκρατία δεν είναι ούτε έτοιμη, ούτε απόλυτη, ούτε ασφαλής λύση, είναι ωστόσο συγκριτικά η καλύτερη δυνατή που μέχρι σήμερα έχει εφευρεθεί και εξαρτάται από εμάς (τη συλλογική μας προσπάθεια και φαντασία) η συνεχής εξέλιξη και δυναμική προσαρμογή της στις ανάγκες των πολιτών (όπως αυτοί τις ορίζουν), αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε και πράττουμε… αλλάζοντας δηλαδή την ίδια την κοινωνία μας.
Γράφοντας για ένα συνεταιρισμό όπως είναι, και όχι όπως θα θέλαμε να είναι
Για όσους τα τελευταία χρόνια με τον ένα ή τον άλλο τρόπο είδατε με καλό μάτι τις κινήσεις καταναλωτών και παραγωγών και είτε εμπλακήκατε σε μια παρέα που έστηνε πάγκους σε κάποια πλατεία – μια αυθόρμητη λαϊκή αγορά για «καλύτερες τιμές και καλύτερες σχέσεις», είτε φυτέψατε και εσείς κάποιο φυντάνι τοματιάς σε ένα ξέφωτο στην πόλη για να μπορούν να βλέπουν τα παιδιά σας και λίγο πράσινο αντί μόνο οικοδομές από μπετόν, είτε κρατήσατε τους σπόρους από την γλάστρα σας για να τους μοιράσετε σε μια γιορτή του πελίτη, ή κάνατε τον κόπο αντί να επιλέξετε ως εύκολη λύση το σουπερμάρκετ να αγοράσετε το καλάθι με την μαναβική σας από τον παραγωγό που έτυχε να γνωρίσετε σε μια οικολογική γιορτή, ίσως όσα διαβάσετε παρακάτω να σας φανούν οικεία και αρκετά γνώριμα.
Λόγος εναντίον πράξης: Η κυβέρνηση της Αριστεράς και οι ιδεολογικοί μηχανισμοί της
Σε παλαιότερες αναλύσεις μας [1] είχαμε επισημάνει πως ελλείψει δυνατοτήτων και βούλησης για πραγματική πολιτική, η κυβέρνηση της Αριστεράς θα επιχειρήσει να προβάλει κάτι διαφορετικό από τις προηγούμενες κυβερνήσεις και παρακολουθούμε πράγματι τον τρόπο που έχει επικεντρωθεί στο εσωτερικό της χώρας σε κοινωνικές παροχές «συσσιτίων» [2] και σε απαράμιλλων μόνο με τις πιο ένδοξες στιγμές της επταετίας λαϊκών γευμάτων και φολκλόρ πανηγυριών υπό το πρίσμα διαχείρισης της κοινωνικής εξαχρείωσης με «λαϊκό πρόσωπο».
Πιερ Ντιμενίλ – Στοχαζόμενοι την οικονομία με τον Κορνήλιο Καστοριάδη *
Είμαστε δίχως αμφιβολία πολλοί εμείς που θυμόμαστε τα φοιτητικά μας χρόνια ως μια μελαγχολική περίοδο, διακοπτόμενη από μερικές στιγμές διανοητικής απόλαυσης, των οποίων η ένταση μεγάλωνε με την επίγνωση της σπανιότητάς τους. Καταλύτες τους μερικοί καθηγητές ή ενίοτε κάποιοι συμμαθητές. Τα ονόματά τους υπάρχουν στις αναμνήσεις μας. Πίστευα, αφελώς, πως το Πανεπιστήμιο ήταν ο τόπος της άνθησης του πνεύματος. Έχοντας επιλέξει να σπουδάσω οικονομικά όχι για να γίνω επιχειρηματίας αλλά για να κατανοήσω τον κόσμο και-γιατί όχι;-να μάθω πώς θα μπορούσαμε να τον αλλάξουμε, κατάλαβα πολύ νωρίς ότι δεν βρισκόμουν μπροστά στους κατάλληλους ανθρώπους….