CB Macpherson: Δημοκρατία της συμμετοχής
Αναδημοσιεύουμε μέρος από το κεφάλαιο Δημοκρατία της συμμετοχής του συγγράμματος Η ιστορική πορεία της φιλελεύθερης δημοκρατίας/The Life and Times of Liberal Democracy του Καναδού Crawford Brough Macpherson. «Ας στραφούμε τελικά στο πρόβλημα του τρόπου, με τον οποίον θα μπορούσε να λειτουργήσει μια δημοκρατία της συμμετοχής,…
Ποιοτικά όρια της δημοκρατίας: Μέγεθος πληθυσμού, κόμματα και συνείδηση
Σε προηγούμενη δημοσίευση παρουσιάσαμε την εξέλιξη των «μοντέλων της φιλελεύθερης δημοκρατίας» από το σύγγραμμα Η ιστορική πορεία της φιλελεύθερης δημοκρατίας/The Life and Times of Liberal Democracy του Καναδού Crawford Brough Macpherson. Σε αυτήν την παρουσίαση θα γενικεύσουμε τον προβληματισμό του για τις κύριες προϋποθέσεις και…
Μοντέλα φιλελεύθερης δημοκρατίας: Μια παρουσίαση του έργου του C. B. Macpherson
Το σύγγραμμα «Η ιστορική πορεία της φιλελεύθερης δημοκρατίας/The Life and Times of Liberal Democracy» του Καναδού Crawford Brough Macpherson γράφηκε το 1977 και έχει επηρεάσει σημαντικά μετέπειτα μελετητές της θεωρίας της φιλελεύθερης δημοκρατίας όπως οι David Held και John Rawls. Στα ελληνικά εκδόθηκε για πρώτη…
Ο Μέγας Ιεροεξεταστής
Μετάφραση από τα ρώσικα Ελένη Μπακοπούλου, Αδελφοί Καραμαζὠφ του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, εκδόσεις ΙΝΔΙΚΤΟΣ – Μιὰ εἰσαγωγὴ εἶναι ἀπαραίτητη. Ἡ δράση ἐξελίσσεται στὸν 16ο αἰῶνα στὴν Ἱσπανία, στὴ Σεβίλλη, τὴν πιὸ φρικτή περίοδο τῆς Ἱερᾶς Ἐξέτασης, τότε που στό όνομα της δόξας του Θεοῦ ἄναβαν καθημερινά…
Science popularizers και τεχνοουτοπίες: Παρακολουθώντας επιστήμονες να εκλαϊκεύουν τον υποκειμενισμό τους
Έργο παράλληλο της επιστήμης –αλλά όχι υποδεέστερο– είναι ο τομέας της «επιστημονικής εκλαΐκευσης»: η ανάγκη δηλαδή για οικειοποίηση της επιστημονικής κουλτούρας από το κοινωνικό σύνολο σε γλώσσα προσιτή και συμπυκνωμένη. Η εν λόγω διαδικασία φαντάζει λογική, εξαιτίας της αδιανόητης για τα όρια του ανθρωπίνου νου να συλλάβει συνολική γνώση που συσσωρεύεται κάθε χρόνο από χιλιάδες ερευνητικές ομάδες ανά τον κόσμο και των οποίων τα αποτελέσματα δεν προλαβαίνουν ούτε οι ίδιοι οι επιστήμονες να παρακολουθήσουν, πόσο μάλλον να αφομοιώσουν εποικοδομητικά. Το γεγονός είναι πως ποτέ άλλοτε στην ιστορία τόσοι πολλοί επιστήμονες δεν απασχολούνταν στο έργο της, στοιχείο που υπερβαίνει την αναμενόμενη αύξηση του πληθυσμού της Γης και είναι ενδεικτικό της θεμελιώδους θέσης που έχει αποκτήσει η έρευνα και η γνώση στον σύγχρονο πολιτισμό.
Flet victus, victor interiit.
Ο Μακιαβέλι στον Ηγεμόνα επισημαίνει μία ιδιαίτερα λεπτή προϋπόθεση, απαραίτητη για κάθε νέα κυριαρχία ή νέα ιδεολογία. Καμία ηγεμονία δεν μπορεί να επιβάλει τον εαυτό της ως αδιαμφισβήτητη αρχή εάν τα υποκείμενα που την υφίστανται δεν την ενσωματώσουν εσωτερικά ως «δίκαιη» ή «αναπόφευκτη». Οι Λατίνοι…
Για το δημοψήφισμα, τον τηλεοπτικό λαό και το κίνημα των ΑΤΜ
Γράφουν οι Αθανάσιος Γεωργιλάς και Νικόλας Γκίμπης Το ρολόι της πολιτικής δεν κυλά ποτέ με τον ίδιο χρόνο. Άλλοτε οι δείκτες του γυρνάνε τόσο αργά ώστε δίνουν την αίσθηση μιας ανυπόφορης στασιμότητας. Άλλοτε γυρνάνε πίσω και τότε είναι που η ιστορία γράφει τις πιο βάρβαρες…
Το πάθος και το παράλογο στους αδελφούς Καραμαζώφ
Το μεγαλείο του Ντοστογιέφσκι βρίσκεται ακριβώς σε αυτό το σημείο: Έναν αιώνα πριν την καθολική εδραίωση της μεταηθικής κοινωνίας, αυτός μπόρεσε και διέκρινε κόμπο τον κόμπο το νήμα επάνω στο οποίο εξυφάνθηκε, εν είδει «χειραφέτησης», ο σύγχρονος εκλεπτυσμένος ωφελιμισμός ο οποίος παράγει ακόμα και αυτήν την στιγμή που μιλάμε εκατομμύρια καθημερινούς Άιχμαν και Όπενχάιμερ. Άλλωστε, ποια καλύτερη περιγραφή ταιριάζει για τον σύγχρονο κόσμο από τα παρακάτω λόγια; «Αφού τίποτα λοιπόν δεν είναι αληθινό ή ψεύτικο, καλό η κακό, θα έχουμε σαν κανόνα να αναδειχτούμε αποτελεσματικοί, δηλαδή πιο δυνατοί. Ο κόσμος όμως τότε δεν θα χωρίζεται σε δίκαιους κι άδικους αλλά σε αφέντες και δούλους».
Γράφοντας για ένα συνεταιρισμό όπως είναι, και όχι όπως θα θέλαμε να είναι
Για όσους τα τελευταία χρόνια με τον ένα ή τον άλλο τρόπο είδατε με καλό μάτι τις κινήσεις καταναλωτών και παραγωγών και είτε εμπλακήκατε σε μια παρέα που έστηνε πάγκους σε κάποια πλατεία – μια αυθόρμητη λαϊκή αγορά για «καλύτερες τιμές και καλύτερες σχέσεις», είτε φυτέψατε και εσείς κάποιο φυντάνι τοματιάς σε ένα ξέφωτο στην πόλη για να μπορούν να βλέπουν τα παιδιά σας και λίγο πράσινο αντί μόνο οικοδομές από μπετόν, είτε κρατήσατε τους σπόρους από την γλάστρα σας για να τους μοιράσετε σε μια γιορτή του πελίτη, ή κάνατε τον κόπο αντί να επιλέξετε ως εύκολη λύση το σουπερμάρκετ να αγοράσετε το καλάθι με την μαναβική σας από τον παραγωγό που έτυχε να γνωρίσετε σε μια οικολογική γιορτή, ίσως όσα διαβάσετε παρακάτω να σας φανούν οικεία και αρκετά γνώριμα.
Λόγος εναντίον πράξης: Η κυβέρνηση της Αριστεράς και οι ιδεολογικοί μηχανισμοί της
Σε παλαιότερες αναλύσεις μας [1] είχαμε επισημάνει πως ελλείψει δυνατοτήτων και βούλησης για πραγματική πολιτική, η κυβέρνηση της Αριστεράς θα επιχειρήσει να προβάλει κάτι διαφορετικό από τις προηγούμενες κυβερνήσεις και παρακολουθούμε πράγματι τον τρόπο που έχει επικεντρωθεί στο εσωτερικό της χώρας σε κοινωνικές παροχές «συσσιτίων» [2] και σε απαράμιλλων μόνο με τις πιο ένδοξες στιγμές της επταετίας λαϊκών γευμάτων και φολκλόρ πανηγυριών υπό το πρίσμα διαχείρισης της κοινωνικής εξαχρείωσης με «λαϊκό πρόσωπο».