Ο φιλοσοφικός πραγματισμός του William James (μέρος β’): ο φιντεϊσμός και η υπεράσπιση της θρησκείας
«Σύμφωνα με τον James, όσο επιτυχημένα και να εξέφραζαν τους γενικούς νόμους της φύσης, οι φυσικές επιστήμες, οι βαθύτερες πραγματικότητες που βιώνει ο άνθρωπος είναι πάντοτε εκείνες που σχετίζονται με την εσωτερική ζωή. Πίστευε ότι πρέπει να υπάρχει χώρος τόσο για την επιστήμη όσο και…
Φροϋδική ψυχανάλυση: πολύτιμο θεραπευτικό εργαλείο ή ψευδοεπιστημονική μόδα; (α’ μέρος)
«Μόλις εἶν᾿ ἔτσι δυνατὸς ὁ Ἔρωτας καὶ ὁ Χάρος». Διονύσιος Σολωμός-«Ο Κρητικός» «Οι συνέπειες του πνευματικού φασισμού των ρασιοναλιστών υπήρξαν καταστρεπτικές για την ψυχική εξέλιξη· δημιουργήθηκε ένας άνθρωπος διχασμένος, σε σύγκρουση με τα ένστικτά του, φοβισμένος από την ενέργειά του. Η επιβολή του ρασιοναλισμού πάνω…
Η επιστήμη και η ενίσχυση της θρησκείας στον κόσμο
Η επιστήμη έχει απαντήσεις για τον κόσμο, μέσα σε αυτόν, αλλά δεν εξηγεί το Γιατί του κόσμου, δεν μπορεί να προσφέρει το μεγάλο νόημα. Ειδικά η σύγχρονη επιστήμη, που για τις ευρύτερες μάζες των ανθρώπων αποτελεί κάτι το ξένο, το άγνωστο και το μυστικό, κάτι που «μοιάζει με μαγεία», όπως δήλωσε σε συνέντευξή του ο Ιταλός νομπελίστας φυσικός Giorgio Parisi, δεν μπορεί αναλάβει αυτό τον ρόλο. Όμως, και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πάνω σε αυτό, το Νόημα, η Ταυτότητα και το Γιατί δεν θα πάψουν να απασχολούν τον άνθρωπο, επιστήμονα και μη, πιστό και άπιστο. Άλλωστε, νομίζουμε ότι η ιστορία το έχει δείξει: ακόμη και η τέχνη μαζί με τη φιλοσοφία, ενώ θα μπορούσαν να προσφέρουν – και ενίοτε το κάνουν – μεγάλα αποθέματα απαντήσεων και νοήματος, σε μια εποχή διάχυτου μηδενισμού, όπως η σημερινή, δεν αρκούν για τη μεγάλη υπέρβαση, να απαντήσουν στο «Γιατί βρισκόμαστε εδώ;».
«Πέρα από την επιστήμη και την θρησκεία»: εξετάζοντας και ξεπερνώντας ένα παλιό δίπολο
Επιστήμη, ηθική και μαγεία βρίσκονται σε στενή σχέση με την θρησκεία, επειδή διαπραγματεύονται ζητήματα θρησκευτικής σημασίας – όπως η άγνοια, η αδικία και η οδύνη. J.M.Yinger[i] Μέσα στην αβεβαιότητα του κόσμου διαχρονικά ο άνθρωπος, καθώς μεταβαίνει σε νέα επίπεδα συνειδητότητας, τα οποία βέβαια δεν μπορούν…
Αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά στην αρχαία Ελλάδα
του Χαράλαμπου Οικονομίδη Πεδιάδες και αγροί που η άνοιξη χρωματίζει με την παλέτα της ανθοφορίας, βαθιά πελάγη με απεραντοσύνη παραινετική τολμηρών ταξιδιών, λίμνες και ξέφωτα δασών όπου κάποτε έσμιγαν παιχνιδιάρικες Νύμφες και εύθυμοι Φαύνοι, απόκρημνες κορυφές πέτρινων βασιλείων μοναξιάς που μοιράζονται τα μυστικά τους μονάχα…
Ο καλλιτέχνης και ο επιστήμονας – Τζον Ράσκιν
Και κατά τούτο, προσέξτε, υπάρχει μια τεράστια διαφορά ανάμεσα στη γνώση και την παιδεία. Ένας καλλιτέχνης δεν έχει ανάγκη να είναι ένας διαβασμένος άνθρωπος· κατά πάσα πιθανότητα αυτό θα είναι ένα μειονέκτημα αν γίνει τέτοιος· αλλά θα όφειλε, αν είναι δυνατό, να είναι πάντα ένας πεπαιδευμένος άνθρωπος δηλαδή, ένας που καταλαβαίνει τους τρόπους και τα χρέη του στον κόσμο, κ ‘επομένως τη γενική φύση των πραγμάτων που γίνονται και υπάρχουν στον κόσμο· και που τόσο εξάσκησε τον εαυτό του, ή τον εξασκήσαν, ώστε να αξιοποιεί με τον καλύτερο και πιο ευγενικό τρόπο όποιες ικανότητες ή γνώσεις έχει.
René Guénon – Η ψευδαίσθηση της στατιστικής
Η επιστήμη εφαρμόζει αδιακρίτως στα πάντα την μία και μοναδική μέθοδο που γνωρίζει, γιατί είναι ανίκανη να διακρίνει τί αποτελεί την ουσιαστική διαφορά. Είναι εντός αυτών των πλαισίων της ανθρώπινης τάξης, είτε πρόκειται για την “κοινωνιολογία” είτε για την “ψυχολογία”, που εμφανίζεται πιο καθαρά ο απατηλός χαρακτήρας των στατιστικών, στις οποίες οι σύγχρονοί μας αποδίδουν τόσο μεγάλη σημασία. Η στατιστική μέθοδος, σε αυτή την περίπτωση όπως και σε όλες τις άλλες, δεν συνίσταται σε τίποτε άλλο παρά στην καταμέτρηση ενός μεγαλύτερου ή μικρότερου αριθμού δεδομένων, τα οποία υποθέτουμε απολύτως όμοια και των οποίων η συμπαράθεση δεν θα σήμαινε τίποτε απολύτως χωρίς αυτή την προϋπόθεση.
Evandro Agazzi – Η ελληνική έννοια της επιστήμης ως πλήρης γνώση
Μπροστά σε αυτή την κατηγοριοποίηση, δεν είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσουμε ότι η σύγχρονη έννοια της επιστήμης έχει περιοριστεί σχεδόν αποκλειστικά σε δύο από τις κλασικές επιστήμες, τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες. Αυτό, σε τελική ανάλυση, θα ήταν ένα ιστορικό φαινόμενο χωρίς πολλές αρνητικές συνέπειες, εάν δεν συνοδεύονταν από το γεγονός ότι όλες οι υπόλοιπες κλασικές επιστήμες, οι οποίες όπως έχουμε επανειλημμένα τονίσει κάλυπταν γενικά τη γνώση, εξαιρούνται από πολλούς μοντέρνους, από το πεδίο της γνώσης. Εν ολίγοις, σήμερα υπάρχει μια ισχυρή τάση να μην θεωρείται πραγματική γνώση καθετί έξω από τις επιστημονικές γνώσεις, και αυτό είναι μια γνήσια απώλεια, διότι καταλήγει με τρόπο αδικαιολόγητο να περιορίζει αυτό το θαυμάσιο σύστημα ορθολογισμού που είχε ο κλασικός πολιτισμός και καθιερώθηκε ως το πνευματικό ύφος της Δύσης.
Evandro Agazzi – Eπιστημονισμός και «εκ-φυσικοποίηση» του ανθρώπου
Κατά βάση, είναι θέμα αναγνώρισης ότι η ουσιαστική πρόοδος συνίσταται στη διαφύλαξη όλων εκείνων των ωφέλιμων στοιχείων που έχουν επιτευχθεί ιστορικά, και στην προσπάθεια να γίνουν συμβατά και να εναρμονιστούν μεταξύ τους σε μια σύνθεση που, από καιρό σε καιρό, ανασυγκροτείται εκκινώντας από τη νέα γνώση που έχει αποκτηθεί. Αυτό, πρώτον, απαιτεί επίγνωση των περιορισμών αυτών των κατηγοριοποιήσεων και των εννοιολογικών οπτικών που, ωστόσο – στους συγκεκριμένους τομείς εφαρμογής τους – επέτρεψαν σημαντικές προόδους.
Το τέλος του κόσμου: ήρωες σε εποχές πανδημίας
Ο ποπ κόσμος, ή αλλιώς ο σύγχρονος κόσμος, αυτός των ανθρώπων hic et nunc, τώρα απειλείται και σύντομα θα καταστραφεί, πολύ νωρίτερα από ό,τι είμαστε σε θέση να αντέξουμε, εξαιτίας μιας δαιμονικής συνωμοσίας, από κάποιον αδίστακτο τρομοκράτη, από ανθρωποιημένους πιθήκους που θα μας υποδουλώσουν, από εξωγήινους ή από έναν ιό. Ωστόσο θα παραμείνουν οι λίγοι, πολύ λίγοι, επιζώντες που θα επιβιώσουν μέσα στη μιζέρια και τη δυστυχία, ξεσπώντας στις βρωμερές αθλιότητες που ως άνθρωποι είμαστε ικανοί να πράξουμε σε ένα κόσμο χωρίς νόμο και χωρίς ηθική.