Η ευκοσμία που αναδύεται από το έργο «Τιμαρίων» ενάντια στο Μεφιστοφελικό πεσιμισμό
Μια οξυδερκής ανάλυση του Βυζαντινού έργου «Τιμαρίων»[1] προϋποθέτει σύντομη επεξήγηση όρων που έχουμε εισάγει σε παλαιότερα δοκίμια, δημοσιευμένα στο δεύτερο και τρίτο μέρος του περιοδικού ResPublica[2]. Στο επίκεντρο της συζήτησης που αναπτύσσει το άρθρο αυτό βρίσκεται ο «υπόγειος νους», έννοια που οφείλει την ύπαρξή της…
Ἰσότητα ὑπὲρ καὶ ἐναντίον ἀξιοκρατίας
Στὸ τρίπτυχο τῆς φιλελεύθερης σκέψης, ἡ ἰσότητα κατέχει σήμερα μία θέση περιωπῆς. Οἱ συνθῆκες ἔχουν συγκλίνει ὑπέρ της, ἀρχῆς γενομένης ἴσως ἀπὸ τὶς τελευταῖες δεκαετίες του ψυχροῦ πολέμου. Ἡ ἔμφαση ποὺ τῆς ἐδόθη ἀπὸ τὰ σοσιαλιστικὰ καθεστώτα κατὰ τὸν 20ο αἰώνα, ὁδήγησε τὴν Ἀμερικὴ στὴ…
Francesca Sensini: «Η ελληνική γλώσσα είναι ταξίδι εξερεύνησης του κόσμου και του εαυτού μας»
βιβλιοπαρουσίαση από τον Αλέξανδρο Μπριασούλη συνεπιμέλεια: Γιώργος Κουτσαντώνης Σε αντίθεση με την όποια εικόνα δημιουργούν στο ελληνικό κοινό οι παραμορφωτικοί φακοί του ντόπιου επαρχιωτισμού και της συνακόλουθης εμμονής με τις κάθε λογής ευρωπαϊκές και παγκόσμιες πρωτοπορίες (καθώς και οι όλο και συχνότερες επιθέσεις στις κλασσικές…
Η «Ναυτική Διπλωματία» στο σύγχρονο γεωπολιτικό πλαίσιο
Η δεύτερη δραστηριότητα είναι πολύ σημαντική και συνδέεται στενά με αυτήν του τέταρτου προαναφερόμενου σημείου. Το Ναυτικό υπήρξε πάντα ο πρεσβευτής του Κράτους του ενώ ο ανθρώπινος παράγοντας (man-power) και η τεχνολογία αντιπροσωπεύουν τη ραχοκοκαλιά του. Στην πραγματικότητα, όπως είπε ο Κρόμγουελ, «ο άνθρωπος του πολέμου είναι ο καλύτερος πρεσβευτής!». Η διοργάνωση εκδηλώσεων «στο Κατάστρωμα» χρησιμεύει για τη δημιουργία δεσμών μεταξύ του προσωπικού των διαφόρων Πολεμικών Ναυτικών, ενισχύοντας τη διαπροσωπική προσέγγιση (people-to-people), καθώς και την ανάπτυξη διπλωματικών αλληλεπιδράσεων για τη μεταφορά μηνυμάτων από τη Μητέρα Πατρίδα. Αυτές οι εκδηλώσεις «στο Κατάστρωμα» με την παρουσία Αξιωματικών, αλλά και πολιτικού προσωπικού κάνουν πιο καρποφόρες, και για τα δυο Μέρη, τις διμερείς συνομιλίες.
Gianfranco Mormino – Η πολιτική διάσταση της θυσίας στον Ρενέ Ζιράρ
Ο Ρενέ Ζιράρ δεν ασπάστηκε ποτέ τον αριστοτελικό ορισμό του ανθρώπου ως «φύσει πολιτικόν ζώον». Η ανθρωπολογία του δεν προβλέπει εύκολες αρμονίες ή έμφυτες τάσεις που οδηγούν με τρόπο φυσικό στη συνεργασία· αντιθέτως, το πλεόνασμα μίμησης που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο, σε σύγκριση με άλλα είδη, είναι για αυτόν ένα δίκοπο μαχαίρι που, ενώ από τη μία πλευρά επιτρέπει την ανάπτυξη εκλεπτυσμένων δεξιοτήτων, από την άλλη εκθέτει σε κίνδυνο απώλειας οποιασδήποτε ικανότητας του ανθρώπου να ελέγξει τα γεγονότα και να υποπέσει στο χάος της βίας. Ενώ γίνεται όλο και πιο εξειδικευμένη, στην αντιμετώπιση των φυσικών κινδύνων, η ανθρωπότητα παραμένει ανίσχυρη μπροστά σε εκείνους που τεχνητά σφυρηλατεί από μόνη της, ζώντας σε μια συνεχή κατάσταση αυτο-προκαλούμενης επισφάλειας. Με αυτή τη θέση του ο Ζιράρ είναι σύμφωνος με την κριτική που ασκεί ο Χομπς στην αριστοτελική πολιτική δομή, που υπαγορεύεται από μια σύλληψη του ανθρώπου η οποία δεν αφήνει χώρο στην ψευδαίσθηση μιας τάξης που είναι εγγεγραμμένη στη φύση.
Andrea Marcolongo* – «Η υποχώρηση των κλασσικών σπουδών είναι αποτέλεσμα πνευματικής οκνηρίας».
Άρθρο που πρωτοδημοσιεύτηκε στη Le Monde. Μεταφράζει από τα γαλλικά ο Αλέξανδρος Μπριασούλης Η πρόσφατη κατάργηση των ελληνικών και λατινικών ως υποχρεωτικών μαθημάτων στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον δεν μου προκαλεί μόνο δυσαρέσκεια, αλλά και βαθιά ανησυχία. Δεν είναι απλά ένα φαινόμενο των καιρών μα, περισσότερο,…
Ο Machiavelli, ο μεσαιωνικός Ισλαμικός πολιτικός στοχασμός και ο σύγχρονος δυτικός κόσμος
Στο πιο πρόσφατο βιβλίο του Βασίλειου Σύρου (διεθνώς αναγνωρισμένου ιστορικού της πολιτικής σκέψης και Διευθυντή του Early Modern Greek Culture Program στο Medici Archive Project στη Φλωρεντία της Ιταλίας) Μεσαιωνική Ισλαμική Πολιτική Σκέψη και Σύγχρονη Ηγεσία (Εκδόσεις Παπαζήση, 2020), αναλύονται διάφορες πτυχές της σκέψης μουσουλμάνων…
Η απεικονιστική θεωρία του πρώιμου Wittgenstein
Από τα πρώτα της κιόλας βήματα, η φιλοσοφία των Νεώτερων Χρόνων συγκρούστηκε με την, κυρίαρχη έως τότε, μεταφυσική του σχολαστικισμού, απέρριψε τις δικές της μορφές συλλογιστικής και αναζήτησε νέες μεθόδους απόκτησης γνώσης, με αφετηρία όχι όμως το γενικό και το αφηρημένο (όπως είχε κάνει ο…
Λιβύη – Τσαντ (Μάλι) – Ισραήλ: οι δύο μεσογειακές ακτές και το σχέδιο του Ερντογάν
Μεταφράζουμε ένα αξιόλογο κείμενο, από άποψη διαύγειας και οξυδέρκειας, που δείχνει ότι καί στην «αδρανή γεωπολιτικά» Ιταλία, ακούγονται πλέον κάποιες φωνές, αναλυτών αλλά και πολιτικών παραγόντων, που έχουν αντιληφθεί τα πολύ επικίνδυνα σχέδια της Τουρκίας, όχι μόνο για την Ελλάδα/Κύπρο και την ευρύτερη ΝΑ Μεσόγειο, αλλά και για τη σταθερότητα της Βόρειας και Υποσαχάριας Αφρικής.
Τεχνητή νοημοσύνη: μια νέα πρόταση Κανονισμού της ΕΕ
Έχοντας κάνει αυτή τη διάκριση, η ΤΝ είναι εξαιρετικά στρατηγικής σημασίας επειδή χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο στη διαχείριση κρίσιμων υποδομών (από τις μεταφορές ως το Διαδίκτυο), στον ιατρικό τομέα (χειρουργικές επεμβάσεις με ρομπότ), σε ποινικές διαδικασίες (για παράδειγμα, τεχνολογίες αναγνώρισης προσώπου) και στις διαδικασίες πρόσληψης (με αυτόματη ανάλυση βιογραφικών σημειωμάτων).
Για να λειτουργήσει σωστά, η ΤΝ χρειάζεται τεράστιο όγκο δεδομένων (big data). Για παράδειγμα, στην αναγνώριση προσώπου, το σύστημα TN πρέπει να είναι σε θέση να «συγκεντρώσει» έναν τεράστιο αριθμό συγκεκριμένων χαρακτηριστικών του προσώπου για να μπορεί να επιβεβαιώσει με σχετική βεβαιότητα ότι το παρατηρούμενο πρόσωπο είναι ενός συγκεκριμένου ανθρώπου. Αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις και στο επίπεδο της ηθικής: εξαιτίας της χρήσης ευαίσθητων βιομετρικών δεδομένων, αλλά και της ορθής λειτουργίας και χρήσης αυτών των τεχνολογιών.