Ο Ζαν-Μαρκ Μαντοζιό και η «απάτη του Μισέλ Φουκώ»
Αυτή η τόσο περίπλοκη και νεφελώδης πρόζα είναι ένα συνονθύλευμα φουκωικών όρων («χρήση των γνώσεων» – εναλλασσόμενη με τη «δυναμική των γνώσεων»-, «μηχανισμοί», «αποφαντικά πεδία» κ.ο.κ.). Η παραπάνω φρασεολογία, με το επιτηδευμένο της ύφος, που έχει σκοπό να καλύψει ένα αβυσσαλέο κενό είναι ακριβώς η γλώσσα της μη-σκέψης. Χάρη σε αυτήν, οι γραφειοκρατίες που προσποιούνται ότι οργανώνουν την έρευνα στον τομέα της ιστορίας των επιστημών δικαιολογούν καθημερινά την ύπαρξή τους
Τεύχος 1 – Σημειώσεις εκτός γραμμής για τη δημόσια υποκρισία
Μετά από τέσσερα χρόνια διαδικτυακής αρθρογραφίας νιώσαμε ότι ήρθε η ώρα να περάσουμε στον έντυπο λόγο ευελπιστώντας να ενισχύσουμε τον ζωντανό διάλογο και την επαφή με τους αναγνώστες που επιμένουν στην παραδοσιακή μορφή του. Το περιοδικό θα μας δώσει τη δυνατότητα να επεξεργαζόμαστε και να εστιάζουμε συλλογικά τη θεματολογία της κάθε έκδοσης, κρατώντας ταυτόχρονα ο καθένας μας την αυτονομία της σκέψης του και των γραπτών του.
Η γοητεία της «προοδευτικής σύγκλισης»: μια πικρή ιστορία ελιτισμού
«Πρόοδος», «προοδευτισμός», «προοδευτικό όραμα», «προοδευτικό πρόσημο», «προοδευτικές πολιτικές»… καθώς εντός του κυβερνητικού χώρου γίνεται συχνά κουβέντα για την «ανάγκη σύγκλισης των προοδευτικών δυνάμεων» ενάντια στη «νύχτα της συντήρησης» και της δήθεν «οπισθοχώρησης σε μαύρες εποχές», κρίνουμε απαραίτητο να συζητηθούν και να ξεκαθαριστούν περαιτέρω τούτες οι έννοιες στις οποίες κατά καιρούς έχουμε ασκήσει κριτική.
Η δημοκρατική αναγέννηση ως ελπίδα σε έναν υπό κατάρρευση κόσμο
Κατά τον προηγούμενο αιώνα μια ορισμένη Δεξιά πίστευε ότι ο πλούτος πρέπει να μοιράζεται από το σύστημα της αγοράς. Από την άλλη, η Αριστερά θεωρούσε πως τη μοιρασιά πρέπει να αναλάβει ένα ισχυρό κράτος (και κόμμα), με δίκαιο και ισότιμο τρόπο. Ωστόσο με την βαθιά κρίση της βιομηχανικής παραγωγής, ειδικά σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, έννοιες όπως «Αριστερά» και «Δεξιά» κατέληξαν με τις ίδιες λανθασμένες συνταγές, στην πραγματικότητα θα λέγαμε ότι η Αριστερά (ακόμη και ως ιδέα) μετατράπηκε σε Δεξιά. Έτσι αυτό που απόμεινε στους αριστερά καθήμενους ήταν μια αόριστη ηθική ανωτερότητα που ενώ μπορεί να βασίζεται στην ίδια συνταγή, διατηρεί το αποκλειστικό προνόμιο να προωθεί έναν λόγο βασισμένο στον δικαιωματισμό και στην ισότιμη διανομή του πλούτου.
Σημειώσεις για την σχέση ταξικής αυτονομίας και εθνικής πολιτικής κοινότητας (μέρος Α΄)
Ταξική αυτονομία και εθνική πολιτική κοινότητα· δυο πραγματικότητες που συγκρούονται κάθετα, σύμφωνα μ’ έναν τρέχοντα δυστυχώς περισσότερο ακτιβιστικό, παρά σκεπτόμενο λόγο. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια απόφανση που αφήνεται στον ιδεολογικό αυτοματισμό, και ως εκ τούτου διολισθαίνει στην ουσιοκρατία, αφού αποτυγχάνει να εντοπίσει και να παρακολουθήσει την ιστορικότητα των δυο φαινομένων.
To #Brexit και η «θεολογία» της «απελευθέρωσης» από την οικειότητα και τους δημοκρατικούς θεσμούς
Αν παρατηρήσουμε με προσοχή τις εξελίξεις από την ημέρα των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος μέχρι και σήμερα θα διακρίνουμε δύο διαφορετικούς κόσμους και αντιλήψεις να συγκρούονται. Από τη μια η κοσμοθεωρία αυτών που βλέπουν το έθνος ως «υπόσχεση» και από την άλλη η αντίληψη πως το έθνος αποτελεί κάτι το ξεπερασμένο και παρωχημένο, αν όχι μια «καταπιεστική» σύμβαση από την οποία οφείλουμε να απελευθερωθούμε. Από τη μία η Αγγλία που βλέπει την αυθυπαρξία και τον εαυτό της, ως μια οντότητα εντός της οποίας δημιουργούνται σχέσεις που διαρκούν και ριζώνουν, και από την άλλη η Αγγλία που θέλει να συμπεριφέρεται ως αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτικής των Βρυξελλών, που ταυτίζεται με τον κοσμοπολιτισμό του νεοφιλελευθερισμού, σε πλήρη πολιτισμική παράλυση λόγω των αυτο-ενοχών και του βεβαρημένου αποικιακού της παρελθόντος.
Το «Πορτρέτο του Έντμοντ Μπέλαμι» και η υπέρβαση της ζωγραφικής
Η τεχνολογία, μαζί με την καθίζηση των τεχνών, δείχνει να οδηγεί στην καταρράκωση της σκέψη, της οποίας η αποξήρανση έχει ήδη προκληθεί από τον καταναλωτισμό, από την τάση του να αντικαθιστά το παρελθόν με νέα καταναλωτικά είδωλα. Το πάθος ορισμένων για την τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα ακόμα δείγμα της κρίσης ειδωλολατρίας που μαστίζει τον δυτικό άνθρωπο και της απελπισμένης αναζήτησής του για μια ανώτερη αρχή (υπερέχουσα) που θα τον εξουσιάσει χωρίς όμως και να ακυρώνει την εγωιστική του έπαρση. Υπό μια έννοια πρόκειται για Το Υπόγειο του Ντοστογιέφσκι στον κόσμο των υπολογιστών.
Το συναίσθημα, η αυθεντία και η ενοχή ως λογικές πλάνες
Αυτές οι λογικές πλάνες -στις διάφορες αποχρώσεις τους και σε συνδυασμό με άλλες πλάνες- μπορούν να γίνουν δόλια όπλα στη φαρέτρα ενός δημαγωγού (με την αρνητική έννοια του όρου). Αυτό γιατί, όπως και η προσφυγή στην αυθεντία καλλιεργεί εξίσου την ακρισία και υπονομεύει την ατομική σκέψη, η κατασκευή ενοχής καλλιεργεί συστηματικά τον φόβο. Αν κάποιος, για παράδειγμα, βρίσκει ενδιαφέρον το έργο του Καντ, επειδή κάποια σημεία του έργου ενδέχεται να παραπέμπουν σε ρατσισμό, μπορεί να φοβηθεί να εκφράσει δημόσια αυτό το ενδιαφέρον του, διότι κάποιοι μπορεί να τον κατατάξουν αυτομάτως στους ρατσιστές.
‘Ταξίδι’ στην εικόνα του Άλλου: Αιθιοπική Ορθόδοξη Εκκλησία
Η κατάνυξη είναι πλέον ένα σπάνιο συναίσθημα που λαχταρώ να νιώσω, πόσο μάλλον να μοιραστώ μαζί με άλλους σε μία βαθιά σύνδεση. Ο Χριστός — όπως μαθαίνω διαρκώς — ως νόημα και παρουσία έχει την τάση να ξεπηδάει από τα πιο απίθανα μέρη και νιώθω σαν να τον αναζητώ στο πιο σοβαρό παιχνίδι ‘θησαυρού’ του κόσμου.
Συνηγορία στο μικροαστισμό
Κατά βάση, όσοι ασπάζονται αυτή τη νέα θρησκεία είναι άτομα και ομάδες που ποντάρουν στην έννοια του «δικαιώματος», έχοντας εφεύρει εργαλεία για τη ριζική εξάλειψη όλων εκείνων των «καταπιεστικών» θεσμών και θεμελίων, όπως το φύλο και η οικογένεια. Στην πραγματικότητα, όπως φαίνεται μέσα από τον τρόπο που εκδηλώνονται όλα αυτά τα γκρουπ των «θεοσεβούμενων» Σάντσο Πάντσα της μεγάλης κωμικοτραγικής και δονκιχωτικής μεταμοντέρνας κουλτούρας, διαπιστώνει κανείς ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια νέα ψευδοεπιστήμη, η οποία για να επικρατήσει πρέπει, πάση θυσία, να καταστρέψει όλα όσα χαρακτηρίζουν τον τρόπο ζωής και ύπαρξης του απλού/μέσου ανθρώπου, του αλλιώς λεγόμενου «μικροαστού».