
ResPublica (συνδιαμορφώσεις)
Η ευρωπαϊκή κοινωνία στο καθαρτήριο της βίας: Ο Ρενέ Ζιράρ ερμηνεύει τον Κλάουζεβιτς
Η ανθρωπότητα γεννιέται από την αρχαϊκή θρησκεία μέσω των ιδρυτικών φόνων και των τελετουργιών που απορρέουν από αυτούς».[2] Καταγωγική και εναρκτήρια πράξη της κοινωνικής θέσμισης δεν είναι μια νοητική αφαίρεση – μια νηφάλια και αυθαίρετη απόφαση του καθαρού πνεύματος – αλλά η αχαλίνωτη βία του “όλοι εναντίον όλων”, που απειλεί την κοινότητα με πλήρη εξαφάνιση και που την τελευταία στιγμή ξεσπά στον αποδιοπομπαίο τράγο, στο μέλος αυτό της κοινότητας που κυριολεκτικά αίρει τις αμαρτίες όλων, συγκεντρώνει το κοινό μίσος επάνω του και επιτρέπει έτσι την αποβολή του δηλητηρίου των διαπροσωπικών αντιπαλοτήτων.
Οικο-χιλιασμός και αντιναταλισμός – Ο Μεφιστοφελικός πεσσιμισμός
Οι αντιναταλιστικές ιδέες δεν αποτελούν παρά μια από τις πιο έκδηλες μορφές Μεφιστοφελικού πεσσιμισμού: έμμεσα διατείνονται οι υποστηρικτές του BSM πως όχι μόνο τα νέα παιδιά δεν θα έχουν τις δυνατότητες να αναζητήσουν λύσεις στο οικολογικό πρόβλημα (πρόκειται για τον κατάφωρο ελιτισμό τους που σχολιάσαμε πιο πάνω) αλλά επιπλέον, ενόψει ενός αδιεξόδου, κάποιων ανυπέρβλητων δυσκολιών, μιας σημαντικής πρόκλησης που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος, η μοναδική απάντηση είναι η μή ύπαρξη του ίδιου του ανθρώπου. Μάλιστα, πόσες φορές δεν έχουμε έρθει σε επαφή με ακτιβιστές και ακτιβίστριες (ιδίως του οικολογικού κινήματος) να ψελλίζουν σε πόσο καλύτερη κατάσταση θα ήταν ο πλανήτης αν δεν υπήρχαν άνθρωποι πάνω σε αυτόν.
Σκέψεις για τα κινήματα και το Μάη του 1968 – Γιώργος Κουτσαντώνης
Με την πάροδο του χρόνου η πολιτική των ταυτοτήτων μετεξελίχθηκε περαιτέρω σε μια κουλτούρα επιδίωξης συμβολικών χειρονομιών, χάπενινγκ κενών περιεχομένου και «εορτασμού». Χωρίς να ασκείται κριτική ουσίας στο πολιτικό σύστημα της αντιπροσώπευσης ή έστω να επιχειρείται μια αιτιολόγηση των διαφόρων κοινωνικών αποκλεισμών, οι οποίοι εξαρτώνται καί από τη συσσώρευση πλούτου στα χέρια λίγων, οι νέοι ακτιβιστές σύντομα βρίσκονται σε αδιέξοδο.
Η αναστοχαστική λειτουργία του Όσβαλντ Σπένγκλερ
Μια πορεία που βασίζεται στη λογική του πολιτικά αδιάφορου ευδαιμονισμού, της κατανάλωσης υλικών αγαθών, του ακτιβιστικού φεστιβισμού, των πολιτικών ψευδο-διπόλων (όπως Αριστερά και Δεξιά), του γενικευμένου κομφορμισμού και κυρίως της υποταγής (θρησκευτικού/λατρευτικού τύπου) στην τεχνολογία και στην τεχνοεπιστήμη, δείχνει να ταυτίζεται με την παθητική αποδοχή ενός πεπρωμένου και να επιβεβαιώνει τη θεωρία περί «προγραμματισμένης» θνησιγένειας όλων των μορφών πολιτισμού -επομένως και του σύγχρονου δυτικού. Όμως η σπενγκλερική υπόθεση του αναπόδραστου και «σκοτεινού» ανθρώπινου πεπρωμένου μπορεί να γίνει πρόκληση δημοκρατικής αναγέννησης κατά της παρακμής. Είναι ίσως δευτερεύον να εξεταστεί η ακρίβεια τούτης της γερμανικής «ρομαντικής προφητείας».
Τεχνικός φονξιοναλισμός και εργασία – Georg Friedrich Jünger
Φονξιοναλισμός και αυτονόμηση της εργασίας οδηγεί στην πλήρη εξάρτηση του εργάτη από το οργανωτικό σύστημα, γιατί χάνει το δικαίωμα να ορίσει ο ίδιος τί είδους εργασία θα κάνει. Είναι περισσότερο ευέλικτος, αλλά ακριβώς για αυτό το λόγο και περισσότερο τιθασεύσιμος από το οργανωτικό σύστημα. Κι αφού η εργασία δεν είναι πλέον συνδεδεμένη με το πρόσωπό του, γίνεται περισσότερο αδύναμος σε σχέση με αυτό το σύστημα, ο καταναγκασμός του οποίου γίνεται αναπόδραστος. Κάθε προσπάθειά του να ξεφύγει από την μηχανική οργάνωση ή να απαλύνει την επίδρασή της είναι μάταιη.
Νίκος Σκαλκώτας και η αγάπη του για τη μορφή του κοντσέρτου
Τα κοντσέρτα του Σκαλκώτα, αντιπροσωπεύουν περισσότερο «συμφωνίες κοντσερτάντε», με προβεβλημένο, δηλαδή, τον ρόλο των σολιστικών οργάνων. Τα έργα αυτά ως προς την μορφή, την διάρκεια, τις απαιτήσεις για πρωτοτυπία κ.λπ., στέκουν δίπλα στα αμιγώς συμφωνικά έργα. Από όλα τα κοντσέρτα, αξίζει να αναφερθούμε στο κοντσέρτο του για βιολί και ορχήστρα, το οποίο αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα δωδεκάφθογγα έργα του συνθέτη, καθώς διαθέτει απίστευτα δυναμικό αλλά και δραματικό χαρακτήρα και έχει εξαιρετικά απαιτητικό σολιστικό μέρος.
Χρειάζεται το παγκόσμιο σινεμά μια νέα Nouvelle Vague;
Στο κινηματογραφικό σύμπαν υπάρχουν δύο πόλοι. Το Hollywood και τα Φεστιβάλ. Το πώς δημιουργήθηκαν είναι μια μεγάλη συζήτηση που έχει να κάνει με τις γεωπολιτικές εξελίξεις του 20ου αιώνα, την δημιουργία και εξέλιξη της 7ης τέχνης και φυσικά την καλλιτεχνική αναζήτηση και αρτιότητα. Σε κάθε περίπτωση αυτοί οι δύο πόλοι λειτουργούν εδώ και τουλάχιστον εβδομήντα χρόνια με σχετική αρμονία, αλληλοσυμπληρώνονται, τσακώνονται, δανείζονται το ένα από το άλλο και τελικά καταλήγουν να αγαπούν το ίδιο περιεχόμενο.
Το σώμα ως πεδίο φιλοσοφικού στοχασμού στη σκέψη του Merleau Ponty
Ο Μ. Ποντύ Γάλλος φιλόσοφος και φαινομενολόγος γεννήθηκε στη Γαλλία και σπούδασε φιλοσοφία. Είχε την ευκαιρία κατά την διάρκεια των σπουδών του να γνωρίσει τον ΖΠ Σατρ αλλά και τον φαινομενολόγο Ε. Husserl και να επηρεαστεί ιδιαίτερα από την Εγελιανή ερμηνεία του Μαρξ από τον Ε. Κοζέβ. Στην πρώιμη φάση της καριέρας του δίδαξε σε λύκεια και μετέπειτα έλαβε την έδρα Coll ge de France την οποία κατείχε ο Μπερξόν[2]. Το πρωτότυπο στο φιλοσοφικό στοχασμό του είναι πως η οξύνοια και η διαύγεια του πνεύματος του τον έκανε να αντιμετωπίσει σημεία που μεγάλοι στοχαστές όπως ο Μ. Χάιντεγκερ αλλά και ο Ε. Χουσέρλ είχαν αφήσει ασαφή.
Το χέρι και η ομιλία στη σκέψη του Όσβαλντ Σπένγκλερ
Αυτό που διαχωρίζει το χέρι από το όπλο, λέει ο Σπένγκλερ, είναι η τεχνική διαδικασία: «[α]φενός στην παραγωγή του όπλου, αφετέρου στη χρήση του. Όπως υπάρχει μια τεχνική για την κατασκευή του βιολιού υπάρχει και μια τεχνική για το παίξιμο του βιολιού. Αυτή η ανωτερότητα του ανθρώπου να επιλέγει και να κατασκευάζει σύμφωνα με τα δικά του μέτρα και τις ανάγκες τα όπλα του και τα εργαλεία του, συνιστά την απελευθέρωση από τον καταναγκασμό του είδους.
Η πολιτική δεν είναι επιστήμη – Η δημοκρατική και η αριστοτελική αντίληψη περί πολιτικής*
Ορισμένοι υπερτονίζουν τον ρόλο της φρονήσεως στην αριστοτελική πρακτική φιλοσοφία κάνοντας λόγο γενικώς για την κατ’ εξοχήν πολιτική αρετή στην οποία βασίζεται η αριστοτελική σύλληψη της πολιτικής, και ως εκ τούτου παρουσιάζουν τη φρόνησιν ως προεξάρχουσα στο αριστοτελικό ηθικοπολιτικό οικοδόμημα. Όπως όμως το αναλύουμε αλλού δεν υπάρχει καμία προτεραιότητα του πολιτικού βίου στον Αριστοτέλη ούτε επίσης κάποιο ιδεώδες της φρονήσεως…