Από τη Συντήρηση της Κανονικότητας στην Εκτροπή
Όλη η ιστορία της λογοτεχνίας στην ουσία είναι η περιγραφή δυο αλληλένδετων πραγμάτων. Από τη μια του μύθου, ως αντικείμενο αναζήτησης και εξερεύνησης την ανθρώπινης κατάστασης (δευτερευόντως της φαντασίας) και από την άλλη του αέναου αγώνα ανάμεσα στην Κανονικότητα και στην Εκτροπή: ανάμεσα στους υψηλούς…
Ἡ ἀρετή τῆς ἠθικῆς μνήμης καί οί προκλήσεις τῆς fortuna. Μιά βελτιόδοξη προοπτική γιά τόν ἄνθρωπο καί τόν πόλεμο.
Τὸ ἄρθρο δημοσιεύτηκε στὴν ἐφημερίδα Ἐστία (13/32022) Ἡ εἰσβολή τῆς Ρωσσίας στήν Οὐκρανία καί τό ξέσπασμα τοῦ πολέμου, οἱ ἔντονες ἀνησυχίες γιά μιά πιθανή γενίκευση τῆς σύγκρουσης, ξυπνοῦν τόν ἐφιάλτη ἑνός πιθανοῦ πυρηνικοῦ ὁλοκαυτώματος. Ἐπί τῆς οὐσίας, πρόκειται γιά ἕνα ἀκόμα μεῖζον συμβάν πού «κανείς…
Η ρωσική παρουσία στην Αφρική: όπλα, μαφίες, μισθοφόροι, πατερναλισμός και αναθεωρητισμός
Με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, διακόπηκαν οι περισσότεροι δεσμοί της Μόσχας με την Αφρική, που νομιμοποιήθηκαν από τη δυναμική του τότε Ψυχρού Πολέμου και τις ιδεολογικές συγγένειες. Ωστόσο σήμερα η Ρωσία, και κάποιες αφρικανικές χώρες, επιθυμεί να υπονομεύσει τη Διεθνή Τάξη η οποία βασίζεται…
Η «επανάσταση» των Νεώτερων Χρόνων: το καρτεσιανό cogito
«Όπως ο Κοπέρνικος είχε απορρίψει την κοινή αντίληψη ότι η γη δεν κινείται και ο Γαλιλαίος την κοινή αντίληψη για την κίνηση, έτσι και ο Καρτέσιος με τη σειρά του γενίκευσε την επανερμηνεία των καθημερινών εμπειριών». Richard S. Westfall «Άνθρωποι όπως ο Γαλιλαίος και ο…
Η ανολοκλήρωτη διάλυση της ΕΣΣΔ
Οι «αυτοκρατορίες» δεν εξαφανίζονται πλήρως απλά και μόνο επειδή υπογράφηκε η συνθήκη διάλυσής τους -όπως αυτή του 1991. Η μετασοβιετική Ρωσία ήταν και παραμένει, μια περιοχή γεμάτη στάχτες που σιγοκαίνε. Η Σοβιετική Ένωση στην πραγματικότητα υπάρχει και εξακολουθεί να λειτουργεί με μια άλλη μεταβαλλόμενη μορφή…
Μπορούν να σκεφτούν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές;
Ας φανταστούμε ότι βρισκόμαστε μέσα σε ένα δωμάτιο, όπου δεν είναι κανείς άλλος. Έξω από την πόρτα του δωματίου, βρίσκεται κάποιος άλλος, ο οποίος αφήνει ένα κομμάτι χαρτί με μερικά κινέζικα ιδεογράμματα, περνώντας το κάτω από τη χαραμάδα της πόρτας. Δεν υπάρχει καμία άλλη μορφή…
Γεωπολιτική της Αρκτικής: σενάρια και αντιμαχίες
Μετάφραση και προλογισμός: Γιώργος Κουτσαντώνης Αν και έχουμε ορισμένες σοβαρές επιφυλάξεις σε σχέση με δυο βεβαιότητες που εκφράζει ο αρθρογράφος: α) ότι οι αιτίες του λιωσίματος των πάγων της Αρκτικής είναι αναμφίβολα ανθρωπογενείς και β) ότι η διάνοιξη θαλασσίου διαδρόμου, για κανονικά πλοία, στην Αρκτική πρέπει…
Ἡ μελαγχολικὴ ποικιλία τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς
Ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἄποψη ἡ περίφημη διατύπωση τῆς καντιανῆς ἀρχῆς: «πρᾶττε πάντοτε μόνο μὲ βάση τὸ ἀξίωμα ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖο μπορεῖς συγχρόνως νὰ θέλεις νὰ καταστεῖ καθολικὸς νόμος», μεταβάλλεται σὲ μιὰ ἀντίφαση ὅρων ἀφοῦ αὐτὸ ποὺ ἀναγνωρίζουμε ὡς δικαίωμα ζωῆς γιὰ τοὺς ἑαυτοὺς μᾶς τὸ ἀρνούμαστε ὡς δικαίωμα γιὰ τὴν ἔμβρυα ζωή. Τὸ ζητούμενο τελικὰ ποὺ τίθεται πραγματικὰ εἶναι τί ὁρίζει ἡ σύγχρονη ἐποχὴ ὡς ζωὴ καὶ ἂν ἡ ζωὴ εντέλει περιβάλλεται ἀπὸ τὴν προστασία τῆς ἕκτης ἐντολῆς. Δὲν χωράει ἀμφιβολία ὅτι γιὰ τὸν Κὰντ –καθώς καὶ τοὺς νεοκαντιανούς ἐπιγόνους του˗ ἡ ζωὴ δὲν συνδέεται μὲ τὴ βιολογικὴ ὕπαρξη· ἡ κατὰ τὸν Βάλτερ Μπένγιαμιν «bloßen Leben» (σκέτη ἢ ἁπλῶς γυμνὴ ζωὴ) δὲν εἶναι ἀντάξια τοῦ ὀνόματος τῆς ζωῆς. Ζωὴ γιὰ τὴν καντιανὴ ἠθικὴ εἶναι μόνο ἔλλογη δυνατότητα τῆς ἐλευθερίας ποὺ ὑπάρχει μέσα σὲ ἕνα ἀνθρώπινο πλάσμα. Ἀνάμεσα σὲ μιὰ βιολογικὴ ὕπαρξη (γυμνὴ ζωὴ) καὶ σὲ μιὰ ζωὴ ἀντάξια τοῦ ὀνόματος τῆς ὁριοθετεῖ ὅλο τὸ σύγχρονο νομικὸ σύστημα δικαιωμάτων καὶ ἀτομικῶν ἐλευθεριῶν.
Leo Strauss: Πρόοδος ή Επάνοδος;
Το κείμενο που τιτλοφορείται ως Progress or Return? The Contemporary Crisis in Western Civilization προέρχεται από μια σειρά διαλέξεων που είχε παραδώσει ο Leo Strauss το 1952 στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου. Όπως διαφαίνεται από τον τίτλο, ο Strauss καταπιάνεται τόσο με την ιδέα της προόδου…
Σύντομο σημείωμα για την ενεργειακή κρίση και την Ελλάδα.
Σε γενικές γραμμές, η ενεργειακή μετάβαση, σε βάθος χρόνου, θα επηρεάσει τις χώρες που εξάγουν πετρέλαιο και δευτερευόντως φυσικό αέριο, αλλά και εκείνες που λειτουργούν ως σταθμοί διαμετακόμισης, όπως η Λευκορωσία και η Ουκρανία. Είναι άγνωστο πώς θα εξελιχθεί στο μέλλον η κατάσταση με την ενέργεια στην Ευρώπη, δεδομένου ότι η Γερμανία, με όλο και περισσότερες ενεργειακές ανάγκες, έχει αποφασίσει να αποσυνδεθεί από την πυρηνική ενέργεια (σε αντίθεση με την Γαλλία και άλλες χώρες), ενώ η Ρωσία δεν είναι καθόλου εξασφαλισμένο ότι θα αποτελεί πάντα τον σχετικά ευκόλως διαχειρίσιμο μπίζνες παρτενέρ των Γερμανών, ειδικά από τη στιγμή που οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν τη μονίμως υψηλή ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από την Ρωσία.