O Pascal Bruckner για την παγκόσμια ισλαμιστική απειλή
Συνέντευξη του Pascal Bruckner στην εφημερίδα Atlantico (25/10/20) Αρχική δημοσίευση στη σελίδα Facebook και σε μετάφραση: Μπάμπης Πετράκης Atlantico : Πότε πιστεύετε ότι ιδανικά της εποχής μας όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ισότητα και η δικαιοσύνη, ο σεβασμός των μειονοτήτων και ο αντιρατσισμός μετατράπηκαν σε…
Τζιχαντισμός: «Δεν έχουμε πολύ χρόνο ακόμα».
Του Ζύλ Κλαβρέλ Η σημερινή τρομοκρατική επίθεση στη Νίκαια εγγράφεται στην ίδια δυναμική με τις δύο προηγούμενες, αυτή που κόστισε τη ζωή του καθηγητή Σαμουέλ Πετί και εκείνη που έλαβε χώρα μπροστά από τα παλιά γραφεία του Charlie Hebdo. Ακόμα και χωρίς συγκεκριμένες πληροφορίες για…
Η ιερογαμία και η θυσία κάποτε ταυτίζονταν – Ρομπέρτο Καλάσσο
Θα ήταν αφελές να πιστέψουμε ότι μόνον οι σύγχρονοι κατάφεραν να τα διαβάσουν όλα αυτά, σαν να τα έκρυβε n τραγωδία στο υπονοούμενο και στο υποσυνείδητο. Αντίθετα, αυτό φαίνεται να είναι το συνηθισμένο βάθος της τραγωδίας. Διαφορετικά, ανάμεσα σε πολλά παραδείγματα, ο χορός στην Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη δεν θα περνούσε με τόσο αναπάντεχη ευκολία από την επίκληση των γάμων του Πηλέα και της Θέτιδας, όπου και οι θεοί είναι καλεσμένοι, στην περιγραφή της Ιφιγένειας ως «κηλιδωτή δαμάλα», από «το θνητό λαιμό της οποίας θα ξεπηδήσει το αίμα» στην Αυλίδα, όπου ο πατέρας της είχε προσποιηθεί πως θα την οδηγούσε σε γάμους.
Κρίστοφερ Λας – ριζοσπαστισμός και ναρκισσιστική εξιδανίκευση
Σύμφωνα με τον Κέρνμπεργκ, οι ναρκισσιστικοί ασθενείς «συχνά θαυμάζουν έναν ήρωα ή διακεκριμένο άτομο» και «βιώνουν τον εαυτό τους ως μέρος του διακεκριμένου αυτού προσώπου». Βλέπουν το άτομο που θαυμάζουν ως «απλώς μία επέκταση του εαυτού τους». Αν το πρόσωπο αυτό τους απορρίψει, «βιώνουν άμεσο μίσος και φόβο και αντιδρούν υποτιμώντας το προηγουμένως είδωλό τους». Όπως o ηρωισμός διαφέρει λεπτεπίλεπτα από τη διασημότητα, έτσι και η ηρωολατρεία, που εκτιμά τις πράξεις του ήρωα και ελπίζει να τις συναγωνιστεί ή τουλάχιστον να αποδειχθεί άξιος του παραδείγματός του, πρέπει να διαφοροποιείται από την ναρκισσιστική εξιδανίκευση. Ο ναρκισσιστής θαυμάζει, και ταυτίζεται με, τους «νικητές» από φόβο μη χαρακτηριστεί νικημένος. Επιδιώκει να ζεσταθεί στην εξ ανακλάσεως λάμψη τους αλλά τα αισθήματά του περιέχουν ένα ισχυρό μείγμα φθόνου, και o θαυμασμός του μετατρέπεται συχνά σε μίσος, αν το αντικείμενο της προσκόλλησής του κάνει κάτι για να του θυμίσει την ασημαντότητά του.
Ρομαντισμός, φιλελευθερισμός και Ελληνική Επανάσταση
Η εκτίμηση αυτή του Κ. Θ. Δημαρά για το φαινόμενο στροφή προς την αρχαιότητα που χαρακτηρίζει τον ελληνικό Διαφωτισμό βοηθάει πολύ στην κατανόηση του πνεύματος αυτής της εποχής και μας επισημαίνει μίαν ακόμη σημαντική διαφορά ανάμεσα στο γερμανικό υπόδειγμα και το ελληνικό του αντίστοιχο: για τους Γερμανούς, η ρομαντική στροφή προς το παρελθόν σημαίνει συντήρηση, σημαίνει επιστροφή σε μια ιεραρχημένη κοινωνία, βάση της οποίας είναι η θρησκεία και πολίτευμα της η μοναρχία (για να αντισταθμιστεί έτσι η αναρχία που δημιούργησε, κατά τους ρομαντικής, η Γαλλική Επανάσταση)· για τους Έλληνες, αντίθετα, η στροφή προς τους Έλληνες, αντίθετα, η στροφή προς τους προγόνους σημαίνει φιλελευθερισμό, σημαίνει ανεξαρτησία από το θρησκευτικό πνεύμα, σημαίνει ισότητα μεταξύ των πολιτών και δημοκρατικό πολίτευμα.
Ζακ Ελλύλ – Εξομολόγηση ενός πρώην επαναστάτη
Είναι πολύ εύκολο να κατηγορούμε τους κομμουνιστές: ποτέ τους δεν θέλησαν τη δικτατορία, τις σφαγές του Πολ Ποτ, τα γκούλαγκ, την ιμπεριαλιστική ισχύ του κομμουνισμού. Μπορώ να το βεβαιώσω: οι κομμουνιστές που γνώρισα ποτέ τους δεν φαντάστηκαν ότι τα υπέροχα ιδεώδη τους θα κατέληγαν σε μια από τις ισχυρότερες αστυνομοκρατίες του κόσμου. Ποτέ ο Αϊνστάιν δεν θέλησε την ατομική βόμβα. Ποτέ κανείς καλόπιστος άνθρωπος δεν επιθύμησε όλο αυτό το κακό που συσσωρεύτηκε στις επιστήμες, στην πολιτική, στην οικονομία, στην τεχνική. Γιατί τίποτε άλλο δεν συσσωρεύτηκε παρά κακό. Είναι σαν, μ’ έναν τρόπο ακατανόητο, όλα εκείνα τα υπέροχα άνθη της προόδου να μην έδωσαν παρά καρπούς πικρούς και δηλητηριώδεις και πέραν αυτών, τίποτε. Πλέον, δεν έχουμε παρά να διαλέξουμε ανάμεσα σε μια πεποίθηση και το κώνειο.
Γιώργος Κοντογιώργης – Τα ελληνιστικά χρόνια, η κοσμόπολη και το Βυζάντιο
H κοσμοσυστημική προσέγγιση του ελληνισμού και, στο πλαίσιο αυτό, της κοσμοϊστορίας μας επιτρέπει επίσης να επιχειρήσουμε την ολική ανασυγκρότηση του γνωσιολογικού υπόβαθρου των κοινωνικών επιστημών.
Λαός και λαογραφία – Άλκης Κυριακίδου Νέστορος
Μέσα απ’ αυτό το πρίσμα, σκοπός των επιστημών που ασχολούνται με το λαό και τον πολιτισμό του, δηλαδή της ιστορίας, της λαογραφίας και της φιλοσοφίας, δεν είναι βέβαια να μας δώσουν πληροφορίες για τα καθέκαστα, αλλά να κατορθώσουν να συλλάβουν την ιδέα του λαού —στην περίπτωσή μας την ιδέα του ελληνικού λαού και του ελληνικού πολιτισμού. Και αυτό πράγματι έκαναν: στην ιστορία ο Παπαρρηγόπουλος, στη λαογραφία ο Πολίτης, και στη φιλοσοφία ο Θεοδωρικόπουλος. Φυσικά, μέσα σ’ αυτό το ιδεολογικό κλίμα, η αντίφαση που σημειώσαμε παραπάνω στις αντιλήψεις του Κυριακίδη δε γίνεται ορατή: αν ο λαός είναι ιδέα, και ο πολιτισμός είναι κι αυτός ιδέα, τότε το κρίσιμο ερώτημα: σε ποια κοινωνικά στρώματα ανήκουν οι δυο διακεκριμένοι πολιτισμοί, ο λεγόμενος ανώτερος ή σύγχρονος και ο λεγόμενος κατώτερος ή λαϊκός, χάνει τη σημασία του.
Κοινωνικός διχασμός στις ΗΠΑ
Η κρίση του COVID-19 δικαίωσε και τα δύο βιβλία. Δυστυχώς όμως, όπως θα είχε προβλέψει ο Klain, οι αντιδράσεις στην πανδημία καθορίστηκαν από τις κομματικές αντιπαραθέσεις και οι Αμερικάνοι οχυρώθηκαν πίσω από τις πολιτικές τους ταυτότητες. Η πολιτική τοποθέτηση και η γνώμη για τον Τραμπ καθορίζει σχεδόν πλήρως το ποιον θα θεωρήσει ο καθένας υπεύθυνο για την εξάπλωση του ιού και το πότε θα πρέπει να χαλαρώσουν τα περιοριστικά μέτρα. Η πανδημία έφερε επίσης στο φως, με τον πιο άσχημο τρόπο, τους ταξικούς διαχωρισμούς που αναλύει η μελέτη του Lind. Οι πιο εύποροι Αμερικάνοι αποσύρθηκαν στα εξοχικά τους, παίζοντας γκολφ και διαβάζοντας, ενώ συνέχιζαν να εργάζονται εξ αποστάσεως. Οι εργαζόμενοι στον τομέα παροχής υπηρεσιών, οι οποίοι δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς την εβδομαδιαία επιταγή τους, πλήρωσαν πολύ μεγαλύτερο τίμημα.
Ο Ρομπέρτο Καλάσσο ψηλαφεί «το ακατανόμαστο παρόν» της εποχής μας
Οι σελίδες που αφιερώνει ο Καλάσσο, στην ηλεκτρονική εποχή και τον τρανσουμανισμό, αποκτούν το πλήρες νόημά τους αν διαβαστούν παράλληλα με τον στοχασμό του συγγραφέα που ξεκίνησε στο Η Καταστροφή του Κας, όσον αφορά τη συνεχή διαλεκτική μεταξύ συνεχούς και ασυνεχούς, αναλογικού και ψηφιακού, μια διαλεκτική που καταλήγει σήμερα στην καταστροφικά μονόπλευρη επικράτηση του ενός πόλου επί του άλλου: η πληροφορική δεν είναι τίποτε άλλο, ή τουλάχιστον έτσι υποστηρίζει η ίδια, παρά ο απόλυτος θρίαμβος του ασυνεχούς/ψηφιακού.